News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,496,796 |
| PDF Download | 4,503,261 |
بررسی سندی و دلالی روایات مصونیّت مدفونان و متوفیان در «حَرَمَین» از حساب اخروی در منابع امامیه | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| Article 5, Volume 18, Issue 1 - Serial Number 35, July 1403, Pages 105-133 PDF (1.8 M) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/qhs.2024.246056.3936 | ||
| Authors | ||
| صمد عبداللهی عابد1; محمدحسین نقی زاده* 2 | ||
| 1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 19 March 2024, Revise Date: 23 July 2024, Accept Date: 13 August 2024 | ||
| Abstract | ||
| در کتب روایی امامیه، روایاتی وجود دارند که برخی مصونیتهای اُخروی از حیث عذاب و حساب را برای متوفیان و مدفونان در حَرَمَین، بیان میکند. برخی از این روایات، فاجران را نیز مشمول این حکم خواندهاند. تعارض این روایات با آیات و روایاتی که انسان را در گرو عمل و عقیدهی خویش دانسته و هرگونه ظلم در حساب را نفی میکند، و عدم تطابق با شناخت دینی حاصل از عقل، دست کم فرضیهی ضعف قسمتی از این روایات را به وجود آورده و موجب شکلگیری این پژوهش مبنی بررسی و ارزیابی سندی و محتوایی این روایات گردید. نگارندگان در این راستا، نخست به بررسی سندی روایات پرداخته و اسناد روایات دارای سند را به بوتة بررسی رحالی نهادند و سپس، به بررسی محتوایی پرداخته و پس از به دست دادن محتوای هر روایت، سازگاری یا ناسازگاری آن با منظومه معارف دین را بر پایه منابع معتبر بویژه قرآن، مورد بررسی قرار دادهاند. لازم به ذکر است که روش این تحقیق در بررسی و استنتاج، توصیفی-تحلیلی، و در گردآوری اطلاعات، کتابخانهای بوده است. بر اساس این تحقیق، بیشتر این روایات از نظر سندی ضعیف بوده و مضامین ظاهری برخی از آنها نیز به دلیل تعارض با ادلهی قطعیهی دینی، قابل پذیرش نبوده و تنها با تأویل روایات و عدول از منطوق آنها، میتوان مضمون قابل پذیرشی برای مابقی آنها به دست داد. | ||
| Keywords | ||
| مصونیت اُخروی; دفن در حَرَم; عدل الهی; نقد حدیث. | ||
| References | ||
|
قرآن کریم.
ابن ابی الجمهور، محمد بن زین الدین، (1405ق)، عوالی اللئالی العزیزیة فی الاحادیث الدینیة، قم: نشر سیدالشهداء.
ابن بابویه، محمد بن علی، (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، تحقیق علی اکبر غفّاری، قم: انتشارات حوزهی علمیه.
ابن شاذان قمی، شاذان بن جبرئیل، (1363ش)، الفضائل، قم: نشر رضی.
ابن شهرآشوب، محمد بن علی، (1380ق)، معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعة و أسماء المصنفین منهم قدیما و حدیثا، نجف: مکتبة الحیدریة.
ابن غضائری، احمد بن الحسین، (1422ق)، الرّجال، تحقیق محمدرضا حسینی جلالی، قم: جامعه مدرّسین حوزه علمیه قم.
ابن قولویه، جعفر بن محمد، (1356ش)، کامل الزیارات، تصحیح عبدالحسین امینی، نجف: دارالمرتضویه.
اردبیلی، محمد بن علی، (1403ق)، جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، بیروت: دارالاضواء.
افندی، عبدالله بن عیسی بیگ، (1431ق)، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق احمد حسینی اشکوری، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
برقی، احمد بن محمد بن خالد، (1371ش)، المحاسن، قم: دار الکتب الإسلامیة.
