
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 508 |
Number of Articles | 4,394 |
Article View | 8,249,858 |
PDF Download | 4,245,895 |
تحلیل علائم شناختی اختلال افسردگی با تأکید بر آرای صدرالمتألهین: مطالعه موردی احساس پوچی و اندوه | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 2, Volume 22, Issue 1 - Serial Number 43, March 1403, Pages 1-23 PDF (949.53 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2023.243180.1776 | ||
Authors | ||
محمدجواد پاشایی* 1; محمود خلیلیان شلمزاری2 | ||
1استادیار گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
Receive Date: 21 May 2022, Revise Date: 07 July 2023, Accept Date: 07 September 2023 | ||
Abstract | ||
اختلال افسردگی از رایجترین اختلالاتی است که بشر همواره در طول حیات خود افتان و خیزان با آن دست به گریبان بوده است. با نظر به عوامل و نشانههای شناختی و هستیشناسانۀ این اختلال و با وجود همۀ تحقیقات روانشناختی صورتپذیرفته پیرامون آن، همچنان خلأ پژوهشهای فلسفی در این باره بیش از هر پژوهش دیگری احساس میشود. بر همین اساس، پرسش اصلی تحقیق حاضر آن است که دیدگاه صدرالمتألهین در خصوص برخی علائم شناختی اختلال افسردگی همچون احساس پوچی و احساس اندوه کدام است؟ نگارندگان در رویآوردی تحلیلی-توصیفی به آرای صدرالمتألهین، به این نتایج دست یافتهاند که اساساً احساس پوچی در انسان ریشه در نیافتن معنای زندگی دارد و با دریافتی درست از این معنا میتوان تا حد فزایندهای بر این احساس و نیز افسردگی حاصل از آن فائق آمد. از نظر ملاصدرا، غایت تکوینی آفرینش همۀ موجودات بازگشت آنها به سوی خیر اعلی یعنی خداوند است. انسان به واسطه جایگاه خاص خود در عالم آفرینش، علاوه بر سیر جبلی، به نحو ارادی نیز میتواند این مسیر را طی کند و در نتیجه یک غایت تشریعی نیز برای او قرار داده شده است. همچنین بر اساس مبانی ملاصدرا، با تقسیم اندوه و شادی به اقسام چهارگانه حسی و خیالی و وهمی و عقلی میتوان گونهها و مراتب شادی و اندوه را بهتر شناخت و تا حد امکان از احساس غم در اختلال افسردگی، که ناشی از پندار منافرت برخی اشیاء با طبع انسان است، جلوگیری به عمل آورد. | ||
Keywords | ||
اختلال; افسردگی; پوچی; اندوه; صدرالمتألهین | ||
References | ||
قرآن کریم. انجمن روان پزشکی آمریکا. 1394. راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی (DSM5). ترجمه فرزین رضاعی، علی فخرایی، آتوسا فرمند، علی نیلوفری، ژانت هاشمی آذر، فرهاد شاملو. تهران: ارجمند. ایجی، عبدالرحمان بن احمد. بیتا. شرح المواقف. قم: نشر الشریف الرضی. بارلو، دیوید اچ.، و مارک دیورند. 1395. آسیبشناسی روانی. ترجمه مهرداد فیروزبخت. تهران: رسا. بهرامی احسان، هادی، احمدرضا اخوت، و فاطمه فیاض. 1395. معناشناسی افسردگی از منظر قرآن. تهران: دانشگاه تهران. بیات، محمدرضا. 1394. دین و معنای زندگی در فلسفه تحلیلی. قم: دانشگاه ادیان. پاشایی، محمدجواد. 1400. «بازخوانی شادی و غم با تأکید بر آرای صدرالمتألهین». اندیشه دینی شیراز، 21(79): 27-44. پاشایی، محمدجواد. 1396. «بازخوانی نگاه صدرایی به سرشت علم و اقسام آن». آیین حکمت، 32: 61-86. پویا، اعظم. 1386. معنای زندگی. تهران: ادیان. تافلر، الوین. 1371. موج سوم. ترجمه شهیندخت خوارزمی. تهران: نشر نو. جوادی آملی، عبدالله.1392. ادب فنای مقربان، ج. ۳. تحقیق از محمد صفایی. قم: مرکز نشر اسراء. جوادی آملی، عبدالله. 1384. سرچشمه اندیشه. ج. 4. قم: نشر اسراء. ریو، جان مارشال. 1399. انگیزش و هیجان (ویراست هفتم). ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: ویرایش. سلیگمن، مارتین ای. پی.، و دیوید ال. روزنهان. 1385. آسیبشناسی روانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: ارسباران. سادوک، بنیامین جیمز، ویرجینیا آلکوت سادوک، و پدرو روئیز. 1394. خلاصه روانپزشکی: علوم رفتاری روانپزشکی بالینی. ترجمه فرزین رضاعی. تهران: ارجمند. شولتز، دوآن. 1388. روانشناسی کمال: الگوهای شخصیت سالم. ترجمه گیتی خوشدل. تهران: پیکان. فروم، اریش. 1370. انسان برای خویشتن (پژوهشی در روانشناسی اخلاق). ترجمه اکبر تبریزی. تهران: بهجت. قیصری، داوود. 1375. شرح فصوص الحکم. تصحیح سیدجلال الدین آشتیانی. تهران: علمی و فرهنگی. کهنوجی، مرضیه. 1394. «اختلال افسردگی عمده و آموزههای قرآنی». طب و تزکیه، 24(۲). متز، تدئوس. 1382. «آثار جدید درباره معنای زندگی». ترجمه محسن جوادی. نقدونظر، 8(1-2): 266-313. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. 1981 م. الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. 1363. مفاتیح الغیب. تصحیح محمد خواجوی. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. 1360. الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیه. حاشیه ملاهادی سبزواری. تهران: نشر دانشگاهی. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. 1366. تفسیر القرآن الکریم. قم: بیدار. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. 1354. المبدأ و المعاد. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. مهریانپور، سیده زینب. 1400. جاودانگی و معنای زندگی. قم: بوستان کتاب. نیگل، تامس. 1382. «پوچی». ترجمه حمید شهریاری. نقد و نظر، 29-30: 92-107. ویتبورن، سوزان کراس، و ریچارد پی. هالجین. 1393. آسیبشناسی روانی دیدگاههای بالینی درباره اختلالات روانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: روان. Frankl, V. E. 1984. Man’s Search for Meaning, 3rd ed.. New York, NY: First Washington Square Press. (Original work published 1900) Heintzelman, S. J. & L. A. King. 2019. “Routines and meaning in life.” Personality and Social Psychology Bulletin, 45(5): 688-699. Park, C. L., & S. Folkman. 1997. “Meaning in the Context of Stress and Coping.” Review of General Psychology”, 1: 115–144. VandenBons, Gary R. 2009. APA Dictionary of Psychology, 1st ed. American Psychological Association. Wong, P. T. P., & S. P. Fry (eds.). 1998. The Human Quest for Meaning: A Handbook of Psychological Research and Clinical Applications. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
| ||
Statistics Article View: 350 PDF Download: 339 |