
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,234 |
PDF Download | 5,345,053 |
بررسی و تحلیل رویکرد ابنسینا به انقطاع نفس از قوا با نگاهی به برهان انسان مُعلق و رسالة حی بن یقظان | ||
حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
Article 12, Volume 27, Issue 69, January 1402, Pages 271-289 PDF (957.1 K) | ||
Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/ap.2023.244912.1637 | ||
Authors | ||
اسماء اسحاقی نسب1; راحله ابراهیمی* 2; حسین زمانیها3 | ||
1دانشجوی دکترای فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران | ||
2دانشآموخته کارشناسی ارشد فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
3استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
Receive Date: 25 July 2023, Revise Date: 13 December 2023, Accept Date: 23 December 2023 | ||
Abstract | ||
چکیده چکیده یکی از براهین معروفِ ابنسینا برای نیل به خودآگاهی، برهان تنبیهی انسان معلَّق است. این برهان در آثار مختلف ابنسینا تقریرهای متفاوتی دارد که نقطة کلیدی تمام این تقریرات، نیل به خودآگاهی و اثبات اِنیت نفس در صورت گسست و انقطاع از قوا است. این انقطاع دارای سه مرحله است: قطع توجه از بیرون، عطف توجه به درون و درنهایت آگاهی نسبت به انیت (وجود خاص) که از نظر ابنسینا عمیقترین لایة «خود» است. ابنسینا دقیقاً همین رویکرد را در رسالة حی بن یقظان، در قالب سیروسیاحت نفس برای نیل به خداشناسی در پیش میگیرد. در این رساله، سیاحتی با راهبری عقل فعال و رهروی نفس ناطقه، برای شناخت مبادی عالیه و در رأس آنها خدا به تصویر کشیده شده است. ابنسینا از زبان حیّ یا همان عقل فعال، بر این نکته تأکید میکند که نیل به خداآگاهی نیز بدون انقطاع از قوا تحقق نمییابد. درحقیقت ابنسینا در آثار خویش رویکرد واحدی در سیر خودآگاهی و خداآگاهی اتخاذ کرده است که مبتنی بر تزاحم قوا در سیر نفس و لزوم انقطاع نفس از قوا برای تحقق و تکمیل این سیر است. دلیل این امر نیز رویکرد خاص ابنسینا در تفسیر چیستی قوا و نسبت آن با نفس است. | ||
Keywords | ||
ابنسینا; انسان معلق; انقطاع نفس از قوا; حی بن یقظان; خداآگاهی; خودآگاهی | ||
References | ||
ابنسینا، حسین بن عبدالله (2007 م). احوال نفس (احمد فؤاد، محقق). پاریس: دار بیبلیون.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1375). الإشارات والتنبیهات (خواجه طوسی و قطبالدین رازی، شارحان). قم: نشر البلاغة.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1381). اشارات و تنبیهات. قم: بوستان کتاب.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1382). الأضحویة فی المعاد. تهران: شمس تبریزی.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1404 ق الف). التعلیقات. بیروت: مکتبة أعلام الإسلامی.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1366). حی بن یقظان (جوزجانی، مترجم و شارح؛ هانری کربن، مصحح). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1404 ق ب). الشفاء، الطبیعیات، النفس (سعید زاید، محقق). قم: مکتبة آیة الله المرعشی.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1405 ق). طبیعیات شفا. قم: مکتبة آیة الله المرعشی.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1371). المباحثات (محسن بیدارفر، محقق). قم: بیدارفر.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1379). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات (محمد تقی دانش پژوه، محقق). تهران: دانشگاه تهران.
اسدی خانشان، رقیه؛ نظریانی، عبدالناصر؛ و مظفری، علیرضا (تابستان 1401 ش)، حکایت هجران، از ورقا تا طوطی (بررسی مقایسهای مقولة هبوط روح در قصیدة عینیة ابنسینا و مثنوی طاقدیس ملااحمد نراقی). شعر پژوهی، 14(2)، ص 1-28.
جوزجانی، عبدالواحد بن محمد (1366). ترجمه و شرح حی بن یقظان (نکـ: همـ ، ابنسینا، حسین بن عبدالله).
Alwishah, Ahmed (2006), ). Avicenna's Philosophy of Mind, (Under the Supervision of Michael Cooperson, Superviser), . Los Angeles: University of California.
Druart, T.A. (1988),“ The Soul and Body Problem: Avicenna and Descartes.Center for Contemporary Arab Studies:Georgetown university
Mayer, Toby (2016),Avicenna’s Allegory on the Soul,.I.B.Tauris publisher(in association with The Institute of Ismaili Studies):london | ||
Statistics Article View: 370 PDF Download: 710 |