News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,357 |
| PDF Download | 5,345,494 |
مطالعة تطبیقی نقش مصلحت کودک در انحلال فرزندخواندگی در نظام حقوقی ایران و انگلستان | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| Article 2, Volume 29, Issue 81, June 1403, Pages 37-68 PDF (3.83 M) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/flj.2024.245008.1940 | ||
| Authors | ||
| فاطمه سادات حسینی ابراهیم ابادی* 1; حوری پوررحیم مرنی2 | ||
| 1استادیار گروه حقوق دانشگاه رفاه، تهران، ایران | ||
| 2دانشآموخته کارشناسی ارشد حقوق خانواده دانشگاه رفاه، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 11 August 2023, Revise Date: 30 December 2023, Accept Date: 23 April 2024 | ||
| Abstract | ||
| در هر جامعهای کودکان به حمایت نیاز دارند، بهویژه اگر بیسرپرست یا بدسرپرست باشند. یکی از نهادهای حمایتی، فرزندخواندگی است که به واجدان شرایط امکان میدهد تا آن‌ها را به فرزندخواندگی بگیرند. فرزندخواندگی در مرحلة ایجاد و انحلال دارای شرایطی است و هر دو مرحله بنابه مصلحت کودک انجام میشود. در این مقاله، عنصر مصلحت کودک در مرحلة انحلال فرزندخواندگی که نهادی شبهخانواده است، بررسی شده است. فرزندخواندگی در ایران و انگلستان متفاوت‌اند و در مرحلة انحلال نیز از جهاتی افتراق دارند؛ به‌همین‌جهت انحلال فرزندخواندگی در هر دو نظام حقوقی به‌صورت تطبیقی ارزیابی شد تا درصورت امکان از مزایای قانون خارجی جهت رفع خلأهای موجود ازجمله تأمین مصالحعالیه کودک در انحلال فرزندخواندگی بهره برده شود. در این مقاله گردآوری اطلاعات از طریق روش کتابخانه‌ای و مطالعات تطبیقی و روش تحقیق تحلیلی، توصیفی است. مصلحت کودک، هم در فقه و هم در نظام حقوقی ایران مهم است؛ اما قانونگذار موارد انحلال سرپرستی را در قانون احصاء کرده است که این دیدگاه باعث میشود مصلحت کمتر درنظر گرفته شود. درمقابل، فرزندخواندگی در نظام حقوقی انگلستان فسخ‌ناپذیر است؛ اما مطلق نیست و در موارد استثنائی قابلیت فسخ وجود دارد. بدین‌ترتیب انحلال فرزندخواندگی در انگلستان احصاء نشده، و صرفاً مصلحت طفل ملاک اصلی قرار داده شده است؛ بنابراین هر عاملی که منجربه تهدید مصالح کودک شود، در دایرة موارد انحلال فرزندخواندگی قرارمی‌گیرد. در نظام حقوقی ایران به‌منظور تأمین مصالحعالیة فرزندخوانده می‌توان مواردی همچون سوءاستفادة جنسی از کودک، بیماری، عملکرد نامناسب، غیبت و سوءرفتار فرزندپذیران، تبعیض و بی‌عدالتی و هر آنچه را که با توجه به شرایط فرزندخوانده، تهدیدکنندة مصالحعالیه وی است، زیرعنوان مصلحت کودک در موارد انحلال فرزندخواندگی گنجاند تا مصلحت کودک بیشتر رعایت شود. | ||
| Keywords | ||
| انحلال فرزندخواندگی; نظام حقوقی انگلستان; نظام حقوقی ایران; فرزندخواندگی; مصالحعالیة کودک; مصلحت کودک | ||
| References | ||
|
قرآن کریم
احمدوند، خلیلاله؛ آزادمنش، لیلا (1402). «بررسی حقوقمالی زن و مرد در پرتو فقهپویا». فقه و حقوق خانواده، 28(79)، ص 295-327.
آذری، هاجر؛ میراحمدی، منیره (1398). «رویکردهای قضائی به تشخیص مصلحت در ازدواج کودکان». فصلنامه علمی - پژوهشی زن و جامعه، 10(40)، ص 1_ 28.
