News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,592,275 |
| PDF Download | 5,358,472 |
طلاق به درخواست زوجه به استناد پرداخت نفقه با مال تحصیل‌شده ازطرق نامشروع | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| Article 2, Volume 30, Issue 82, January 1404, Pages 37-63 PDF (812.66 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/flj.2024.246298.2021 | ||
| Authors | ||
| منیر حق خواه* 1; فرناز شیرمحمدی2 | ||
| 1استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران. | ||
| 2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق خانواده دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 13 May 2024, Revise Date: 07 September 2024, Accept Date: 27 August 2024 | ||
| Abstract | ||
| طلاق ناشی‌از عسروحرج (موضوع مادۀ 1130 قانون مدنی)، طلاق ناشی‌از عدم‌پرداخت نفقه (موضوع مادۀ 1129 قانون مدنی)، و طلاق ناشی‌از تخلف زوج از شروط ضمن عقد نکاح، ازجمله موجبات طلاق به درخواست زوجه است. بنابر مبانی فقهی و حقوقی، انفاق به زوجه بر عهدۀ زوج است و تخلف از این وظیفه، ضمانت اجرای حقوقی و کیفری دارد. این انفاق باید از منابع مالی مشروع تأمین شود. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این مسئله است که آیا استنکاف زوج از پرداخت نفقه با مال تحصیل‌شده ازطریق مشروع و عدم امکان الزام وی به وظیفۀ شرعی و قانونی می‌تواند یکی از موجبات طلاق به درخواست زوجه باشد؟ آیا این انفاق می‌تواند عامل عسروحرج زوجه و به‌منزلۀ عدم‌پرداخت نفقه تلقی شود و درنتیجه زوجه را مستحق تقاضای طلاق کند؟ آیا چنین انفاقی می‌تواند تخلف زوج از شروط ضمن عقد (شرط اول و پنجم) محسوب شود و به زوجه این حق را بدهد که به وکالت از زوج، خود را مطلقه کند؟ این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی در صدد پاسخ‌گویی به سؤالات فوق است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که منابع فقهی و حقوقی تصریحی دراین‌خصوص ندارند و دربارۀ تفسیر قوانین مرتبط، ابهاماتی وجود دارد؛ بااین‌حال، به نظر می‌رسد می‌توان انفاق با مال تحصیل‌شده ازطریق نامشروع را بنابر دلایلی، از موجبات طلاق به درخواست زوجه دانست و برای ارتقاء قوانین و رفع ابهام پیشنهادهایی داد. | ||
| Keywords | ||
| طلاق قضایی; عسروحرج; مال نامشروع; نفقۀ زوجه | ||
| References | ||
|
قرآن کریم.
قانون مدنی.
آقایی، حسین (1390). با تفسیر رایج از قسمت اخیر مادۀ 2 قانون تشدید به کجا می‌رویم؟. نشریه قضاوت، شمارۀ 71، ص 47-49.
ابن بابویه، محمد بن علی (۱۴۰۶ ق). ثواب الأعمال وعقاب الأعمال. قم: دار الشریف الرضی للنشر.
ابن سعید، یحیی بن احمد (1405 ق). الجامع للشرائع. قم: مؤسسه سید الشهدا.
ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ ق). لسان العرب. بیروت: دار الفکر.
اسدی، لیلا سادات (1383). جایگاه عسروحرج ـ قانون و رویه. نشریه ندای صادق، 9 (34 و 35)، ص 9-29.
امامی، حسن (1370). حقوق مدنی. تهران: نشر إسلامیة.
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1416ق). المکاسب. قم: دار الحکمة.
باقرزادگان، امیر؛ میرزایی، محمد (1392). اهداف و قلمرو جرم‌انگاری تحصیل مال ازطریق نامشروع. نشریه کارآگاه، 6 (23)، ص 78-96.
تقوی، حسین؛ کرامتی، داود (۱۳۹۶). تبیین موجبات طلاق زوجه ناشی‌از عسروحرج و شرایط تحقق آن براساس حقوق و قوانین موضوعه. نشریه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، 3 (1/2)، ص 1-13.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1387). ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.
