
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,591,650 |
PDF Download | 5,357,140 |
راهکارهای اصلاح نظام مالکیت در ایران (با رویکرد فقهی) | ||
تحقیقات مالی اسلامی | ||
Article 4, Volume 13, Issue 4 - Serial Number 30, June 1403 | ||
Document Type: علمی - پژوهشی (مالی عمومی اسلامی) | ||
DOI: 10.30497/ifr.2025.246849.1909 | ||
Authors | ||
محمدزمان رستمی1; محمد هادی رستمی* 2 | ||
1هیات علمی دانشگاه قم، دانشکده اقتصاد و مدیریت | ||
2استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی | ||
Receive Date: 21 August 2024, Revise Date: 18 December 2024, Accept Date: 18 December 2024 | ||
Abstract | ||
نظام مالکیت بهعنوان یکی از ارکان اساسی اقتصاد، نقشی حیاتی در بهبود بهرهوری، توزیع عادلانه منابع و رشد اقتصادی ایفا میکند. نظام مالکیت فعلی در ایران به دلیل غلبه فعالیتهای غیرمولد، تمرکز ثروت در بخشهای ناکارآمد و سفتهبازی در داراییهایی مانند مسکن، زمین، ارز و طلا، منجر به رکود اقتصادی، توزیع نابرابر ثروت و کاهش بهرهوری شده است. این مقاله، با رویکرد تحلیلی- توصیفی و مبتنی بر اصول نظام مالکیت اسلامی، ضرورت اصلاح نظام مالکیت را مطرح مینماید. در این راستا، بهکارگیری دو ابزار مالیاتی کلیدی یعنی «مالیات بر سرمایههای راکد» و «مالیات بر عایدی سرمایه» پیشنهاد شده است که با هدایت سرمایهها به فعالیتهای مولد، کاهش فعالیتهای سوداگرانه و جلوگیری از انباشت منابع غیرمولد، میتوانند زمینهساز افزایش رشد اقتصادی، بهبود عدالت اجتماعی و بهرهوری ملی شوند. این تحقیق، با استناد به مطالعات تطبیقی از کشورهای موفق، نشان میدهد که اعمال مالیات بر زمینهای بایر، املاک خالی، معادن رهاشده و سایر داراییهای راکد، موجب تحرک اقتصادی و کاهش شکاف طبقاتی میگردد. همچنین، با تبیین اصول فقهی اسلامی نظیر "قاعده لاضرر" و "قاعده احیاء موات"، مشروعیت این رویکرد مورد بررسی قرار گرفته است. یافتههای مقاله حاکی از آن است که اصلاح نظام مالکیت بر مبنای رویکرد اسلامی، مستلزم شفافیت اطلاعاتی، تقویت زیرساختهای فناوری اطلاعات (مانند سامانه کاداستر) و ایجاد بسترهای قانونی مناسب برای مقابله با فرار مالیاتی و معاملات صوری است. در نهایت، اصلاحات پیشنهادی با حذف فعالیتهای غیرمولد، بهبود زیرساختهای اطلاعاتی و مالیاتی، میتواند به تحقق عدالت اقتصادی، کاهش فساد، افزایش بهرهوری و رشد پایدار اقتصادی در کشور کمک شایانی نماید. | ||
Keywords | ||
مالیات; عایدی سرمایه; سفتهبازی; فعالیتهای غیرمولد; نظام مالکیت; بهرهوری | ||
References | ||
| ||
Statistics Article View: 533 PDF Download: 44 |