دانشگاه امام صادق علیه السلام
معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه امام صادق علیه السلام
سامانه جامع رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران
پرتال نشریات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری MSRT
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام - ISC
ISI Web of Science
Scopus Elsevier
SJR
پایگاه دوآج
پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی - SID
پایگاه مجلات تخصصی نور - Noormags
بانک اطلاعات نشریات کشور - Magiran
پرتال جامع علوم انسانی - Ensani
پایگاه مرجه دانش - Civilica
پایگاه مرجع مجلات علمی
مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری

 News

 Statistics

Number of Journals20
Number of Issues513
Number of Articles4,443
Article View8,475,802
PDF Download4,499,187
عباسی, ., شکری, . (2024). واکاوی قلمرو بدهی‌های مالیاتی موضوع ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم؛ ملاحظه‌ای در مبانی فقهی اسلام و حقوق ایران. Islamic Political Thought, 25(2), 437-460. doi: 10.30497/law.2024.245356.3442
محمدرضا عباسی; محمد شکری. "واکاوی قلمرو بدهی‌های مالیاتی موضوع ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم؛ ملاحظه‌ای در مبانی فقهی اسلام و حقوق ایران". Islamic Political Thought, 25, 2, 2024, 437-460. doi: 10.30497/law.2024.245356.3442
عباسی, ., شکری, . (2024). 'واکاوی قلمرو بدهی‌های مالیاتی موضوع ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم؛ ملاحظه‌ای در مبانی فقهی اسلام و حقوق ایران', Islamic Political Thought, 25(2), pp. 437-460. doi: 10.30497/law.2024.245356.3442
عباسی, ., شکری, . واکاوی قلمرو بدهی‌های مالیاتی موضوع ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم؛ ملاحظه‌ای در مبانی فقهی اسلام و حقوق ایران. Islamic Political Thought, 2024; 25(2): 437-460. doi: 10.30497/law.2024.245356.3442

واکاوی قلمرو بدهی‌های مالیاتی موضوع ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم؛ ملاحظه‌ای در مبانی فقهی اسلام و حقوق ایران

