News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,508,850 |
| PDF Download | 4,506,537 |
ارزیابی سهم مصرف فرهنگی و خلاق در خانوارهای ایرانی در سال 1398 | ||
| دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
| Article 12, Volume 30, Issue 2 - Serial Number 64, September 1402, Pages 679-712 PDF (1.09 M) | ||
| Document Type: علمی-پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/rc.2023.244192.1961 | ||
| Authors | ||
| محمد وجدانی* 1; محمد سلیمانی2 | ||
| 1دانشجوی دکترا رشتهفرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
| Receive Date: 09 January 2023, Revise Date: 11 August 2023, Accept Date: 16 August 2023 | ||
| Abstract | ||
| یکی از مسائل مهمی که کشورهای درحال توسعه در پی آن هستند، حرکت از تمرکززایی به سمت تمرکززدایی در مسیر رشد اقتصادی است. از جمله حوزه‌های نوپا که از آن به‌عنوان یکی از مسیرهای توسعه اقتصادی در کشورها یاد می‌شود، صنایع فرهنگی و خلاق است. با توجه به اهمیت و جایگاه صنایع فرهنگی و خلاق در اقتصاد، تلاش‌های متعددی در کشورهای مختلف برای طبقه‌بندی و اندازه‌گیری سهم این صنایع صورت پذیرفته است. به نظر می‌رسد در کشور ما جایگاه این صنایع به‌درستی درک نشده و از این‌رو تلاش‌های نظام‌مند اندکی برای محاسبه سهم این صنایع از اقتصاد انجام شده است. در این مقاله بعد از بررسی تعاریف و طبقه‌بندی‌های متعدد ارائه‌شده برای این صنایع، طبقه‌بندی یونسکو به‌عنوان معیار قرار گرفت و بر مبنای آن سهم صنایع فرهنگی و خلاق در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی از روش مخارج (مخارج مصرفی خانوار) ارزیابی شده است. برای تحقق این امر داده‌های خام هزینه درآمد خانوار مبتنی بر تحلیل ثانویه داده‌های آماری و محاسبات ریاضی با استفاده از نرم افزار R تحلیل شده است. تحلیل نتایج و داده‌ها نشان از آن دارد که سرانه مصرف فرهنگی و خلاق دهک‌های مختلف درآمدی تفاوت زیادی دارد و دهک اول 75/2 درصد و دهک دهم 31/11 درصد از هزینه‌های خود را صرف فرهنگ می‌کنند. همچنین نتایج به تفکیک پراکندگی جغرافیایی و استان محل سکونت نشان از آن دارد که استان تهران بیشترین سرانه مصرف و استان کرمان کمترین سرانه مصرف فرهنگی و خلاق را دارا هستند. در نهایت، سهم مصرف فرهنگی و خلاق از مجموع هزینه‌های خانوار در سال 1398، معادل 63/6 درصد برآورد شده است. | ||
| Keywords | ||
| صنایع فرهنگی و خلاق; اقتصاد فرهنگی; اقتصاد خلاق; سهم صنایع فرهنگی از مصرف | ||
| References | ||
|
ابوترابی، محمدعلی و شش‌جوانی، حمیدرضا (1399). برآورد سهم صنایع خلاق در تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران و پیشنهاد نظام آماری برای صنایع خلاق متناسب با وضعیت کشور. طرح پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (منتشر نشده).
پوشتا، دیترو دیگران (1395). صنایع خلاق برلین؛ تحلیلی تجربی از صنایع کلیدی آینده. ترجمه ناهید جمشیدی‌راد، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری پگاه روزگار نو.
تاوز، روث (1395). درآمدی پیشرفته بر اقتصاد فرهنگی. ترجمه احتشام رشیدی و انسیه ابری، تهران: تیسا (نشر اثر اصلی 2014).
تراسبی، دیوید (1393). اقتصاد سیاست فرهنگی. ترجمه سوسن علائی، تهران: انتشارات سوره مهر.
تشکر، زهرا (1383). درآمدی بر اقتصاد فرهنگ. گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، https://rc.majlis.ir/fa/report/download/733055
حنجری، سارا؛ تقوی، مهدی؛ تاری، فتح‌اله و جعفری صمیمی، احمد (1399). اثر مزیت نسبی صنایع فرهنگی بر رشد اقتصادی در ایران. پژوهشنامه بازرگانی، (94)، 231-258.
خزائی، حسین (1387). جهان معاصر: صنایع فرهنگی و هویت ملی. زمانه، (67)، 67-74.
دِ یونگ، الکه (1390). فرهنگ و اقتصاد؛ در باب ارزش‌ها، علم اقتصاد و کسب‌وکار بین‌المللی. ترجمه سهیل سمی و زهره حسین‌زادگان. تهران: ققنوس.
