
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 513 |
Number of Articles | 4,444 |
Article View | 8,509,635 |
PDF Download | 4,507,255 |
تحلیل محتوای کتابهای عربی دورۀ متوسطۀ دوم، رشتۀ علوم انسانی، براساس مؤلفههای تربیت انقلابی با تأکید بر محتوای بیانیۀ گام دوم انقلاب اسلامی | ||
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
Volume 11, Issue 21, April 1402, Pages 35-57 PDF (616.07 K) | ||
Document Type: علمی - پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/esi.2023.244849.1643 | ||
Authors | ||
فاطمه علی پور* 1; اعظم محمودی2 | ||
1استادیار گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی889-14665 تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات عرب، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی889-14665 تهران، ایران. | ||
Receive Date: 13 July 2023, Revise Date: 24 November 2023, Accept Date: 28 November 2023 | ||
Abstract | ||
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتابهای عربی متوسطۀ دوم براساس میزان توجه به مؤلفههای تربیت انقلابی در آنهاست و برای انجامدادن این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی و کمّی استفاده کردهایم. جامعۀ پژوهش در بخش تحلیل محتوای کیفی، متن بیانیۀ گام دوم و بیانات امام خامنهای را شامل میشود و در این حوزه، با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند، تمام مستندات مرتبط در سالهای 1368 تا 1401 بررسی شده است. در بخش تحلیل محتوای کتابهای درسی، کتابهای عربی رشتۀ علوم انسانی متوسطۀ دوم، موردنظر بوده و با توجه به ماهیت موضوع و بهدلیل محدودیت جامعۀ آماری، از روش تمامشماری برای نمونه استفاده شده است. ابزار جمع آوری دادهها چک لیست محقق ساخته، مشتمل بر مؤلفههای تربیت انقلابی مبتنی بر بیانیۀ گام دوم با اعتبار 0/88 بوده و پایایی آن با استفاده از ضریب پایایی اسکات، بهمیزان 0/89 بهدست آمده است. براساس نتایج تحقیق، هفت مقولۀ مبانی و اصول، نقاط قوّت، فرصتهای پیشِروی، تهدیدها، راهبردها، سیاستها و اهداف انقلاب اسلامی، مهمترین مؤلفههای تربیت انقلابی ازدیدگاه مقام معظم رهبری را تشکیل میدهند. نتایج تحلیل محتوا بیانگر آن است که در کتابهای موردنظر، درمجموع، 245 بار به تربیت انقلابی اشاره شده که از این تعداد، 82 مورد (33/47 درصد) به پایۀ دهم، 86 مورد (35/11 درصد) به پایۀ یازدهم و 77 مورد (31/42 درصد) به پایۀ دوازدهم اختصاص یافته است. بیشترین میزان توجه به مؤلفههای تربیت انقلابی در کتاب عربی پایۀ دهم و کمترین میزان توجه در کتاب عربی پایۀ دوازدهم دیده میشود. میزان توجه به مفاهیم تربیت انقلابی در بخش مبانی و اصول، 130 مورد (53/06 درصد)، نقاط قوّت انقلاب، سی مورد (12/24 درصد)، تهدیدها یک مورد (0/40 درصد)، راهبردها 79 مورد (32/24 درصد) و سیاستها پنج مورد (2/04 درصد) بوده و به دو بخش فرصتهای پیشِروی و اهداف انقلاب اسلامی توجهی نشده است. | ||
Keywords | ||
تحلیل محتوا; کتاب درسیِ عربی; متوسطۀ دوم; تربیت انقلابی; بیانیۀ گام دوم انقلاب | ||
References | ||
ابراهیمی هرستانی، اصغر (1399). طراحی الگوی برنامۀ درسی تربیت انقلابی دانشآموزان جهت تربیت مدیران جهادیِ تمدنساز. دومین همایش بینالمللی گام دوم انقلاب، 2، 1-31.استیری، زهرا (1395). راهبردها و راهکارهای تربیت نیروی انقلابی ازمنظر مقام معظم رهبری- مُدَّ ظِلُّهُ العالی. (پایاننامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه بینالمللی امام رضا7، خراسان رضوی، ایران.امام خمینی، روحالله (1389). صحیفۀ نور. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).ایمان، محمدتقی؛ و نوشادی، محمودرضا (١٣٩٠). تحلیل محتوای کیفی. عیار پژوهش در علوم انسانی، ٣(٢)، 15-44.پاکمهر، حمید؛ امین خندقی، مقصود؛ سعیدی رضوانی، محمود؛ و قندیلی، سید جواد (1395). بررسی و تحلیل محتوای کتب درسی دورۀ ابتدایی ازحیث توجه به آموزههای انقلاب اسلامی ایران، مبتنیبر نظرات شهید مطهری در کتاب پیرامون انقلاب اسلامی. دوفصلنامۀ علمی- پژوهشی پاسداری فرهنگی انقلاب، 6(14)، 196-197.