پژوهش‌نامه حقوق اسلامی
Article 9, Volume 25, Issue 2 - Serial Number 64, April 1403, Pages 437-460    PDF (561.87 K)
Document Type: مقاله ترویجی
DOI: 10.30497/law.2024.245356.3442
Authors
محمدرضا عباسی* 1; محمد شکری2
1دانش‌آموخته دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2استادیار، گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
Receive Date: 31 October 2023,  Accept Date: 31 January 2024 
Abstract
مطابق با ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم، چنانچه انتقال اموال غیرمنقول به موجب اسناد رسمی باشد، دفاتر اسناد رسمی مکلف‌اند پیش از تنظیم و ثبت سند، مؤدی مالیاتی رقبه مورد معامله را به اداره امور مالیاتی دلالت کرده تا ضمن پرداخت بدهی‌های مالیاتی موضوع این ماده، گواهی مربوطه را اخذ کرده و به منظور جری تشریفات انتقال رسمی رقبه به دفتر اسناد رسمی ارائه نماید. پژوهش حاضر با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای و رویه حقوقی کشور، با روش توصیفی تحلیلی به این سؤال پرداخته است که قلمرو بدهی مالیاتی موضوع ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم تا کجاست؟ و آیا برای صدور گواهی موضوع این ماده، رعایت حق تقدم بدهی‌ها - مطابق با ماده 160 قانون مالیات‌های مستقیم - لازم است؟ حاصل پژوهش آن است که در بدهی‌های موضوع ماده 187 مذکور، مانند دیگر دیون، اصل بر تجزیه‌ناپذیری باشد؛ چرا که عنوان بدهی مالیاتی، مطلق بوده و اگر منظور قانون‌گذار تنها قسمتی از بدهی بوده، باید آن را ذکر می‌کرد و اصل مذکور را می‌توان از اصل تجزیه‌ناپذیری تعهد و مجموعی بودن عام نیز استنباط نمود. در خصوص سؤال دیگر، چنین حاصل گردید که اگر ملک مورد رهن به فروش برسد، بر اساس ماده 160 قانون مالیات‌های مستقیم و به دلیل حق تقدم صاحبان حقوق رهنی، می‌بایست صرفاً مالیات بر نقل و انتقال وصول شود، اگر چه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، در دادنامه شماره 266 مورّخ 1396/03/30 پرداخت تمامی بدهی‌های مالیاتی موضوع ماده 187 فوق‌الذکر را بر عهده برنده مزایده دانسته است.
Keywords
مالیات مستقیم; بدهی مالیاتی; تجزیه‌ناپذیری دیون; دائن دارای حق تقدم
References
  1. ابن‌قدامه مقدسی، عبدالرحمن‌بن‌محمد (بی‌تا). الشرح‌الکبیر. قاهره: دارالکتب العربی.
  2. اسکینی، ربیعا (1377). قواعد حاکم بر تعهد تجاری در حقوق ایران. حقوق دادگستری.
  3. اسماعیلی، حسین (1401). بررسی مالیات بر ارث و مالیات بر درآمد مشاغل و حق تمبر از منظر قانون مالیات‌ها. قم: صبح امید دانش.
  4. امامی، میرسیدحسن (1377). حقوق مدنی (جلد 2). تهران: کتاب‌فروشی اسلامی.
  5. خمینی، سیدروح‌الله (بی‌تا). تحریرالوسیله (جلد 1). مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی (رحمت‌الله علیه).
  6. رفسنجانی مقدم، حسین و حسن‌پور، معصومه (1395). ترمینولوژی تنقیح قوانین. نگاه بینه.
  7. صالحی، حمیدرضا، عباسی، محمدرضا و احمدی بیاضی، علی (1401). مغایرت موادی از آیین‌نامه اجرایی ماده 219 قانون مالیات‌های مستقیم با مبانی فقهی و قواعد حقوقی؛ بررسی مصداقی مشارکت مدنی. پژوهشنامه حقوق اسلامی، صص. 565-590. doi: 10.30497/law.2023.243874.3329
  8. طوسی، محمد‌بن‌حسن (1387). المبسوط فی فقه‌الامامیه (جلد 2). الکمتبة‌المرتضویة لاحیاءآلاثارالجعفریه.
  9. عاشوری، مهدی، امینی، مهدی و اکبری، سیدروح‌الله (1401). بازپژوهشی تجزیه رهن در فقه امامیه و عامه و حقوق ایران با تکیه بر ماده 19 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1394. پژوهش‌نامه حقوق تطبیقی. شماره 9، صص. 1166-185. doi: 10.22080/lps.2022.23358.1328
  10. عامری، ریحانه (1401). حکمرانی مطلوب در نظام حقوق مالیاتی ایران. گنج دانش.
  11. عاملی (شهید اول)، محمدبن‌جمال‌الدین (بی‌تا). لمعه (جلد 1). دارالفکر.
  12. عباسی، محمدرضا (1390). حقوق مالیاتی از منظر حقوق خصوصی. نگاه بینه.
  13. عباسی، محمدرضا (1402). مجموعه مقالات تحلیلی در انتقاد از مقررات، آرا و بخش‌نامه‌های مالیاتی (جلد 1).
  14. عرفانی، محمود (1375). حقوق تجارت (جلد 1). ماجد.
  15. فرزانه، عبدالحمید و چرخی کوهگرد، کوروش (1398). گستره مستثنیات ممنوعیت تجزیه تعهد در حقوق ایران و برخی از نظام‌های حقوقی دیگر. تحقیقات حقوقی، شماره 85، صص. 349-371.
  16. کاتوزیان، ناصر (1382). مقدمه علم حقوق. شرکت سهامی انتشار.
  17. کاتوزیان، ناصر (1383). دوره مقدماتی حقوق مدنی؛ اعمال حقوقی. شرکت سهامی انتشار.
  18. کاتوزیان، ناصر (1395). قواعد عمومی قراردادها (جلد 4). شرکت سهامی انتشار.
  19. کاتوزیان، ناصر (1396). قواعد عمومی قراردادها (جلد 3). شرکت سهامی انتشار.
  20. کاتوزیان، ناصر (1400). نظریه عمومی تعهدات. میزان.
  21. مدنی، سیدجلال‌الدین (1382). حقوق مدنی (جلد 1). پایدار.
  22. موسوی بجنوردی، سیدحسن (1377). القواعدالفقهیه (جلد 7). قم: الهادی.
  23. همدانی، آقارضا (بی‌تا). مصباح‌الفقیه (جلد 14). مؤسسه الجعفریة لاحیاء‌التراث.
  24. یوسفی، علی (1397). تأملی در دادنامه شماره 266 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری. فصلنامه رأی؛ مطالعات آرای قضایی، شماره 22، صص. 118-124. doi: 10.22106/jcr.2018.77263.1112
Statistics
Article View: 2,236
PDF Download: 322


Journal management system. designed by sinaweb