News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,589,407 |
| PDF Download | 5,352,720 |
کاربست معانی مجازی و ثانویّه افعال أمری در سوره مبارکه یاسین | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| Volume 17, Issue 1 - Serial Number 33, July 1402, Pages 347-369 PDF (823.55 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/qhs.2023.244390.3419 | ||
| Authors | ||
| حمید الهی دوست1; عباس بارورزاده* 2; احمدرضا حدادی3 | ||
| 1استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، جامعة المصطفی العالمیة، واحد اصفهان، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، اصفهان، ایران. | ||
| 3دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران. | ||
| Receive Date: 05 April 2023, Revise Date: 03 July 2023, Accept Date: 10 August 2023 | ||
| Abstract | ||
| زبان قرآن کریم، زبانی ویژه و منحصر به فرد است که بر اساس آن میتوان قواعد و ساختارهای زبان عربی را تدوین نمود. مطالعات و پژوهش‌های متعدد صورت گرفته در رابطه با زبان خاص قرآن کریم نشان می‌دهد یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این زبان خاص آن است که در مواردی به سراغ معانی مجازی (ثانویه) رفته و مراد متکلم از بیان اوامر و نواهی، معانی دیگری غیر از معنای اولیه و ثابت بوده است. در این پژوهش که با روش مطالعه کتابخانه‌ای و تحلیل توصیفی انجام شده تلاش گردیده تا به صورت مطالعه موردی معانی بیان شده برای افعال امری در سوره مبارکه یاسین از منظر مفسران قرآن کریم مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود چه میزان از این اوامر، معنای اولیه داشته و چه میزان به دنبال بیان معانی ثانویه و مجازی بوده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که افعال امر در سوره مبارکه یاسین دارای هفده معنا بوده که پنج مورد در معنای اصلی و دوازده مورد در معنای مجازی (ثانویه) به کار رفته است؛ بنابراین میتوان گفت حدود هفتاد درصد از معانی استنباط شده توسط مفسران قرآن کریم از افعال امری، معانی مجازی بوده است نه معانی حقیقی. | ||
| Keywords | ||
| قرآن کریم; بلاغت; امر; معانی مجازیّه (ثانویّه); سوره یاسین | ||
| References | ||
|
قرآن کریم.
آخوندخراسانی، محمد کاظم بن حسین، (1409ق)، کفایة الاصول، قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث.
آذرنوش، آذرتاش، (1379ش)، فرهنگ معاصر عربی – فارسی، تهران: نشر نی.
آلوسی، محمودبن عبدالله، (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن الکریم و السبع المثانی، بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون.
ابن عاشور، محمد بن طاهر، (1420ق)، تفسیر التحریر و التنویر، بیروت: انتشارات مؤسسة التاریخ العربی.
ابوحیان، محمد بن یوسف، (1420ق)، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: انتشارات دار الفکر.
انصاریان، حسین، (1383ش)، ترجمه قرآن کریم، قم: انتشارات اسوه.
بابایى، على‌اکبر و دیگران، (1379ش)، روش‌شناسى تفسیر قرآن، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
بیضاوی، عبدالله بن عمر(1418ق)، انوار التنزیل و اسرار التاویل (تفسیر البیضاوی)، بیروت: انتشارات دار احیاء التراث العربی.
تجلیل، جلیل، (1369ش)، معانی و بیان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
تفتازانی، سعدالدین مسعود، (1407ق)، المطول فی شرح تلخیص المفتاح، قم: مکتبة آیة الله المرعشی نجفی.
ثعالبى، عبدالرحمن بن محمد، (1418ق)، تفسیر الثعالبى المسمى بالجواهر الحسان فى تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
جوادى آملى، عبداللّه، (1381ش)، تسنیم؛ تفسیر قرآن کریم، قم: اسراء.
حسینی، علی، (1397ش)، ترجمه و توضیح تهذیب البلاغة، قم: مؤسسة انتشارات دار العلم.
حسینی همدانی، محمد، (1404ق)، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران: کتابفروشی لطفی.
