News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,524 |
| PDF Download | 5,345,872 |
تأملی در موقعیت مرزی انسان برحسب قوة خیال در فلسفه کانت و فارابی | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 4, Volume 27, Issue 70, July 1402, Pages 83-101 PDF (555.9 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2024.245681.1656 | ||
| Authors | ||
| یوسف شاقول1; محمد خلیلی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه غرب دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران . | ||
| Receive Date: 01 January 2024, Revise Date: 13 February 2024, Accept Date: 18 February 2024 | ||
| Abstract | ||
| انسان در سنت اسلامی موجودی میانی و مرزی تعریف شده است؛ به‌این‌معناکه انسان موجودی است در میانة حیوان و فرشته و در مرز میان آن دو، که هر لحظه امکان سقوط یا عروج وی به یکی از این مراتب هستی وجود دارد. در این مقاله کوشش شده تا براساس تصویر قوة خیال در فلسفة فارابی و کانت، تبیینی فلسفی از این وضعیت میانی و مرزی انسان صورت بگیرد؛ بنابراین مسئلة خاص این نوشتار این است که ببینیم چگونه نزد این فیلسوفان، معرفت‌شناسی، بستری برای ارائة تبیینی هستی‌شناسی از موقعیت مرزی انسان می‌شود. این مقاله صرفاً مطلع و گامی نخست برای این مسئله است. ازآنجاکه اهمیت و جایگاه قوة خیال نزد کانت در ضمن بحث استنتاج استعلایی به‌شکل برجسته‌ای خود را نشان می‌دهد، ابتدا تلاش می‌شود تا استنتاج استعلایی در همان مسیری که قوة خیال نقش خودش را آشکار می‌کند، پِی گرفته شود و بر دوسطح خیال مولد و بازتولیدی تأکید شود. در گام بعدی سعی می‌شود تا بدون تطبیق‌سازی خام یا ایجاد این‌همانی میان دو فیلسوف، همین دو سطح خیال در اندیشه‌های فارابی پیگیری، و با اتکاء به روش تحلیلی، بنیاد انسان‌شناسی‌ای برحسب قوة خیال، در اندیشة این دو فیلسوف جست‌وجو شود. نقش میانجیگری خیال در تحقق معرفت نزد دو فیلسوف امکان پِی‌ریزی چنین ایده‌ای را فراهم آورد. | ||
| Keywords | ||
| انسان‌شناسی; فارابی; قوة خیال; کانت; معرفت‌شناسی | ||
| References | ||
|
ارسطو (1349). درباره نفس (علیمراد داودی، مترجم). تهران: دانشگاه تهران.
باربور، ایان (1392). دین و علم (پیروز فطورچی، مترجم). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
بدوی، عبدالرحمان (1398). در باب تاریخ الحاد در اسلام (معین کاظمی‌فر، مترجم). تهران: نگاه معاصر.
برخورداری، زینب؛ پورصالح امیری، سیده مهدیه (1401 ش). چیستی معقولات اولی و نقش خیال در آن‌ها از نظرگاه فارابی. دوفصلنامه علمی حکمت سینوی، 26(67)، ص 173-186.
جوادی آملی، عبدالله (1385). تفسیر انسان به انسان. قم: اسراء.
حکمت، نصرالله (1389). فارابی فیلسوف غریب. تهران: علم.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1425 ق). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. قم: طلیعه نور.
فارابی، محمد بن محمد (1361). اندیشه‌های اهل مدینه فاضله (سید جعفر سجادی، مترجم). تهران: طهوری.
فارابی، محمد بن محمد (1382). فصول منتزعه (حسن ملکشاهی، مترجم). تهران: سروش.
کانت، ایمانوئل (1398). نقد عقل محض (بهروز نظری، مترجم). تهران: ققنوس.
کوربن، هانری (1354). أرض ملکوت: کالبد انسان در روز رستاخیز از ایران مزدائی تا ایران شیعی (سید ضیاءالدین دهشیری، مترجم). تهران: مرکز ایرانی مطالعة فرهنگ‌ها.
کوربن، هانری (1384). تخیل خلاق در عرفان ابن‌عربی (انشالله رحمتی، مترجم). تهران: جامی.
کورنر، اشتفان (1380). فلسفه کانت (عزت‌الله فولادوند، مترجم). تهران: خوارزمی.
مفتونی، نادیا (1393). فارابی و فلسفه هنر دینی. تهران: سروش.
Descartes, Rene (2008). Meditations on first philosophy (Michael Moriarty, translater). New York: Oxford University Press. Heidegger, Martin (1997). Kant and the problem of metaphysics (Richard Taft, translater). Indiana: Indiana University Press. Huizinga, J. (1980(. Homo Ludence: A Study of the Play-Element in Culture, London: Routledge & Kegan Paul, Makkreel, Rudolf A. (1990). Imagination and Interpretation in Kant: The Hermeneutical Import of Critique of Judgment. Chicago and London: the University of Chicago press. Walsh. W. H. (1997). Kant’s Criticism of Metaphysics. Edinburgh: Edinburgh University Press. Guyer, Paul (2006). Kant. London and New York: Routledge. Weatherston, Martin (2002). Heidegger’s Interpretation of Kant: Categories, Imagination and Temporality. New York: Palgrave Macmillan. | ||
|
Statistics Article View: 543 PDF Download: 473 |
||