News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,452 |
| PDF Download | 4,507,003 |
نقد و بررسی تأویلات قرآنی اسماعیلیه درباره امام معصوم(ع) | ||
| مطالعات قرآن و حدیث | ||
| Article 11, Volume 17, Issue 1 - Serial Number 33, July 1402, Pages 247-269 PDF (540.14 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/qhs.2023.244400.3762 | ||
| Authors | ||
| طیبه معماریان1; معصومه السادات حسینی میرصفی* 2; محمد رضا شیرازی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم قرآن وحدیث، واحد یادگار امام خمینی(ره)شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار گروه معارف اسلامی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد یادگار امام خمینی(ره)شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 08 April 2023, Revise Date: 22 July 2023, Accept Date: 17 August 2023 | ||
| Abstract | ||
| مبنای اسماعیلیه در مواجهه با قرآن، بر تأویل آیات نهاده شده است. از آنجایی که بکارگیری تأویل بدون توجه به معیار و ملاک‌های صحیح، نشر معارف و حقایق قرآن را دچار چالش می‌کند؛ پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای، به بررسی تأویلات اسماعیلیه درباره امام معصوم(ع) پرداخته و در مقام نقد به دو تفسیر المیزان و نمونه استناد نموده است تا ضمن تبیین موارد لغزشی تفاسیر اسماعیلیه، تفسیر صحیحی ازآیات مورد بررسی توسط تفاسیر معتبر شیعی ارائه دهد. یافته‌های این پژوهش در نقد تأویلات اسماعیلیه درباره امام معصوم(ع) حاکی از وجود هشت مؤلفه؛ عدم توجه به معنا و مفهوم مفردات واژگان قرآنی، سیاق، علوم بلاغی، ظاهر آیه و واقعیت‌های علمی، عدم توجه به اصل معنای لغوی واژگان قرآنی، روایات، عدم ارجاع متشابهات به محکمات و عدم تشخیص مخاطب آیات توسط مفسران اسماعیلیه می‌باشد. این مؤلفه‌ها حاکی از تأویلات ذوقی اسماعیلیه و عدم توجه به معیارها و ملاک‌های صحیح تفسیر قرآن کریم است. | ||
| Keywords | ||
| تأویل; اسماعیلیه; امام معصوم(ع); نقد اعتقادی; تفسیر المیزان; تفسیر نمونه | ||
| References | ||
|
قرآن کریم.
آلوسی، سید محمود (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: علی عبد الباری عطیه، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر.
اسلامی، سید حسن (1383ش)، اخلاق نقد، قم: دفتر نشر معارف.
اشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل ( 1963م)، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، تحقیق: هلموت ریتر، بیروت: دار المکتبة.
بحرانی، سید هاشم (1107ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: نشر الدراسات الاسلامیه.
تارم، میثم (1381ش)، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، کرمان: نشر مرکز کرمان شناسی.
دفتری، فرهاد (1376ش)، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره ای، تهران: فرزان روز.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1383ش)، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ القرآن، مترجم: غلامرضا خسروی حسینی، نجف: المکتبه المرتضویه لاحیاء آثار الجعفریه.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، مفردات فی الالفاظ القرآن، بیروت: الدار الشامیه.
شاکر، محمد کاظم (1376ش)، روش های تأویل قرآن، قم: حوزه علمیه قم.
شهرستانی، ابوالفتح محمد بن عبدالکریم (1362ش)، الملل و النحل، تحریر مصطفی خالقداد هاشمی، تهران: نشر اقبال.
طباطبایی، سید محمد حسین (1376ش)، قرآن در اسلام، تحقیق: محمد باقر بهبودی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
طباطبایی، سید محمد حسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبرسی، فضل بن حسن (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
طریحی، فخرالدین (1375ش)، مجمع البحرین، تحقیق: احمد الحسینی، تهران: مرتضوی.
غالب، مصطفی (1982م)، الحرکات الباطنیه فی الاسلام، بیروت: دار الاندلس.
فخر رازی، محمد بن عمر (1411ق)، التفسیر الکبیر، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1410ق)، العین، قم: انتشارات هجرت.
فیض کاشانی، ملا محسن (1415ق)، تفسیر الصافی، تهران: مکتبه الصدر.
قاضی نعمان مغربی، نعمان بن محمد (1363ش)، اساس التأویل، بیروت: دار الثقافه.
قراملکی، احمد (1388ش)، عیار نقد، به کوشش علی اوجبی، تهران: موسسه خانه کتاب.
قرشی، داعی ادریس (1411ق)، زهر المعانی، تحقیق مصطفی غالب، بیروت: الموسسة الجامعیه للدراسات و النشر و التوزیع.
قمی، شیخ عباس (1395ش)، فرهنگ واژگان قرآن، محقق غلامحسین انصاری، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
قمی، علی بن ابراهیم (1363ش)، تفسیر القمی، تحقیق: طیب موسوی جزایری، قم: دارالکتاب.
کلینی، ابی جعفر محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
مادلونگ، ویلفرد (1372ش)، نظرگاه های کلام اسماعیلیه، ترجمه علی اصغر شیری، تهران: اساطیر.
مجلسی، محمد باقر (1403ق)، بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار(ع)، تحقیق جمعی از محققان، بیروت: داراحیاءالتراث العربی.
مصطفوی، حسن (1403ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بیروت: دارالکتب العلمیه.
مطهری، مرتضی (1362ش)، اسلام و مقتضیات زمان، تهران: صدرا.
معین، محمد (1386ش)، فرهنگ معین، تهران: انتشارات زرین.
مفید، محمد بن نعمان (1363ش)، اوائل المقالات، به کوشش واعظ چرندابی، تبریز: بی نا.
مکارم شیرازی، ناصر (1374ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
موسوی بجنوردی، کاظم (1377ش)، دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل «اسماعیلیه»، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ناصرخسرو، ابو معین (1348ش) وجه دین، تهران: کتابخانه طهوری.
الیمن، جعفر بن منصور (1404ق)، الکشف، بیروت: دار الأندلس. | ||
|
Statistics Article View: 327 PDF Download: 409 |
||