پروانه، فرهاد؛ ابراهیمزاده، عیسی؛ و نظری، داریوش (1395). بررسی میزان توجه به مؤلفههای هویت انقلابی در کتابهای درسی تاریخ دورۀ تحصیلی متوسطه از سال 1375 تا 1388. مطالعات انقلاب اسلامی، 13(44)، 29-42.
تنهایی، لیلا؛ گودرزی، اکرم؛ و وجدانی، فاطمه (1402). چالشها و موانع کارکردهای فرهنگی- تربیتی مدارس براساس تجارب زیستۀ مدیران مدارس در چهار دهه بعداز انقلاب اسلامی ایران. فصلنامۀ علوم تربیتی ازدیدگاه اسلام، 11(20)، 65-97.
جوادی ارجمند، محمدجعفر؛ و حقگو، جواد (1390). عـدالت جهـانی در اندیشـۀ امـام خمینـی (ره) و نظریۀ انتقادی روابط بینالملل. فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، 8(26)، 93-118.
حسینپور، داود (1392). بررسی فلسفی مؤلفههای اصلی انقلاب اسلامی بهمثابۀ ظرفیتهایی برای تحول در نظام آموزشوپرورش. پژوهشنامۀ مبانی تعلیموتربیت، 3(2)، 173-194.
حسینی الخامنهای، سید علی)مقام معظم رهبری) (1394، 1395 و 1397). بیانات. قابل دسترسی در: http://www.leader.ir.
دبیرخانۀ شورای عالی آموزشوپرورش (1390). مبانی نظری سند تحول بنیادین در نظام تعلیموتربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران. تهران.
رکابیان، رشید؛ و علیپور گرجی، محمود (1398). انقلابیگری، انقلابیبودن و انقلابیماندن در اندیشۀ سیاسی مقام معظم رهبری. مطالعات انقلاب اسلامی، 16(۵۷)، 95-110.
شعارینژاد، علیاکبر (1400). فلسفۀ آموزشوپرورش. تهران: امیرکبیر.
صالحی عمران، ابراهیم؛ ایزدی، صمد؛ و رضایی، فرزانه (1388). تحلیل محتوای کتابهای درسی دورۀ ابتدایی برمبنای مؤلفههای آموزش جهانی. فصلنامۀ مطالعات برنامۀ درسی، 4(14)، 141-177.
علیپور، فاطمه (1400). واکاوی مؤلفههای تربیت انقلابی زمینهساز تمدن اسلامی: پژوهشی مبتنیبر تحلیل مضمون بیانیۀ گام دوم انقلاب اسلامی. پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی، 2(1)، 69-100.
فرهادی، نوازالله؛ و گرامی طیبی، زهرا (1400). تحلیل محتوای کتابهای فارسی متوسطۀ اول برپایۀ ساحتهای ششگانۀ تربیت در سند تحول بنیادین. دوفصلنامۀ علوم تربیتی ازدیدگاه اسلام، 9(16)، 205-228.
فقیهی، علینقی (1400). تربیت جامعۀ انقلابی و نقش آن در تمدنسازی نوین اسلامی. فصلنامۀ علمی مطالعات قرآن و علوم، 5(10)، 7-37.
قادرزاده، امید (1393). آموزشوپرورش و هویت دینی و ملی: مطالعۀ پیمایشیِ مقطع متوسطۀ شهر بانه. فصلنامۀ مطالعات ملی، 15(6)، 81-106.
محمودی، سیروس (1397). تحلیل محتوای کتابهای درسی دورۀ ابتدایی و متوسطۀ اول ازنظر توجه به مؤلفههای هویت انقلابی. فصلنامۀ انقلاب اسلامی، 8(26)، 29-46.
مصباح یزدی، محمدتقی (1395). انقلاب اسلامی و ریشههای آن. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مطهری، مرتضی (1392). مجموعۀ آثار استاد شهید مطهری. تهران: صدرا.
معین، محمد (1388). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر.
موسوی، سید نقی (1397). تربیت انقلابی: چیستی، چرایی، چگونگی. تهران: زمزم هدایت.
نقیبزاده، میرعبدالحسین (1375). نگاهی به فلسفۀ آموزشوپرورش. تهران: کتابخانۀ طهوری.
نیکلس، ادری؛ و نیکلس، هاوارد (1381). راهنمای عملی برنامهریزی درسی (داریوش دهقان، مترجم). تهران: قدیانی.
Dator, J. A. (2002). Advancing Futures: Futures Studies in Higher Education. Greenwood Publishing Group, 17(5), 405-426. Doi: 10. 1108/FS-03-2015-0017. U8. Neumann, S. (1949). The International Civil War. World PoliticI, 1(3), 333-350. | ||
Statistics Article View: 254 PDF Download: 271 |