News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,810 |
| PDF Download | 4,499,204 |
بررسی فقهی معاملات بازار فارکس | ||
| مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
| Article 5, Volume 15, Issue 2 - Serial Number 30, November 1403, Pages 467-496 PDF (368.65 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ies.2024.245994.2215 | ||
| Authors | ||
| محمد ترابی* 1; صادق الهام2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد الهیات، معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار، دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 10 March 2024, Revise Date: 08 October 2024, Accept Date: 24 September 2024 | ||
| Abstract | ||
| امروزه مبادلات ارزی نقش مهمی را در جامعه جهانی ایفا می‌کند. بازار فارکس یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مالی است که در آن ارزهای مختلف باتوجه‌به قوانین عرضه و تقاضا مبادله می‌شوند. با ورود بازار فارکس به ایران، دیدگاه‌های مختلفی از سوی نهادهای قانونی و دینی مطرح شد که منجر به ایجاد ابهاماتی در خصوص نحوه فعالیت و قواعد حاکم بر این بازار گردید. همچنین به دلیل وجود شبهاتی مانند قماری بودن معاملات، وجود معاملات صوری در بازار، عدم هویت کارگزاری‌ها، وجود معاملات ربوی، خروج قهری سرمایه از کشور و زیان‌رسانی به اقتصاد، ممنوعیت‌هایی در ایران برای معامله در فارکس به وجود آمد که شناسایی و بررسی دقیق آن شبهات می‌تواند سیاست‌گذاران را در طراحی و کنترل این بازار یاری نماید تا به‌موجب آن، ثبات و امنیت اقتصادی تأمین گردد؛ هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اهم شبهات شرعی مربوط به این بازار است که به‌منظور تحلیل زوایای فقهی این معاملات، داده‌ها و اطلاعات موردنیاز با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و اسنادی و با بهره‌مندی از منابع مکتوب و شفاهی گردآوری شده است. در پژوهش حاضر با انجام تحقیق در ماهیت بازار فارکس و شبهات وارده بر آن، با رویکرد توصیفی تحلیلی و استناد به گزاره‌های فقهی چنین ارزیابی می‌شود که با شکست معامله‌گران در این بازار، خروج قهری سرمایه از کشور اتفاق افتاده و سبب آسیب‌رسانی به سیستم اقتصادی کشور می‌شود؛ لذا انجام معامله در زمان حال باتوجه‌به مصلحت نظام توجیه شرعی ندارد. | ||
| Keywords | ||
| بازار‌فارکس; رویکرد فقهی; ربا; قمار; غرر | ||
| References | ||
|
توحیدی، شیخ محمدعلی (1377)، تقریر مصباح‌الفقاهه، ج 4، قم: انتشارات منشورات مکتبه الداوری
توحیدی، محمد (1399)، بورس بازی در نگاه شریعت، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)
سرافراز، لیلا (1376)، پیدایش سازمانهای پولی و مالی بین المللی در مالیه بین الملل، شیراز: انتشارات نوید
علیدوست، ابوالقاسم (1394)، فقه و مصلحت، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
محقق داماد، سید مصطفی (1381)، قواعد فقه، ج 2، تهران:انتشارات سمت
محمدی، علی (1388)، آشنایی با بازار مبادلات ببن‌المللی مبادلات ارزفارکس، ج 1، تهران:انتشارات آراد کتاب
مطهری، مرتضی (1372)، مسئله ربا، انتشارات صدرا، چاپ پنجم
مکارم شیرازی، ناصر (1370)، قواعد الفقیه، ج 1، قم: انتشارات مدرسه امام علی علیه السلام
موسویان، سیدعباس (1387)، ابزارهای مالی اسلامی، ج 1، تهران: انتشارات سازمان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
موسویان، سید عباس (1391)، بازار سرمایه اسلامی، ج 1، تهران:پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
نائی، مجتبی (1388)، خودآموز بورس، ج 1، تهران: انتشارات سازمان بورس اوراق بهادار
یوسفی، حسین (1389)، تجارت در فارکس، ج 1، تهران:دانش پژوهان
ابن اثیر، مبارک بن محمد (1421ق) ، النهایه، ج 1، بیروت:انتشارات دارالفکر
ابن منظور (1414 ق)، لسان العرب،قم:دار إحیاء التراث العربی
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1414ق)، رسایل فقهیه، ج 1، قم:انتشارات مجمع الفکرالاسلامی