حقی بروسوی، اسماعیل بن مصطفی، (بیتا)، تفسیر روح البیان، بیروت: دار الفکر.
خراسانى، محمّد کاظم، (1412ق)، کفایة الاصول، بیروت: مؤسسة آل البیت.
رازى، ابوالفتوح، (1408ق)، روض‌الجنان و روح الجنان فى تفسیر القرآن، مشهد: بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد، (1404ق)، المفردات فى غریب القرآن، قم: دفتر نشر کتاب.
رباعة، حسین محمد، (1419ق)، اسالیب الامر و النهی و التخییر و التعلیل فی الفقه الاسلامی، مجله مجمع العلمی العراقی، 3 (89)، 105–130.
رشتى، حبیب اللّه، (1413ق)، بدائع الافکار، قم: مؤسسة آل البیت.
زمخشری، محمودبن عمر(1407ق)، تفسیر الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون التقاویل فی وجوه التاویل، بیروت: انتشارات دارالکتب العربیة.
سلامتیان، محمد(1378ش)، چشمه هایی از بلاغت در کلام وحی، مجله صحیفه مبین، شماره 18، صص 29-33.
شبّر، سیدعبداللّه، (1407ق)، الجوهر الثمین فى تفسیر الکتاب المبین، کویت: مکتبه الالفین.
شیخ، محمد؛ ایمانی، محبوبه (1393ش)، «وجوه بلاغی دعای عرفه»، تهران: کنگره بین المللی فرهنگ و اندیشه دینی.
شیخ، محمد؛ صفرنژاد، مـهوش (1393ش)، «بررسی اغـراض ثانوی جملات انشایی طلبی در خطبه های نهج البلاغه»، تهران: کنگره بینالمللی فرهنگ و اندیشه دینی.
صابونی، محمدعلی، (1421ق)، صفوة التفاسیر، بیروت: دار الفکر.
صادقى تهرانى، محمد، (1406ق)، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و السنة، قم: فرهنگ اسلامی.
طباطبایی، محمدحسین، (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: ﻣﺆسسة الاعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضل بن حسن، (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو.
طبرى، محمّد بن جریر، (1412ق)، جامع البیان عن تأویل عن آى القرآن، بیروت: دار المعرفة.
طوسی، محمدبن حسن، (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
علم الهدى، سیدمرتضى، (1348ش)، الذریعة الى اصول الشریعه، تهران: دانشگاه تهران.
فخر رازى، محمدبن عمر(1420ق)، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
فضیلت، محمود، (1390ش)، نقش قرآن کریم در تحول نقد و بلاغت، مجله ادب عربی، سال 9، شماره 3، صص199-216.
قمى، میرزا ابوالقاسم، (1378ق)، قوانین الاصول، قم: المکتبة العلمیة الاسلامیه.پ
کاشانی، فتح الله، (1351ش)، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
کرباسی، محمدجعفر، (1422ق)، اعراب القرآن، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
مجاهد، سید محمّد، (بى‌تا)، مفاتیح الاصول، قم: مؤسسة آل البیت.
مدرّسى، سید محمّدتقى، (1419ق)، من هدى القرآن، تهران: محبّى الحسین.
مراغی، احمدمصطفی، (بیتا)، تفسیر المراغی، بیروت: دار الفکر.
مظفّر، محمّدرضا، ( 1415)،اصول الفقه، قم: مکتب الاعلام الاسلامى.
میبدى، رشیدالدین، (1371ش)، کشف الاسرار و عدة الابرار، تهران: امیر کبیر.
ورزی، محمدجعفر؛ بیگدلی، حسن(1398ش)، «واکاوی معانی ثانویه فعل امر در سوره انعام با تکیه بر تفاسیر ادبی و فقهی»، معارف قرآن و عترت، سال 5، شماره 9، صص159-178.
هاشمی، احمد، (1960م)، جواهر البلاغه فی المعانی و البیان و البدیع، مصر: مکتب التجاریه الکبری. | ||
|
Statistics Article View: 404 PDF Download: 553 |
||