News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,952 |
| PDF Download | 4,499,618 |
بازاندیشی در مورد تفسیر حروف مقطّعه در قرآن کریم | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| Article 14, Volume 17, Issue 2 - Serial Number 34, January 1403, Pages 375-407 PDF (718.13 K) | ||
| Document Type: علمی - مروری | ||
| DOI: 10.30497/qhs.2024.245230.3852 | ||
| Author | ||
| حمیدرضا صراف* | ||
| استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. | ||
| Receive Date: 24 September 2023, Revise Date: 07 January 2024, Accept Date: 13 March 2024 | ||
| Abstract | ||
| حروف جدا جدا یا حروف مقطّعه از مباحث مهم علوم قرآنی است که نظرات و تبیین های متعدّدی در مورد آن انجام شده است؛ بیش از بیست نظر متعدّد در مورد این حروف ابراز شده است و هریک مسیری را در توجیه این حروف پیموده اند. اظهارنظر در مورد حروف مقطّعه منحصر به عُلمای قدیم نیست و در عصر جدید نیز چندنظر در مورد این حروف ابراز شده است. مجموعه نظرات را می توان در سه دسته خلاصه کرد؛ دسته اوّل که به رمز و راز بودن این حروف معتقد هستند و از اظهارنظر پرهیز می کنند. دسته دوّم، هرچند به رمزی بودن این حروف معتقد هستند لیکن در مورد این حروف اظهارنظر کرده اند و دسته سوّم نیز از اساس به رمزی بودن این حروف اعتقاد ندارند و توجیه غیررمزی برای آن بیان کرده اند. در این مقاله پس از بیان برخی نظرات در مورد حروف مقطّعه، نظری جدید در این مورد بیان شده است؛ در این تبیین جدید، هم وجه رمزی بودن این حروف حفظ شده و هم به طور شفّاف، نظری واضح بر اساس قرآن کریم برای این حروف مطرح شده است که مرتبط با آموزه کتاب مُبین در قرآن کریم است و ادّعای این مقاله این است که خود قرآن کریم به طور شفّاف و البتّه اجمالی، چیستی حروف مقطّعه را بیان کرده است. براساس این نظر، این حروف نشانه هایی از کتاب مُبین است. | ||
| Keywords | ||
| حروف مقطّعه; فواتح سوره ها; اسماءالله; کتاب مُبین; اسم اشاره | ||
| References | ||
|
قرآن کریم.
ابن منظور، محمدبن مکرم. (1405ق). لسان العرب. قم: نشر أدب الحوزه.
ترمذی، محمدبن عیسی. (1395ق). سنن الترمذی. مصر: مطبعه مصطفى البابی الحلبی.
ثعلبی نیشابوری، احمدبن ابراهیم. (1422ق). الکشف و البیان عن تفسیر القرآن. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
جوادی آملی، عبدالله. (1397ش). تسنیم. قم: مرکز نشر اسراء.
حسینی، احمد؛ مسلم پور، ابراهیم. (1393ش). «روش فلسفی ابن سینا در تفسیر حروف مقطّعه قرآن». حکمت سینوی، ش52، صص4-23.
خلیفه، رشاد. (1365ش). اعجاز قرآن (تحلیل آماری حروف مقطّعه). ترجمه: سیّد محمدتقی آیت اللهی. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1420ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دار المعرفه.
رحمانی فرد، حسین. (1394ش). بررسی دیدگاهها درباره حروف مقطّعه و روایات آن. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
رضوی، محمد؛ جعفری، مهین. (1395ش). «بررسی حروف مقطّعه از دیدگاه مستشرقان». حُسنا، ش 29و30، صص215-234.
سیوطی، جلال الدین. (1420ق). الاتقان فی علوم القرآن. دمشق: دار ابنکثیر.
سیوطی، جلال الدین. (1404ق). الدرّ المنثور فی التفسیر المأثور. قم: کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
شیخ، محمود؛ زارعدار، مرتضی. (1395ش). «گونه شناسی تفاسیر عرفانی در موضوع حروف مقطّعه قرآن». ادیان و عرفان، سال49، ش1، صص89-106.
صدوق، محمدبن علی. (1361ش). معانی الأخبار. تصحیح علی اکبر غفّاری. قم: انتشارات اسلامی.
طباطبائی، کاظم. (1382ش). «حروف مقطّعه از منظر قرآن شناسان غربی». مطالعات اسلامی، ش60، صص172-179.
طباطبائی، محمدحسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسّسه الأعلمی للمطبوعات.
طبری، محمدبن جریر. (1412ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالمعرفه.
طبرسی، فضل بن حسن. (بیتا). مجمع البیان. بیروت: دارالمعرفه.
عبّاسی، حسین. (1388ش). «تأمّلی در کتاب هیروگلیف در قرآن». کتاب ماه دین، ش148، صص10-20.
عدل، سعد عبدالمطلب. (1388ش). هیروگلیف در قرآن کریم (تفسیر نوین از حروف مقطّعه). ترجمه حامد صدقی و حبیبالله عبّاسی. تهران: سخن.
فخررازی، محمدبن عمر. (1411ق). التفسیر الکبیر. قم: مرکز نشر دفتر تبلیغات اسلامی.
فقهی زاده، عبدالهادی؛ عیسایی، احمد. (1399ش). «نگاهی قرآنی به چیستی کتاب مبین و بررسی ارتباط آن با قرآن کریم با تکیه بر آراء تفسیری علامه طباطبایی». پژوهشنامه قرآن و حدیث، ش27، صص193-216.
فیض کاشانی، محمدبن مرتضی. (1362ش). الصافی فی تفسیر القرآن. تصحیح ابوالحسن شعرانی. تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیّه.
گراوند، علی؛ شهبازی، فتحعلی. (1391ش). «نگاهی به آراء و عقاید و زمینه های بروز و ظهور فرقه حروفیّه». هفت آسمان، ش55، صص25-44.
لطفی، مهدی. (1391ش). «حوزه معنایی حروف مقطّعه در قرآن کریم». مطالعات قرآن و حدیث، ش11، صص113-133.
مجلسی، محمدباقر. (بیتا). بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار. بیروت: مؤسسه الوفاء.
نصر، حسین و دیگران. (1400ش). تفسیر معاصرانه قرآن. ترجمه و تحقیق انشاءالله رحمتی. تهران: سوفیا.
نولدکه، تئودور. (2000م). تاریخ القرآن. بازبینی فریدریش شوالی. ترجمه و تحقیق جورج تامر. هیلدسهایم، زوریخ و نیویورک: دار نشر جورج ألمز.
وات، ویلیام مونتگمری. (1382ش). درآمدی بر تاریخ قرآن. قم: سازمان اوقاف و امور خیریّه. | ||
|
Statistics Article View: 338 PDF Download: 359 |
||