ارسطویی، مرجان (1399). «تعهدات زوجین سرپرست نسبت به فرزندخوانده و ضمانت اجرای آن در نظام حقوقی ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق انگلستان». فصلنامه حقوق کودک،2(8)، ص111-145.
ارسطویی، مرجان (1399). «ماهیت،آثار و شرایط فرزندخواندگی در حقوق ایران با نگاهی تطبیقی در مبانی اسلامی و حقوق انگلستان». فصلنامه حقوق کودک، 2(6)، ص109-143.
افشارقوچانی، زهره (1400). «مسئله توارث در فرزندخواندگی در حقوق انگلیس و آمریکا با نگاهی به حقوق ایران». فصلنامه علمی تخصصی دانشنامه‌های حقوقی، 4(10)، ص 7-37.
امامی، اسدالله (1379). «فرزندخواندگی در حقوق فعلی ایران». پژوهشهای فلسفی-کلامی، (3)، ص 38-59.
امامی، اسدالله (1392). مطالعه تطبیقی نسب و تغییر جنسیت. تهران: نشر میزان.
آییننامه اجرایی قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست مصوب سال1394.
بشیرتاش، شیرین؛ افتخارجهرمی، گودرز؛ صفایی، سیدحسین (1399). «فرزندخواندگی در پرتو قوانین داخلی و رویه قضائی محاکم انگلستان». فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، (33) ص43-52.
بهرامی، ستار (1397). ارزیابی نهاد فرزندخواندگی در حقوق ایران و انگلیس، تهران، انتشارات ویهان
پارساپور، محمدباقر؛ نوربخش، سوسن (1394). «معیارهای ارزیابی مصلحت کودک در فقه امامیه، حقوق ایران و کنوانسیون حقوق کودک». فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 2(3)، ص1-28.
پیرحیاتی، معصومه؛ روشن، محمد (1401). «بررسی ادله اجتهادی اصل مصلحت در حضانت کودک بر مبنای فقه امامیه و حقوق ایران». فصلنامه خانواده پژوهی، 19(73)، ص 187-167.
جهانداری، نگین (1396). ماهیت و آثار حقوقی ضمانت از تعهدات زوجین سرپرست، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، دانشکده علوم انسانی،گروه حقوق.
حسینیخواه، سیدجواد (1390). «راهکارهای تقریب دیدگاه فقه امامیه و نظام بین‌الملل حقوقبشر در مسأله تنبیه بدنی کودکان». مجله حقوق بشر، 6(2)، ص 1-18.
رأی وحدت رویه شماره 22ردیف 60/8 هیئت عمومی دیوان عالی کشور مورخ 6/4/1360.
رستمینجفآبادی، حامد (1401). «واکاوی مفهوم مصلحت و کاربرد آن در مجازاتهای شرعی با نگاهی به قانون مجازات اسلامی». مطالعات فقه و حقوق اسلامی 14(28)،ص 75 ـ 102.
زرگوشنسب، عبدالجبار؛و باقری، پرویز(1398). «واکاوی فرزندخواندگی در نظام حقوقی اسلام، انگلستان و آمریکا». فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 6(1)، ص57-86.
سایت سامانه ملی آرا قضایی https://ara.jri.ac.ir
سعیدی، علیرضا (1397). مطالعه تطبیقی فرزندخواندگی در حقوق ایران و انگلستان با توجه به قانون جدید حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست مصوب 10/7/ 1392. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد) دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، تهران، ایران.
سلطان نیا، آفاق (1395). فرزندخواندگی در حقوق ایران، فرانسه و انگلیس. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد) دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، تهران، ایران.
شریعتینسب، صادق؛ صادقیمقدم، محمدحسن (1391). «مطالعه تطبیقی انفاق در فرزندخواندگی در حقوق ایران و فرانسه». دوفصلنامه حقوق تطبیقی، (23)، ص 139-160.
شریعتینسب، صادق (1390). فرزندخواندگی. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقیشهر دانش.
صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر (1370). جواهرالکلام. تهران: نشر کتابفروشی اسلامیه، چاپ چهارم.