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1419ق)، فرائد الاصول، ج 1، قم:انتشارات مجمع الفکر الاسلامی
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1415ق)، المکاسب، ج 1، قم:الموتمر العالمی بمناسبة الذکری المئویه الثانیه لمیلاد الشیخ الانصار‌ی، الامانه العامه
ایروانی، باقر (1427ق)، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی علی المذهب الجعفری، ج 2، قم: موسسه الفقه للطباعه والنشر
حر عاملی، محمد بن الحسن (1414ق)، وسائل الشیعه، ج 2، قم:موسسه آل البیت لاحیا التراث
حسینی حائری، کاظم (1380)، أساس الحکومة الإسلامیة،بغداد: مطبعة النیل
هاشمی شاهرودی، محمود (1429)، کتاب الإجارة، قم: دائرة المعارف الفقه الإسلامی
زبیدی، محمد بن محمد (بی تا)، تاج العروس من جواهر القاموس، ج 1، بیروت: انتشارات دارالفکر
شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1403ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج 1، بیروت: چاپ محمد کلانتر
شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1413ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام، ج 1، قم:موسسه المعارف الاسلامیه
صاحب الجواهر، محمدحسن بن باقر (1367ق)، محقق حلی، جعفر بی حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج 1، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه
صدر، سیّد محمدباقر (۱۳۹۸ ق)، البنک اللاربوی فی الاسلام، ج 1، بیروت: انتشارات دارالمتعارف للمطبوعات
صدر، سید محمدباقر (۱۴۰۲ق)، اقتصادنا، ج 1، بیروت: انتشارات: دار التعارف للمطبوعات
صدر، سید محمدباقر (1403ق)، الاسلام یقود حیات، ج 1، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
صدر، سید محمدباقر (1417ق)، بحوث فی علم الاصول، ج 5، قم: انتشارات دایره المعارف فقه اسلامی
طریحی، فخرالدین بن محمد (1375)، مجمع البحرین، ج 1، تهران:انتشارات مرتضوی،
واسطی، سید مرتضی (1307ق)، تاج العَروس من جواهر القاموس ،ج2،بیروت:چاپخانه‌ى دارالفکر
فاضل لنکرانی، محمد (1425ق)، قواعد فقهیه، ج 1، قم:مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام
محقق اردبیلی، احمد بن محمد (1392)، مجمع الفائده و البرهان، ج 1، بی جا:انتشارات جامعه مدرسین
مصطفوی، سید کاظم (1421ق)، القواعدالفقهیه، ج 1، قم: انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی
موسوی، سید محمدمهدی (۱۴۲۷ق)، فقه الشیعه، ج 3، قم:دار البشیر
العالم، یوسف (1415)، المقاصد العامة للشریعة الإسلامیة ،بغداد: الجامعة الاسلامیة السنة الأولی
موسوی خویی، سید ابوالقاسم (1417ق)، هدایه فی الاصول، ج 3، قم: مؤسسه صاحب الامر
نجفی خوانساری، موسی (۱۴۱۸ ق)، منیه الطالب (تقریرات درس آیت‌الله نایینی)، ج 1، تهران: المکتبه المحمدیه
جوهری، اسماعیل (1404ق)، صحاح اللغة،بیروت: دار العلم للملایین
Alidoust, Abolghasem (2015). Jurisprudence and Expediency. Tehran: Publications of the Research Institute of Islamic Culture and Thought. (in persian)
Ansari, Morteza bin Mohammad Amin (1994). Rasa'il Fiqhiyyah, Vol. 1. Qom: Majma' al-Fikr al-Islami Publications. (in persian)
Al-Alam, Yusuf (1994). Al-Maqasid al-Aama lil-Shari'ah al-Islamiyyah. Baghdad: Islamic University, First Edition. (in persian)
Aylor, Francesca(2003).Mastering foreign exchange & currency options: a practical guide to the new marketplace. London.
Barberis,Nicholas and thaler,Richard(2002).a survey of behavioran finance , NBER working paper .
Bean, David(2011).Forex Trading Secrets:A Trading System Revealed. CreateSpace Independent Publishing Platform.
Black , f., Noise(1986).gournal of Finance , Volume 41 , New York , pp 530-543.
Cheng, Grace(2007).winning strategies for trading forex real and actionable techniques for profiting from the currency markets. Petersfield, Hampshire: Harriman House.
