
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,394 |
Article View | 8,249,743 |
PDF Download | 4,245,818 |
بررسی رأی ابنجنید درباره محدوده حجاب و پوشش شرعی زن مسلمان | ||
فقه و حقوق خانواده | ||
Article 3, Volume 29, Issue 80, February 1403, Pages 55-73 PDF (1.24 M) | ||
Document Type: علمی - پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/flj.2024.244687.1924 | ||
Author | ||
حسین سوزنچی* | ||
گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم ع، قم، ایران | ||
Receive Date: 14 June 2023, Revise Date: 23 July 2023, Accept Date: 10 September 2023 | ||
Abstract | ||
ابنجنید اسکافی از علمای بزرگ شیعه در سدة چهارم است که کتابی از او به ما نرسیده؛ اما برخی آرای وی در کتب فقهی نقل شده است. علامه حلی جملهای از او دربارة پوشش زن و مرد مطرح کرده، و خودش توضیحی بر آن افزوده است که ظرفیت سوءتفاهم دارد، تاجاییکه برخی از غیرمتخصصان چنین اظهار داشتهاند که ابنجنید حد واجب پوشش زن و مرد در برابر دیگران را مساوی میداند. در این مقاله با روش تحلیلی و با مراجعه به اقوال نقلشده از ابنجنید معلوم میشود که چنین برداشتی از کلام ابنجنید ناشیاز ناآشنایی با متون تخصصی فقهی بوده، و ابنجنید نهتنها درخصوص پوشش زن در برابر نامحرم، بلکه حتی در «پوشش زن در نماز» نیز چنین دیدگاهی ندارد؛ بلکه تنها تفاوت نظر وی با دیگران دراینباره، آن است که وی پوشش سر زن در نماز را مستحب میداند، با این شرط که نامحرمی وی را در حین نماز نبیند. با بررسی نقلقولهای سخن وی در کتب علامه حلی و دیگران معلوم میشود که آن عبارت ابنجنید که مورد سوءِتفاهم واقع شده، صرفاً ناظر به معنای واژة عورت بوده، و اگر حکمی هم از آن مدنظرش باشد، همان حکم عمومی پوشش است که هم زن و هم مرد دربرابر همگان (یعنی حتی دربرابر همجنس و محارم خویش) موظف به رعایت آن هستند و فتوای وی در این زمینه همانند فتوای عموم فقهای شیعه است که همگی حد واجب پوشش زن را در برابر محارم و افراد همجنس همانند حد واجب پوشش مرد میدانند. | ||
Keywords | ||
ابنجنید; پوشش زن; حجاب; زن; ستر | ||
References | ||
ابن جنید اسکافى، محمد بن احمد (۱۴۱۶ ق). مجموعه فتاوی ابنجنید (على پناه اشتهاردى، محقق). قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیه قم.
ابنادریس، محمد بن احمد (۱۴۱۰ ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
ابنفارس، احمد (۱۴۰۴ ق). معجم مقاییس اللغة (عبد السلام محمد هارون، بهکوشش). قم: مکتب الأعلام الاسلامی.
ابنفهد حلى، احمد بن محمد (۱۴۰۷ ق). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
بحرانى، یوسف بن احمد (۱۴۰۵ ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة (محمدتقى ایروانى، و سید عبدالرزاق مقرم، بهکوشش). قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
پاکتچی، احمد (۱۳۹۱). روش تحقیق با تکیه بر حوزه علوم قرآن و حدیث. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
ترکاشوند، امیرحسین (۱۳۹۰). حجاب شرعی در عهد پیامبر (ص). تهران: امیرحسین ترکاشوند.
خلیل بن احمد (۱۴۰۹ ق). کتاب العین. قم: نشر هجرت.
سعیدی، فریده (۱۳۹۳). تشریح حجاب در اسلام و حدود فقهی. فقه و حقوق خانواده. ۱۹ (۶۱)، ص ۴۵-۷۰.
سوزنچی، حسین (۱۳۹۳). حجاب در آیات و روایات، نقدی بر کتاب حجاب شرعی در عهد پیامبر (ص). تهران: بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع).
شهید اول، محمد بن مکى (۱۴۱۹ ق). ذکرى الشیعة فی أحکام الشریعة. قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام
صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر (۱۴۰۴ ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
طوسى، محمد بن حسن (۱۳۹۰ ق). الإستبصار فیما اختلف من الأخبار. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
طوسى، محمد بن حسن (۱۴۰۷ ق). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
علامه حلى، حسن بن یوسف (۱۴۱۳ ق). مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (۱۴۰۳ ق). بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهمالسلام) (محمدباقر محمودى، بهکوشش). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (۱۴۰۴ ق). مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول (سید هاشم رسولى محلاتى، بهکوشش). تهران: دار الکتب الإسلامیة.
مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (۱۴۰۶ ق). ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار. قم: کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی.
محقق سبزوارى، محمد باقربن محمد مؤمن (۱۲۴۷ ق). ذخیرة المعاد فی شرح الإرشاد. قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
مصطفوى، حسن (۱۳۶۸). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
موسوی عاملى، محمد بن على (۱۴۱۱ ق). مدارک الأحکام فی شرح عبادات شرائع الإسلام. بیروت: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
میرزای قمى، ابوالقاسم بن محمدحسن (۱۴۱۷ ق). غنائم الأیّام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. | ||
Statistics Article View: 396 PDF Download: 353 |