
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 513 |
Number of Articles | 4,443 |
Article View | 8,475,848 |
PDF Download | 4,499,265 |
بازخوانی پاسخهای ابنعربی به مسئله شرّ با رویکرد به الهیات معاصر | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 6, Volume 22, Issue 2 - Serial Number 44, September 1403, Pages 93-116 PDF (977.11 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2024.244958.1853 | ||
Authors | ||
طاهره باغستانی1; هادی وکیلی* 2; نعیمه پورمحمدی3; سیدحسین سیدموسوی4 | ||
1دانشجوی دکتری رشته عرفان اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
2دانشیار عرفان، پژوهشکده فلسفه، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
3دانشیار گروه فلسفه دین، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران | ||
4دانشیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
Receive Date: 09 August 2023, Revise Date: 13 January 2024, Accept Date: 13 February 2024 | ||
Abstract | ||
شر از جمله مسائلی است که الهیدانان جهان بر مبنای دغدغههای الهیاتی خود به طور جدی با آن مواجه شده و به آن پاسخ دادهاند. در این میان، الگوهای الهیاتهای پویشی، گشوده، اعتراض، ضعف خدا، صلیب، مرگ خدا، اگزیستانسی، و فمینیستی نمونههایی قابلتوجه هستند. الهیدان بزرگ عرفانی، ابنعربی، نیز به مسئله شرّ پاسخهایی گفته است که در این مقاله قصد داریم آنها را با توجه به الگوهای الهیاتی معاصر بازسازی کنیم. برخی از مؤلفههای موجود در پاسخهای بازسازیشده به تفکیک نوع الهیات به طور خلاصه عبارتاند از سریان قدرت مطلق و عدم انحصار آن در خدا و وجود امکانهای تعینناپذیرِ آینده برای انسانها در الهیات پویشی، عاملیت انسان در جهان و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از پدیدههای آن و تبادل یگانهانگارانه بین خدا و انسان در الهیات گشوده، عینیت خدا با جهان و با اسباب خیر و شرّ جهان که مجوز حق اعتراض به خداست در الهیات اعتراض، اعتدال الهی در خصوص خیرات و شرور جهان و دلالت آن بر «بدیعترین جهان ممکن» دانستن جهان در الهیات ضعف خدا، تحول رنج عیسی از طریق شهید بودن خود و رقیب بودن خدا برای قوم در الهیات صلیب، دلالت تعابیری نظیر «عنقاء مغرب» و «غیب مطلق» بر غیبت خدا و تأکید بر اصل شادی قلبی و باطنی در الهیات مرگ خدا، قابلیتهای معناسازی و بازسازی رابطه با خدا در الهیات اگزیستانسی، و تأکید بر دو جنبۀ لاهوتی و ناسوتی در انسان و کاملتر بودن مشاهدۀ فاعلانه-منفعلانه خدا در زن در الهیات فمینیستی. | ||
Keywords | ||
مسئلة شرّ; ابنعربی; الهیات معاصر; فصوصالحکم; فتوحات مکیه | ||
References | ||
قرآن کریم.
ابنعربی، محییالدین. 1336 ق. التدبیرات الإلهیه فی اصلاح المملکة الانسانیة. لیدن: مطبعۀ بریل.
ابنعربی، محییالدین. 1426 ق. عنقاء مغرب فی ختم الاولیاء و شمس المغرب. تصحیح عاصم ابراهیم الکیالی الحسینی الشاذلی الدرقاوی. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابنعربی، محییالدین. 1994 م. الفتوحات المکیه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ابنعربی، محییالدین. بیتا. فصوص الحکم. تصحیح و تعلیق ابوالعلاء عفیفی. دار الکتاب العربی.
پترسون، مایکل و دیگران. 1379. عقل و اعتقاد دینی. ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی. تهران: طرح نو.
پورمحمدی، نعیمه (ویراستار). 1397. درباره شر: ترجمۀ مقالات برگزیده در فلسفه و الهیات شر. ۲ جلد. قم: کتاب طه.
پورمحمدی، نعیمه. 1392. «تئودیسههای مبتنی بر صلیب». هفت آسمان، 15(4): 91-110.
هیک، جان. 1381. فلسفه دین. ترجمه بهزاد سالکی. تهران: انتشارات بین المللی الهدی.
Adams, Marilyn M. 2017. "Redemptive Suffering: A Christian Solution to the Problem of Evil." Pp. 210-231, in The Problem of Evil Selected Readings, edited by Michael Peterson. University of Notre Dame Press. Altizer, J. J., and William Hamilton. 1966. Radical Theology and the Death of God. Bobbs-Merrill. Anderson, Pamela Sue. 2012. Re-Visioning Gender in Philosophy of Religion: Reason, Love and Epistemic Locatedness. University of Oxford. Clack, Beverley. 2013. "Feminism and the Problem of Evil." Pp. 326-339, in The Blackwell Companion to the Problem of Evil, edited by Justin P. McBrayer and Daniel Howard-Snyder. Wiley-Blackwell. Daly, M. 1991. Gyn/Ecology. London: Women’s Press. Earnshaw, Steven. 2006. Existentialism: A Guide for the Perplexed. Continuum International Publishing Group. Feinberg, John S. 2004. The Many Faces of Evil: Theological Systems and the Problems of Evil. Crossway Books. Granz, Stanley J., and Roger E Olson. 1992. Twentieth-Century Theology: Cod and the World in Transitional Age. IVP. Hasker, William. 1994. “A Philosophical Perspective.” In Openness of God. InterVarsity Press. Hauerwas, Stanley. 2001. The Hauerwas Reader. Edited by John Berkman and Michael Cartwright. Duke University Press. Hauke, Manfred. 1995. God or Goddess? Feminist Theology: What is it? Where Does it Lead? Translated by David Kipp. Ignatius. Jantzen, G. 1995. Power, Gender and Christian Mysticism. Cambridge University Press. Kermani, Navid. 2011. The Terror of God: Attar, Job and the Metaphysical Revolt. Translated by Wieland Hoban. Polity Press. Kotsko, Adam. 2013. Altizer as the Third Rail of Academic Theology. Word Press. Lewis, C. S. 2001. A Grief Observed. Harper Collins. Macquarrie, John. 1973. An Existentialist Theology: A Comparison of Heidegger and Bultmann. Pelican. Martin, Bernard. 1963. The Existentialist Theology of Paul Tillich. Bookman Associates. Pagels, E. 1989. Adam, Eve and the Serpent. Vintage. Pinnock, Clark. 1994. The Openness of God. Inter Varsity Press. Rath, John K. 2001. “A Theodicy of Protest.” Pp. 1-38, in Encountering Evil, Live Options in Theodicy, edited by Stephe T. Davis. John Knox Press. Soelle, Dorothee. 1975. Suffering. Darton, Longman & Todd. Taylor, Mark C. 2007. After God. University of Chicago Press. Whitehead, Alfred North. 1967. Adventures of Ideas. The Free Press. | ||
Statistics Article View: 227 PDF Download: 994 |