بیضاوی، عبدالله بن عمر، (1418ق)، أنوار التّتزیل و أسرار التّأویل، تحقیق محمّد عبدالرّحمن مرعشلی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
پاکتچی، احمد، (1393ش)، فقه الحدیث؛ مباحث نقل به معنا، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
پوپر، کارل دیموند، (1379ش)، اسطوره چهارچوب؛ در دفاع از علم و عقلانیت، ترجمه علی پایا، تهران: نشر نو.
تقی الدین حلی، حسن بن علی، (1342ش)، الرجال، تصحیح کاظم میاموی، تهران: دانشگاه تهران.
حر عاملی، محمد بن حسن، (1409ق)، وسائل الشیعه، قم: مؤسسه آل بیت(ع).
حر عاملی، محمد بن حسن، (1414ق)، هدایة الاُمّة إلی احکام الائمة(ع)، مشهد: آستان قدس رضوی.
حسینی حلی، حسین بن کمال الدین ابرز، (1428ق)، زبدة الاقوال فی خلاصة الرجال، قم: دارالحدیث.
حلی، حسن بن یوسف، (1402ق)، رجال العلّامة الحلّی، تحقیق محمد صادق بحرالعلوم، قم: شریف الرضی.
خویی، ابوالقاسم، (1413ق)، معجم رجال الحدیث، قم: مرکز نشر الثقافة الاسلامیة فی العالم.
شبیری رنجانی، سیّد موسی، (1377ش)، کتاب النّکاح، قم: انتشارات رأی پرداز.
طباطبائی، سیّد محمّد حسین، (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسّسة الأعلمی للمطبوعات.
طوسی، محمد بن الحسن، (1407ق)، تهذیب الاحکام، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
طوسی، محمد بن الحسن، (1420ق)، فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنفین و أصحاب الأصول، قم: مکتبة المحقّق طباطبائی.
طوسی، محمد بن الحسن، (1427ق)، رجال الطوسی، تحقیق جواد قیّومی اصفهانی، قم: جامعه مدرّسین حوزه علمیه قم.
فخر رازی، محمد بن عمر، (1413ق)، اعتقادات فرق المسلمین والمشرکین، تحقیق محمد زینهم، قاهره: مکتبة مدبولی.
فخر رازی، محمد بن عمر، (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، (1406ق)، الوافی، اصفهان: کتابخانهی امیرالمؤمنین(ع).
فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، (1415ق)، تفسیر الصافی، تحقیق حسین اعلمی، تهران: مکتبة الصدر.
قطب الدین راوندی، سعید بن هبة الله، (1407ق)، سلوة الحزین، قم: انتشارات مدرسهی امام مهدی(عج).
قهپایی، عنایة الله، (1364ش)، مجمع الرجال، قم: اسماعیلیان.
کشی، محمد بن عمر، (1404ق)، اختیار معرفة الرجال، قم: مؤسسة آل البیت.
کلینی، محمد بن یعقوب، (1407ق): الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
مامقانی، عبدالله، (1431ق)، تنقیح المقال فی علم الرجال، قم: مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث.
مجلسی، محمدباقر، (1403ق)، بحار الأنوار، بیروت: دار إحیاة التراث العربی.
مجلسی، محمدباقر، (1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرّسول، تحقیق هاشم رسولی محلّاتی، تهران: دار الکتب الإسلامیّة.
مجلسی، محمدباقر، (1406ق)، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، تحقیق مهدی رجائی، قم: کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
مجلسی، محمدتقی، (1406ق) ، روضة المتّقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم: کوشانبور.
مجلسی، محمدتقی، (1414ق)، لوامع صاحبقرانی (شرح فقیه)، قم: اسماعیلیان.
نجاشی، احمد بنعلی، (1365ش)، رجال النّجاشی، تحقیق موسی شبیری زنجانی، قم: جامعه مدرّسین حوزه علمیه قم.
نمازی شاهرودی، ُعلی، (1414ق)، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران: فرزند مؤلّف.
Bradley, F. H. (1914). Essays on Truth and Reality. Oxford: Clarendon Press.
Young, James O., "The Coherence Theory of Truth", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2018 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/fall2018/entries/truth-coherence/>. | ||
|
Statistics Article View: 1,163 PDF Download: 214 |
||