News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,435 |
| PDF Download | 4,506,994 |
ویژگی‌ها و ضوابط تشخیص احکام قضایی و حکومتی در فقه اسلامی | ||
| پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
| Article 4, Volume 12, Issue 1 - Serial Number 23, December 1402, Pages 87-106 PDF (1.18 M) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/sj.2024.246160.1382 | ||
| Authors | ||
| سپهر جوانبخت1; مصطفی مسعودیان* 2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد فقه و حقوق جزا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 28 November 2023, Revise Date: 25 January 2024, Accept Date: 06 March 2024 | ||
| Abstract | ||
| احکام اسلامی و به‌تبع آن احکام جزایی با توجه به مناصب معصومان هنگام صدور حکم به سه دسته الهی، قضایی و حکومتی تقسیم می‌شوند. عدم توجه به تفکیک این احکام از یکدیگر باعث انحراف فقیه یا قانون‌گذار در مسیر اجتهاد یا قانون‌گذاری می‌شود؛ زیرا برخلاف احکام الهی که ابدی هستند و تغییر زمان یا مکان تأثیری در آن‌ها ندارد، احکام قضایی و حکومتی به‌مقتضای شرایط قابل تغییر هستند. ازاین‌رو مسئله حائز اهمیت در اینجا چگونگی تشخیص و تفکیک این احکام از یکدیگر است. بر اساس پژوهش انجام‌شده به روش توصیفی-تحلیلی، استشهاد معصوم به قرآن کریم و نیز وجود حکم در شرایع پیشین، اماره الهی بودن یک حکم دانسته شده است. همچنین، به کار رفتن واژه‌های «حَکَم»، «اَمَر» و «قَضی» در روایات منقول از پیامبر اکرم و امام‌علی (علیهما‌السلام) یا استفاده از تعابیری مانند «قال امیرالمؤمنین» درصورتی‌که امام در منصب قضاوت و در مقام فصل خصومت در واقعه‌‌ای خاص باشد، بیان‌کننده قضایی بودن حکم و در غیر این صورت، حکم حکومتی شمرده می‌شود. بدیهی است در صورت فقدان یکی از این قرائن، اصل و قاعده بر الهی بودن حکم امام معصوم است. | ||
| Keywords | ||
| مناصب امام معصوم; روایت; حکم الهی; حکم قضایی; حکم حکومتی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 339 PDF Download: 323 |
||