News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,614 |
| PDF Download | 5,345,996 |
پیاده روی اربعین به مثابه هویت آستانه ای | ||
| دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
| Article 5, Volume 31, Issue 2 - Serial Number 66, November 1403, Pages 529-560 PDF (1.29 M) | ||
| Document Type: علمی-پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/rc.2025.246073.2041 | ||
| Author | ||
| برزو مروت* | ||
| دانشگاه فرهنگیان | ||
| Receive Date: 23 March 2024, Revise Date: 15 March 2025, Accept Date: 04 January 2025 | ||
| Abstract | ||
| آیین پیاده روی اربعین بعنوان یکی از بزرگترین رویدادهایی فرهنگی-اجتماعی جهان اسلام هرساله با استقبال زائران در حال برگزاری است. این حرکت جمعی بر مبنای مولفه های تاریخی، مذهبی، جغرافیایی و سیاسی و در قالب هویت اربعینی ظهور و بروز پیدا کرده است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی و واکاوی تجربه زیسته و تفسیر دانشجومعلمان به عنوان زائران از پیاده روی اربعین می باشد. محقق در این مطالعه ضمن حضور در پیاده روی و مشاهده مشارکتی، از تکنیک مصاحبه روایی به منظور جمع آوری داده ها استفاده نموده است. جامعه آماری مورد مطالعه دانشجومعلمان شرکت کننده در پیاده روی اربعین 1402 می باشد که در موکب دانشگاه فرهنگیان سکنی گزیده اند. نمونه گیری به شیوه هدفمند و در دسترس صورت گرفته است. نظر به اینکه این آیین، تعلیق امر مادی تلقی می شود و در طی آن افراد برای مدت هرچندموقت از دنیای روزمره و معمولی خود جدا شده و رویارویی با امر مقدس را تجربه می کنند، فلذا یافته های تحقیق متناسب با میدان و به منظور فهم عمیق تر محقق و انتظام بخشی علمی در قالب دوگانه هایی، استخراج، دسته بندی و تنظیم شده است که شامل: زمان/مکان، فردی/جمعی، عینی/ذهنی، دوست/ دشمن، فقیر/غنی، کثرت/وحدت، ایرانی/عراقی، زائر/خادم، اتحاد/افتراق می باشد. یافته ها بیانگر اینست که زائران با شرکت در این آیین جمعی برای مدتی هرچند موقت خود را هماهنگ و همسو با سایر زائران، مناسک و مراسم مذهبی مشترکی را انجام داده و براین اساس خود را در قالب هویت اربعینی تعریف نموده و باز می شناسند . | ||
| Keywords | ||
| اربعین; پیاده روی اربعین; هویت; هویت آستانه ای | ||
| References | ||
|
ابن منظور، محمد بن مکرم (1408ق). لسان العرب. تصحیح و تنظیم: علی شیری، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
احمدی، بابک (1380). معمای مدرنیته. تهران: نشر مرکز.
اشرفی، ابراهیم (1377). بیهویتی اجتماعی و گرایش به غرب. بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر گرایش نوجوانان به الگوهای فرهنگ غربی (رپ و هوی متال) در تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
انگوتی، زینب و فرخی، میثم (1398). دلایل حضور و مشارکت زنان ایرانی در پیاده‌روی اربعین. فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال بیست‌ودوم، (85).
باقری، اسماعیل (1380). بررسی مقایسه‌ای بین هویت ملی و قومی. دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران.
پلانوکلارک، ویکی ال و کرسول، جان دبلیو (1397). روش تحقیق. ترجمه مهدی وفایی‌زاده، تهران: زرین دانش.
تاج‌بخش، غلامرضا و حسینی، غلامرضا (1398). مطالعه کیفی الگوی ابراز هویت ایرانیان و عراقی‌ها در آیین پیاده‌روی اربعین. نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، 9(2).
جنکینز، ریچارد (1392). هویت اجتماعی. ترجمه تورج یاراحمدی، تهران: شیرازه.
جوادی آملی، عبدالله (1399). شریعت در آینه معرفت. قم: مرکز نشر فرهنگی رجا.
حجتی کرمانی، علی (1374). پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) در مدینه نقطه عطفی در بالندگی دعوت اسلامی. نشریه میقات حج، (14).
حجتی کرمانی، علی (1374). لبنان به روایت امام موسی صدر و چمران. تهران: قلم.
