
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,591,650 |
PDF Download | 5,357,140 |
کاوشی در فرانظریههای علوم اجتماعی و انسانی؛ ملزومات رفتن بهسوی فرانظریهورزی اسلامی | ||
دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
Article 4, Volume 18, Issue 39, June 1390, Pages 79-109 PDF (844.01 K) | ||
Document Type: علمی-پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/rc.2013.1315 | ||
Authors | ||
ابراهیم فیاض* 1; محسن بدره2 | ||
1استادیار دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران | ||
2کارشناس ارشد معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق(ع)دانشگاه امام صادق (ع) | ||
Receive Date: 03 December 2010, Revise Date: 20 January 2013, Accept Date: 14 February 2011 | ||
Abstract | ||
نظریهها در علوم اجتماعی و انسانی بیطرف نیستند و با مطالعه آنها و کاوشِ مبناهای مختلف ماقبل نظری که بر آن استواراند، میتوان به فرانظریههای آنها پی برد. فرانظریه شاکلهای مشتمل بر مؤلفههای فرانظری است که همان پیشفرضهای ماقبل نظری هستند. پیشفرضهای فرانظری اغلب پنهاناند و با فرانظریهورزی و مطالعه نظریهها که خود منجر به معرفتی درجه دوم میشود، آشکار میشوند. فرانظریهورزان از پیشفرضهای فرانظری مختلفی یاد میکنند که میتوان در مجموع آنها را اینگونه نام برد: پیشفرضهای فراطبیعی، جهانشناختی، منطقی، هستیشناختی، معرفتشناختی، روششناختی، ارزششناختی، رویهشناختی، علتشناختی، اخلاقی، و زیباییشناختی. فرانظریهورزان همچنین، با توجه به اختلاف میان نظریهپردازان در پیشفرضهای مذکور و بهطور کلی، با توجه به نحلهها و جهتگیریهای فلسفی شاخص و نافذ در علوم، از چند فرانظریه اصلی نام بردهاند که میتوان آنها اینگونه برشمرد: فرانظریههای اثباتگرایی، پسامدرنیسم، واقعگرایی انتقادی، هرمنوتیک و فرانظریه انتقادی. هر فرانظریه، فرانظریهورزی خاص خود را نیز دارد؛ یعنی دربارۀ جنبههای روشی که برای ساختن و پیدا کردن فرانظریهها استفاده میشود نیز موضع خاص خود را دارد. این مقاله فرانظریهورزی را بهمثابه راهی بهسوی نظریههای دینی در علوم اجتماعی و انسانی از رهگذر یافتن فرانظریه(های) اسلامی این علوم مطرح میکند. | ||
Keywords | ||
فرانظریه; فلسفه علوم اجتماعی; فلسفه علوم انسانی; فرانظریه اثباتگرا; فرانظریه پسامدرن; فرانظریه واقعگرایی انتقادی; فرانظریه انتقادی; فرانظریه اسلامی | ||
Statistics Article View: 4,481 PDF Download: 2,360 |