حر عاملی، محمد بن حسن (1414 ق). وسائل الشیعة (عبدالرحیم ربانی شیرازی، مصحح). تهران: مکتب الإسلامیة.
خمینی، روح‌الله (۱۴۱۴ ق). بدائع الدور. تهران: مؤسسه چاپ و نشر آثار امام خمینی.
دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۱۲ ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دار الشامیة.
شهید ثانى، زین‌الدین بن على (۱۴۱۳ ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
شیرزادی، مهدی (1388). بررسی تحصیل مال ازطریق نامشروع در حقوق کیفری ایران (پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد) دانشگاه قم. قم. ایران.
صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر (1404 ق). جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء الثرات العربی.
صفائی، حسین؛ امامی، اسدالله (۱۳۹4). مختصر حقوق خانواده. تهران: میزان.
طوسی، محمدبن حسن (۱۳۸۷ ق). المبسوط فی فقه الامامیة. تهران: مکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
علامه حلى، حسن بن یوسف (1421 ق). تحریر الأحکام. قم: مؤسسة آل البیت.
فخرالمحققین، محمد بن حسن (1389 ق). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. قم: علمیه قم.
فیروزنژاد، معصومه (1392). بررسی فقهی و حقوقی تحصیل مال ازطریق نامشروع (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه مازندران، مازندران. ایران.
فیومى، احمد بن محمد (۱۴۱۸ ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. قم: مؤسسة دار الهجرة.
قلی‌تبار، حسین (1389). بررسی جرم تحصیل مال نامشروع در حقوق کیفری ایران (پایان‌نامه کارشناسی ارشد) دانشگاه مازندران، مازندران. ایران.
کاتوزیان، ناصر (۱۳۷۵). حقوق مدنی ـ معاملات معوض. تهران: شرکت انتشار.
کاتوزیان، ناصر (1378). حقوق مدنی خانواده. تهران: بهمن برنا.
کاتوزیان، ناصر (1384). دوره مقدماتی حقوق خانواده. تهران: میزان.
کشوری، عیسی (۱۳۷۴). کاربرد قواعد فقه در حقوق. بی‌جا: غیاث.
کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ ق). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (۱۴۰۳ ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
محقق حلی، جعفر بن حسن (1409 ق). شرائع الإسلام. نجف: مطبعة الاداب.
محقق داماد، مصطفی (۱۳۶۷). حقوق خانواده. تهران: نشر علوم.
محقق داماد، مصطفی (1376). قواعد فقه. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم اسلامی دانشگاه‌ها.
مرتضی زبیدى، محمد بن محمد (۱۴۱۴ ق). تاج العروس من الجواهر القاموس. بیروت: دارالفکر.
معین، محمد (1385). فرهنگ فارسی معین. تهران: دانشگاه تهران.
مکارم شیرازی، ناصر (۱۴۱۷ ق). القواعد الفقهیة. قم: مدرسة الإمام امیر المؤمنین.
موسوی بجنوردی، محمد (۱۳۷۹). قواعد الفقهیه. تهران،: مؤسسه چاپ و نشر عروج.
نائینی، محمدحسین (۱۳۱۸). منیة المطالب (تقریرات شیخ موسی نجفی خوانساری). بی‌جا: مؤسسة النشر الإسلامی.
نراقی، احمد بن محمد مهدی (۱۴۰۸ ق). عوائد الأیام. قم: مکتبه البصیرتی، چاپ سنگی.
نوری، حسین بن محمدتقی (۱۴۰۸ ق). مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل. بیروت: موسسه آل البیت.
هدایت‌نیا، فرج‌الله (۱۳۹۴). تسهیل طلاق یا طلاق‌زدایی در حقوق خانواده ایران. حقوق اسلامی، 12 (۴۷)، ص 51-77.
| ||
|
Statistics Article View: 499 PDF Download: 159 |
||