صدری، سیدمحمد؛ ارشدی، محمدیار؛ بادینی، حسن؛ عباسی، ثمین (1393). «حضانت طفل در فقه و حقوق ایران و مقایسه آن با حقوق انگلستان». دو فصلنامه دانش حقوق مدنی، 3(1)، ص 35-47.
صفائی، حسین؛ امامی، اسدالله (1395). مختصر حقوق خانواده. تهران: میزان.
عابدینی، عبدالله؛ مشکیباف، مهدی (1400). «جایگاه مصلحت در کنوانسیون حقوق کودک و قوانین خانواده ایران». فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 8(4)، ص 183-212.
قانون جدید حمایت خانواده 1391
قانون حمایت از کودکان بیسرپرست مصوب سال 53
قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست مصوب سال 92
قانون مدنی مصوب(1307)،انتشارات هزاررنگ
کاتوزیان، ناصر (1395). دوره حقوق مدنی خانواده. تهران: شرکت سهامی انتشار.
کنوانسیون حقوق کودک 1989سازمان ملل متحد
مقدادی، محمدمهدی (1390). «جایگاه و تأثیر مصلحت در سرپرستی کودک از دیدگاه فقه و حقوق». فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، 14(54)، 175-210.
میثمی، فاطمه؛ آقاجانیرونقی، آیدا؛ شهبازی، آرامش (1399). «بهترین منفعت کودک در حقوق بین‌الملل بشر و حقوق ایران: تأملی در رویه و نظریه». فصلنامه پژوهشهای حقوق تطبیقی، 24(2)، ص 139-162.
نوراحمدی، انسیه؛ رضوانیمفرد، احمد (1401). «گستره و مبانی حق آموزش کودکان دارایمعلولیت در فقه، حقوق و اسناد بین‌المللی». فقه و حقوق خانواده، 27(77)، ص 161-194.
هاشمی، سیدحسین. (1394). «مفهوم‌شناسی «مصلحت» و جایگاه آن در حقوق خانواده». نشریه حکومت اسلامی، 20(1)، ص 127-154.
همانلو، لیلا (1393). احکام و آثار فرزندخواندگی در فقه، حقوق ایران و انگلستان. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین، ایران.
یزدی، ابوالقاسم بن احمد (1375). ترجمه شرایع. جلد2، تهران: نشر دانشگاه تهران، چاپ دوم.
Adoption Act 1976
Child Welfare Information Gateway،(2012)Adoption Disruption And Dissolution
Children Act 1989
Children And Adoption Act 2002
Evans, Alvin E, Testamentary Revocation by Adoption of a Child,)1934(.
Gheera M,& Jarrett T (2011) (2011). Parental responsibility. House of Commons Library Gilmore, Stephen, & Lisa Glennon, Hayes and Williams' ,.(2016)Family Law, Oxford University Press, Oxford;
Herring, Jonathan, Rebecca Probert,& Stephen Gilmore,(2015) Great Debates in Family Law, Macmillan International Higher Education, London Howell D. )2014(. The Adoption and Children Act 2002: An Overview. Available at: http://www.courtroomadvice.co.uk/. https://transparencyproject.org.uk/can-an-adoption-order-be-undone
https://uk.practicallaw.thomsonreuters.com
Introduction to adoption support agencies July )2015(, No. 090259،www.gov.uk/ofsted
Julie D(2016)،. Can an adoption order be undone?. Availbae at: http://www.transparencyproject.org.uk Macrae،Sheena.(2004)،Disruption & Dissolution: Unspoken Losses
Rodgers, M.E, (2004). Understanding Family Law, London, Cavendish Publishing Ltd.
Selwyn، Julie Wijedasa، Dinithi، & Meakings، Sarah.(2014)Beyond The Adoption Order: Challenges, Interventions And Adoption Disruption
Sloan B(2014)،. Post-adoption contact reform: compounding the Stateordered termination of parenthood? The Cambridge Law Journal. 73(2): 378-404. Wadlington, Walter J , (1963). "The Adopted Child and Intra-Family Marriage Prohibition", Virginia Law Review, Vol. 49, No. 3, pp. 478-491. https://www.jstor.org/stable/1071116
Written by Alexander Weihrauch,)2021(
| ||
|
Statistics Article View: 661 PDF Download: 445 |
||