سامانه اطلاعات آماری استان تهران (1400). سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران. گزارش شاخص‌های شهرستانی، بخش فرهنگ و هنر: https://amar.thmporg.ir/
فلاح، افشین (1391). بررسی روش‌های تولید و ساماندهی آمار صنایع فرهنگی. تهران: پژوهشکده آمار، گروه پژوهشی طرح‌های فنی و روش‌های آماری
فلاح، افشین (1391). بررسی روش‌های تولید و ساماندهی آمار صنایع فرهنگی. تهران: پژوهشکده آمار، گروه پژوهشی طرح‌های فنی و روش‌های آماری.
قیدرلو، کمیل؛ وجدانی، محمد و جانقربان، مریم (1401). محاسبه حجم اقتصاد پادفرهنگ در سینمای جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی 20 فیلم پرمخاطب سینمای ایران در سال‌های 1396 تا 1400). مطالعات جامعه‌شناختی (منتشر نشده).
کاظمیان، مهرداد؛ ابراهیمی، قربانعلی و همتی، زهرا (1393). مصرف فرهنگی و عوامل مرتبط با آن مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران. جامعه‌پژوهی فرهنگی، 5(2)، 133-153.
گلریز، حسن (1365)، حسابداری اقتصادی. تهران: انتشارات پیشبرد.
محمدبیگی، علی‌اعظم (1379). جایگاه بخش فرهنگ و هنر در اقتصاد ملی. نامه پژوهش، بهار و تابستان، (16 و 17).
ناظمی اردکانی، مهدی و صیادی، محمد (1393). بررسی وضعیت مؤلفه‌های اقتصاد فرهنگ در ایران؛ مقایسه تطبیقی با کشورهای منتخب دنیا و ارائه راهکارهای بهبود وضعیت اقتصاد فرهنگ در کشور. راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال چهارم، (13).
یونسکو (1388). صنایع فرهنگی: مانعی بر سر راه آینده فرهنگ. ترجمه مهرداد وحدتی. تهران: نگاه معاصر.
Ana Flávia Machado, A.F.; André Braz Golgher, A.B.; Sibelle Diniz, S. & Luiz Carlos Day Gama. L.C., (2017). Consumption of cultural goods and services and time allocation in Brazil, 27(1), 35-63.
Bonet, L. & E. Négrier (2018). The participative turn in cultural policy: Paradigms, models, contexts, Poetics, 64-73. Chan, Tak Wing & John H. Goldthorpe (2007). Social Stratification and Cultural Consumption: Music in England. European Sociological Review, 23(1).
Cunningham, S. (2002). From Cultural to Creative Industries: Theory, Industry and Policy Implications. Media International Australia, (102), 54-65.
Cunningham, S. (2002). From Cultural to Creative Industries: Theory, Industry and Policy Implications. Media International Australia, (102), 54-65. https://doi.org/10.1177/1329878X0210200107.
Eurostat (2020). Culture statistics-household expenditure on culture: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Culture_statistics-household_expenditure_on_cultureFesel, B. & M. Söndermann (2007). Culture and Creative Industries in Germany. Bonn: Auswartiges amt. Hesmondhalgh, D. (2008). Cultural and Creative Industries: https://doi.org/10.4135/9781848608443.n27
Hesmondhalgh, D. (2008). Cultural and Creative Industries: https://doi.org/10.4135/9781848608443.n27
Moore, Ieva (2013). Cultural and Creative Industries Concept – A Historical Perspective. Procedia--Social and Behavioral Sciences, (110), 738-746.
Throsby, David (2001). Economics and Culture. Cambridge University Press.
UK Government Department for Culture, Media, and Sport (DCMS) (2001). Creative industries mapping document 2001, 2nd edition.
UNCTAD (2004). Creative Industries and Development. Eleventh session, Sao Paolo, June 2004.Accessed in May 2008.http://www.unctad.org/en/docs//tdxibpd13_en.pdf
UNCTAD (2008). Creative Economy Report 2008: The Challenge of Assessing the Creative Economy: Towards Informed Policy-making. New York: UN.
UNCTAD (2010). Creative Economy Report 2010: a Feasible Development Option. https://unctad.org/system/files/official-document/ditctab20103_en.pdf
UNCTAD (2013). Creative Economy Report. Widening local development pathways. 2013 special edition.
UNESCO (2009). THE 2009 UNESCO FRAMEWORK FOR CULTURAL STATISTICS (FCS). UNESCO Institute for Statistics (UIS), Canada.
UNESCO (2012), Measuring the economic contribution of cultural industries; A review and assessment of current methodological approaches, UNESCO Institute for Statistics.
Unesco (2012). Measuring the economic contribution of cultural industries; A review and assessment of current methodological approaches, UNESCO Institute for Statistics
UNESCO Institute for Statistics Culture Programme: Improving the Understanding of the Creative Economy Worldwide (2005). UNESCO.
Weckerle, C.; Gerig, M. & Söndermann, M. (2008). Creative Industries Switzerland: Facts, Models, Culture. https://doi.org/10.1515/9783764381837
WIPO (2009). Guide on Surveying the Economic Contribution of the Copyright-based Industries. World Intellectual Property Organization.
| ||
|
Statistics Article View: 826 PDF Download: 708 |
||