News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,591,114 |
| PDF Download | 5,356,543 |
زیبایی و معنای زندگی در فلسفه فارابی: بازتعریفی برای انسان معاصر | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 13, Volume 23, Issue 1 - Serial Number 45, January 1404, Pages 181-199 PDF (884.26 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2025.247897.1986 | ||
| Authors | ||
| ریحانه داودی کهکی* 1; رسول رهبری غازانی2 | ||
| 1دانش‌آموخته دکتری فلسفه و کلام اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه دین، دانشگاه استانبول، استانبول، ترکیه | ||
| Receive Date: 22 December 2024, Revise Date: 25 February 2026, Accept Date: 19 March 2025 | ||
| Abstract | ||
| پرسش از معنای زندگی همواره یکی از چالش‌های اساسی فلسفه بوده است. در این زمینه دو دیدگاه عمده وجود دارد: نخست، معنای زندگی به عنوان امری کشف‌کردنی که در نظم متافیزیکی هستی نهفته است، و دوم، معنای زندگی به عنوان امری خلق‌شدنی که فرد آن را بر اساس تجربه‌های شخصی و ارزش‌های برساخته خود ایجاد می‌کند. با بررسی نظام فکری فارابی، در این مقاله کوشش شده به این مناقشه از منظر ارتباط زیبایی و معنای زندگی پاسخ داده شود. فارابی زیبایی را نه تنها به عنوان یک امر زیباشناختی، بلکه به عنوان مسیری برای دست‌یابی به سعادت و کشف حقیقت معرفی می‌کند. از دیدگاه او، زیبایی حقیقی در مراتب وجودی مختلف، از محسوس تا عقلی، ظهور می‌یابد و انسان را به هماهنگی با حقیقت متافیزیکی رهنمون می‌سازد. این پژوهش نشان می‌دهد که در نظام فارابی، زیبایی نقشی دوگانه ایفا می‌کند: از یک سو، راهی برای کشف معنای عینی زندگی از طریق هماهنگی با عقل فعال است، و از سوی دیگر، به فرد امکان می‌دهد تا در تجربه‌های جزئی خود معنا را بازتولید و متجلی سازد. بدین ترتیب، فلسفه فارابی نه تنها دیدگاه کشف معنا را تأیید می‌کند، بلکه جایگاهی برای تجربه‌های فردی در فرآیند تحقق این معنا قائل است. یافته‌های این پژوهش بیانگر آن است که فارابی با ارائۀ ساختاری عقلانی و هستی‌شناختی برای زیبایی، امکان حل مناقشۀ میان کشف و خلق معنا را فراهم می‌آورد. | ||
| Keywords | ||
| فارابی; زیبایی; معنای زندگی; سعادت; عقل فعال | ||
| References | ||
|
براز، فرنگیس، نفیسه ساطع، و حسین فلسفی. 1402. «از رویکرد معنادرمانی تا اندیشهٔ سعادت‌گرای فارابی». متافیزیک ۱۵(1): 39-53.
بهرامی، مهدی. 1394. «رابطه زیبایی‌شناسی و متافیزیک از نظر فارابی». کیمیای هنر 4(1): 95-105.
داودی کهکی، ریحانه، سید عباس ذهبی، و بابک عباسی. 1401. «تحول نفس در مسیر سعادت از منظر فارابی». فلسفه و کلام اسلامی 55(1): 70-51.
سلمانی، علی، و بلال نیک‌پی. 1402. «تبیین زیباشناسی سیاسی فارابی مبتنی بر سه عنصر سعادت، تخیل و کمال». تحقیقات فرهنگی ایران 16(4): 29-50.
فارابی، ابونصر. 1376. الموسیقی الکبیر. ترجمه و تحقیق آذرتاش آذرنوش. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فارابی، ابونصر. 1381. إحصاء العلوم. ترجمه حسین خدیوجم. تهران: علمی و فرهنگی.
فارابی، ابونصر. 1384. سعادت از نگاه فارابی. ترجمه علی‌اکبر جابری مقدم. قم: دارالمهدی.
فارابی، ابونصر. 1387. «رسالة فی العلم الإلهی». در رسائل فلسفی فارابی. ترجمه سعید رحیمیان. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
فارابی، ابونصر. 1396-الف. السیاسة المدنیة. ترجمه و شرح حسن ملکشاهی. تهران: سروش.
فارابی، ابونصر. 1396-ب. فصول منتزعة. ترجمه و شرح حسن ملکشاهی. تهران: سروش.
فارابی، ابونصر. 1405. فصوص الحکم. تصحیح جعفر آل یاسین. قم: بیدار.
فارابی، ابونصر. 1992. الأعمال الفلسفیة. تصحیح جعفر آل یاسین. لبنان: دارالمناهل.
فارابی، ابونصر. 1995-الف. آراء أهل المدینة الفاضلة. تصحیح علی بوملحم. بیروت: دار والمکتبة الهلال.
فارابی، ابونصر. 1995-ب. تحصیل السعادة. تصحیح علی بوملحم. بیروت: دار والمکتبة الهلال.
موسوی، سیده لیلا. 1402. معنای زندگی از دیدگاه فارابی در مواجهه با نقدهای تدئوس متس. پایان‌نامه دکتری، دانشگاه شهید مطهری. استاد راهنما: دکتر علی‌اصغر جعفری‌ولنی.
موسوی، سیده لیلا، و مهدی اخوان. 1401. «سعادت و نسبت آن با معنای زندگی از منظر فارابی». جستارهای فلسفه دین 11(1): 223-250.
Aristotle. 2006. Poetics. Translated by Joe Sachs. Newburyport, MA, USA: Focus Publishing/R. Pullins Company. Aristotle. 2009. Nicomachean Ethics. Translated by David Ross. Edited by Lesley Brown. New York: USA: Oxford University Press. Camus, Albert. 1975. The Myth of Sisyphus. Translated by Justin O’Brien. London: Penguin Modern Classics. Originally published as Le Mythe de Sisyphe (Gallimard, 1942). Plato. 1997. “Symposium.” Pp. 457-505, in Plato: Complete Works, edited by J. M. Cooper and D. S. Hutchinson. Indianapolis, IN: USA: Hackett Publishing. Plato. 1997. “The Republic.” Pp. 971-1223, in Plato: Complete Works, edited by J. M. Cooper and D. S. Hutchinson. Indianapolis, IN: USA: Hackett Publishing. Plotinus. 2018. Plotinus: The Enneads. Edited by Lloyd P. Gerson. Cambridge, UK: Cambridge University Press. Sartre, J. P. 1943. L’être et le néant: Essai d’ontologie phénoménologique. Paris: Librairie Gallimard. Taylor, C. 1989. Sources of the Self: The Making of the Modern Identity. Cambridge, MA: Harvard University Press. Weber, Max. 2002. The Protestant Ethic and the “Spirit” of Capitalism: And Other Writings. London, UK: Penguin. | ||
|
Statistics Article View: 130 PDF Download: 233 |
||