Coffey, Amanda, & Atkinson, Paul(1996).Making sense of qualitative data:complementary research strategies. Thousand Oaks: Sage Publications.
Fazel Lankarani, Mohammad (2004). Qawa'id Fiqhiyyah, Vol. 1. Qom: Fiqh Center of Ahlul Bayt (A.S.). (in persian)
Hosseini Haeri, Kazem (2001). Asas al-Hukuma al-Islamiyya. Baghdad: Nile Printing Press. (in persian)
Hurr Amili, Muhammad bin al-Hasan (1994). Wasa'il al-Shi'a, Vol. 2. Qom: Al-Bait Institute for the Revival of Heritage. (in persian)
Ibn Athir, Mubarak ibn Muhammad (2000). Al-Nihayah, Vol. 1. Beirut: Dar al-Fikr Publications. (in persian)
Ibn Manzur (1994). Lisan al-Arab. Qom: Dar Ihya' al-Turath al-Arabi. (in persian)
Iravani, Baqir (2006). Duroos Tamheediyyah Fi al-Fiqh al-Istidlali 'ala al-Madhhab al-Ja'fari, Vol. 2. Qom: Al-Fiqh Printing and Publishing Institute. (in persian)
Johari, Ismail (1984). Sihah al-Lugha. Beirut: Dar al-Ilm lil-Malayeen. (in persian)
Makarem Shirazi, Nasser (1991). Qawa'id al-Fiqh, Vol. 1. Qom: Imam Ali (A.S.) School Publications. (in persian)
Mohammadi, Ali (2009). Introduction to the International Foreign Exchange Market (Forex), Vol. 1. Tehran: Arad Book Publications. (in persian)
Mohiuddin Damad, Seyed Mustafa (2002). Jurisprudential Principles, Vol. 2. Tehran: SAMT Publications. (in persian)
Motahhari, Morteza (1993). The Issue of Riba. 5th Edition. Tehran: Sadra Publications. (in persian)
Mousavi, Seyed Mohammad Mahdi (2006). Fiqh al-Shi'a, Vol. 3. Qom: Dar al-Bashir Publications. (in persian)
Mousavian, Seyed Abbas (2008). Islamic Financial Instruments, Vol. 1. Tehran: Publications of the Research Institute of Islamic Culture and Thought. (in persian)
Mousavian, Seyed Abbas (2012). Islamic Capital Market, Vol. 1. Tehran: Research Institute of Islamic Culture and Thought. (in persian)
Mostafavi, Seyed Kazem (2001). Al-Qawa'id al-Fiqhiyyah, Vol. 1. Qom: World Center for Islamic Sciences Publications. (in persian)
Mujtahid Ardebili, Ahmad bin Muhammad (2013). Majma' al-Fa'idah wa al-Burhan, Vol. 1. [Place of publication unknown]: Society of Teachers Publications. (in persian)
Naei, Mojtaba (2009). Stock Market Self-Study, Vol. 1. Tehran: Securities and Exchange Organization Publications. (in persian)
Sadr, Seyed Muhammad Baqir (1978). Al-Bank al-Larabi fi al-Islam, Vol. 1. Beirut: Dar al-Muta'aarif li al-Matboo'at. (in persian)
Sarafraz, Leila (1997). The Emergence of International Monetary and Financial Organizations in International Finance. Shiraz: Navid Publications. (in persian)
Shahid Thani, Zayn al-Din bin Ali (1983). Al-Rawdah al-Bahiyyah fi Sharh al-Lum'ah al-Dimashqiyyah, Vol. 1. Beirut: Muhammad Kalantar Printing. (in persian)
Tuhidi, Sheikh Mohammad Ali (1998). Taqreer Misbah al-Faqah, Vol. 4. Qom: Maktabat al-Dawari Publications. (in persian)
Tuhidi, Mohammad (2020). Stock Trading in the View of Shari'ah. Tehran: Imam Sadiq University. (in persian)
Yousefi, Hossein (2010). Trading in Forex, Vol. 1. Tehran: Danesh Pouyan Publications. (in persian)
Wasti, Seyed Morteza (1889). Taj al-Arous min Jawahir al-Qamus, Vol. 2. Beirut: Dar al-Fikr Printing House. (in persian)
Zabidi, Muhammad bin Muhammad (n.d.). Taj al-Arous min Jawahir al-Qamus, Vol. 1. Beirut: Dar al-Fikr Publications. (in persian) | ||
|
Statistics Article View: 268 PDF Download: 114 |
||