خواجه نوری، بیژن و دیگران (1394). بررسی رابطه دینداری و امیدواری اجتماعی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر شیراز. نشریه جامعه شناسی کاربردی، 26(3).
درودیان، محمدجواد (1397). منظر معنوی رویداد پیاده‌روی اربعین حسینی. مجله منظر، 10(45)، 56-65.
دوران، بهزاد (1397). هویت اجتماعی (رویکردها و نظریه‌ها). تهران: جهاد دانشگاهی.
دورکیم، ایمیل (1395). صور بنیادین حیات دینی. ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز.
ریتزر، جورج (1399). نظریه‌های جامعه‌شناسی معاصر. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
سراج‌زاده، سیدحسین و نبوی، سیدحسین (1399). مطالعه کیفی انگیزه‌های زائران ایرانی شرکت‌کننده در آیین پیاده‌روی اربعین. نشریه دین و ارتباطات، 27(1).
سعادت‌فر، حجت‌اله (1393). بررسی رابطه میزان دینداری با هویت دینی در بین دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: حسین پناهی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
فلانگان، ریچارد (1394). مرگ راهنمای رودخانه. ترجمه علی رضایی، تهران: انتشارات نیما.
فلیک، اووه (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
فیروزی، جواد (1387). انسان‌شناسی دین و نمادهای قدسی در اندیشه کلیفورد گیرتس. پژوهشنامه ادیان، س یکم، (7).
کاستلز، ایمانوئل (1395). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ: قدرت هویت. ترجمه علی پایا، تهران: طرح نو.
کرسول، جان دبلیو، پلانوکلارک (1397). روش تحقیق. ترجمه مهدی وفایی‌زاده، تهران: انتشارات زرین اندیشمند.
کرمی‌پور، اله کرم و صالحی اردکانی، مصطفی (1394). تحلیل و بررسی ماهیت و کارکرد آیین از دیدگاه ویکتور ترنر. نشریه پژوهش‌های ادیان، سال چهارم، 3(5).
کلانتری، عبدالحسین (1391). گفتمان از سه منظرزبان شناختی، فلسفی و جامعه شناختی. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
کنوبلاوخ، هوبرت (1390). مبانی جامعه شناسی معرفت. ترجمه کرامت‌الله راسخ، تهران: نشر نی.
گل‌محمدی، احمد (1398). جهانی شدن، فرهنگ، هویت. تهران: نشر نی.
گیویان، عبدالله و امین، محسن (1396). محبت و هویت در آیینه نمایش جهانی اربعین مطالعه ماهیت، کارکردها و ساختار پیاده‌روی اربعین از منظر آیینی. دین وارتباطات، 2(24)، 167-194.
محمدپور، احمد (1397). ضدروش. تهران: جامعه‌شناسان.
محمدی، اصغر (1397). بررسی کرکردهای اجتماعی و شخصیتی راهپیمایی (پیاده‌روی) عظیم اربعین امام حسین (علیه‌السلام). اولین همایش ملی اربعین‌پژوهی.
مروت، برزو (1392). بررسی هویت قومی و ملی نزد ساکنان استان البرز. رساله دکتری، استاد راهنما: سیف‌اله سیف‌اللهی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران.
مروت، برزو (1400). پیاده‌روی اربعین: عام‌گرایی امر خاص. هشتمین کنفرانس بین‌الملل دانش و فناوری علوم تربیتی، مطالعات اجتماعی و روان‌شناسی ایران.
مصباح یزدی، محمدتقی (1397). آموزش عقاید. تهران: شرکت چاپ و پخش بین‌الملل.
معلوف، امین (1389). هویت‌های مرگبار. ترجمه عبدالحسین نیک گهر، تهران: نشر نی.
موسوی، محمد و بیات، رضا (1397). واکاوی اثرگذاری اجتماعی و سیاسی کارکردهای آیین پیاده‌روی اربعین حسینی در تعالی تشیع. دوفصلنامه علمی نامه فرهنگ و ارتباطات، سال سوم، شماره اول، 93-116.
نجفی، موسی (1387). تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان. تهران: ناشر مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه برتر.
هادوی مقدم، مهدی (1397). مبانی کلامی اجتهاد. قم: بی‌نا.
همیلتون، ملکم (1397). جامعه‌شناسی دین. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: ثالث.
| ||
|
Statistics Article View: 614 PDF Download: 187 |
||