News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,585,525 |
| PDF Download | 5,347,521 |
فراموشی و یادآوری از دیدگاه ابن‌سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 7, Volume 27, Issue 69, January 1402, Pages 153-171 PDF (833.68 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2023.245406.1652 | ||
| Author | ||
| محمود صیدی* | ||
| دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 07 November 2023, Revise Date: 18 November 2023, Accept Date: 26 November 2023 | ||
| Abstract | ||
| ادراک و کیفیت حصول آن، اهمیت بسیاری در میان مباحث فلسفی ابن‌سینا دارد. او تنها فیلسوف مسلمانی است که سعی در بیان نظریه‌ای منسجم دربارة فراموشی و یادآوری داشته است. بانظر به امکان فراموشی و یادآوری در هر موضوع علمی و پیش‌آمدن آن برای تمامی انسان‌ها، بررسی این مسئله اهمیت زیادی ازنظر معرفت‌شناسی در فلسفة سینوی دارد که در پژوهش حاضر به شیوه تحلیلی ـ توصیفی به بررسی آن پرداخته شده است. سئوالاتی که در این پژوهش پاسخ داده شده، چیستی حقیقت یادآوری و فراموشی و مراتب هر یک و تفاوت یادآوری و یادگیری است. مباحث ابن‌سینا در این زمینه مبتنی بر نظریة او دربارة حصول صورت یا ماهیت اشیا و ورود آن از خارج به ذهن است و در اقسام ادراکات حسی و خیالی، وهمی و عقلی بررسی می‌شود. فراموشی امری مشترک میان برخی از حیوانات و انسان‌ها است؛ ولی یادآوری صورت‌های علمی مختص انسان است. با نظر به مادی نبودن قوة خیال و ادراکات آن و هم‌چنین شواهد حسی، دیدگاه ابن‌سینا در این زمینه اشکال اساسی دارد. یادگیری، تحصیل صورت علمی جدید و انتقال از مجهول به معلوم است؛ ولی یادگیری ادراک مجدد صورت علمی‌ای است که در گذشته ادراک شده است. کلید واژگان: ابن سینا، یادآوری، فراموشی، یادگیری، خیال، عقل. | ||
| Keywords | ||
| ابن‌سینا; خیال; عقل; فراموشی; یادآوری; یادگیری | ||
| References | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1375). الإشارات والتنبیهات. قم: نشر البلاغه.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1418 ق). الإلهیات من کتاب الشفاء (حسن حسن‌زاده آملى، مصحح). قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1326 ق). تسع رسائل فی الحکمة والطبیعیات. قاهره: دار العرب.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ق الف). التعلیقات (عبد الرحمن بدوى، محقق). قم: مکتب الأعلام الإسلامی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ق ب). الطبیعیات من کتاب الشفاء. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ق ج). رسالة فی الأدویة القلبیة. دمشق: معهد التراث العلمی العربی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1400 ق). رسائل (محسن بیدارفر، مصحح). قم: بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1980 م). عیون الحکمة. بیروت: دار القلم.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (2005 م). القانون فی الطب. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1978 م). کتاب الإنصاف. کویت: وکاله المطبوعات.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1371). المباحثات (محسن بیدارفر، مصحح). قم: انتشارات بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1363). المبدأ والمعاد (عبدالله نورانى، مصحح). تهران: مؤسسه مطالعات اسلامى.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1352). معراجنامه (بهمن کریمی، مصحح). قم: مطبعة عروة الوثقى.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1366). معراجنامه؛ به‌انضمام تحریر آن از شمس‌الدین ابراهیم ابرقوهی (نجیب مایل هروی، مصحح). مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
بن‌سینا، حسین بن عبدالله (1405 ق). منطق المشرقیین. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات (محمدتقى دانش‌پژوه، مصحح). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1417 ق). النفس من کتاب الشفاء (حسن حسن‌زاده آملی، مصحح). قم: مکتب الأعلام الإسلام.
ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1414 ق). لسان العرب، بیروت: دار صادر.
ارسطو (1985 م). فی النفس (اسحاق بن حنین، مترجم). بیروت: دار القلم.
افلاطون (1336). چهار رساله (ممنون، فدرس، تئتئوس و هیپیئاس بزرگ) (محمود صناعی، مترجم). تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
بهشتی، احمد (اردیبهشت1362). تذکر و یادآوری. پیوند، ش 43، ص 38-41.
صلیبا، جمیل (1414 ق). المعجم الفلسفی. بیروت: الشرکة العالمیة للکتاب.
داوودی، محمد (بهار و تابستان 1390). یادگیری و عوامل موثر بر آن از دیدگاه ابن سینا، حکمت سینوی، 15(45)، ص 42-61.
فلوطین (1413 ق). اثولوجیا (ابن‌ناعمه حمصی، مترجم). قم: انتشارات بیدار.
قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد (1375). المحاکمات بین شرحی الإشارات. قم: نشر البلاغه.
میرداماد، محمد باقر بن محمد (1367). القبسات (مهدی محقق، مصحح). تهران: انتشارات دانشگاه تهران. | ||
|
Statistics Article View: 407 PDF Download: 342 |
||