
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,334 |
PDF Download | 5,345,393 |
بررسی و نقد مقاله سلز درباره عوالم پنجگانه زبانی در تبیین اتحاد عرفانی در اسلام | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 11, Volume 21, Issue 2 - Serial Number 42, July 1402, Pages 191-208 PDF (952.29 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2023.243758.1804 | ||
Authors | ||
علیرضا کدخدایی* 1; مهدی لکزایی2 | ||
1دانشجوی دکتری عرفان، گروه عرفان اسلامی، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه ادیان غیر ابراهیمی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران | ||
Receive Date: 10 September 2022, Revise Date: 31 March 2023, Accept Date: 01 May 2023 | ||
Abstract | ||
مایکل آنتونی سلز معتقد است عارفان مسلمان در تبیین تجارب عرفانی خود از عوالم فکری-فلسفی، فرهنگی-شعری، قرآنی-حدیثی و کلامی تأثیر پذیرفتهاند. سلز در مقاله «زبان حیرت» (1989) سعی دارد پنج نمونه از این عوالم زبانی را برجسته کند و تشابه زبان صوفیان، به خصوص در حوزه مسئله فنا و اتحاد عرفانی، با پسزمینههای سنتی-دینی آنان را نشان دهد. عوالم زبانی که سلز به آنها توجه کرده و صوفیان از آن تأثیر پذیرفتهاند عبارتاند از شعر جاهلی؛ کلیدواژهها و اصطلاحات کلامی؛ زبان حدیثی-قرآنی معراج و وصول به عرش؛ حدیث قرب نوافل و حیرت صوفیانه، که در آن تمایزات ذهن-عین، گوینده-شنونده تقریباً محو میشود؛ و نهایتاً استفاده از زبان فلسفی متأخرتر ابنعربی (دیالکتیک عرفانی) برای تبیین اتحاد عرفانی. پژوهش پیش رو بر مبنای مطالعهای کتابخانهای، ضمن معرفی دیدگاه سلز در مقاله مذکور، با رویکرد توصیفی-تحلیلی، به برخی کاستیهای شکلی از جمله کمدقتی در ترجمه و ارجاع به نسخ کماعتبار، و برخی کاستیهای محتوایی مانند نقصان در دامنه پژوهش اشاره میکند. در کنار این اشکالات، توجه به مباحث تطبیقی بین ادیان ابراهیمی اسلام، یهود و مسیحیت، تسلط نویسنده به ادبیات عربی و شعر جاهلی، ازجمله ویژگیهای مثبت این اثر است که به مؤلف در تبیین زبان تجربه عرفانی در اسلام کمک شایانی کرده است. | ||
Keywords | ||
اتحاد عرفانی; فنا; تصوف; زبان حیرت; مایکل سلز | ||
References | ||
ابنحنبل، احمد. 1389. مسند احمد، بیروت: دارصادر.
ابنعربی، محیی الدین. 1421. مجموعه رسائل ابن عربی. بیروت: دارالمحجة البیضاء.
ابنعربی، محیی الدین. 1994. الفتوحات المکیة. به تحقیق و مقدمه عثمان یحیی. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ارسطو. 1378. مابعدالطبیعه. ترجمه محمدحسن لطفی تبریزی. تهران: طرح نو.
استیس، والتر ترنس. 1388. عرفان و فلسفه. ترجمه بهاءالدین خرمشاهی. تهران: سروش.
بدوی، عبدالرحمن. 1377. شهید عشق الهی، ج. ۲. مترجم محمد تحریرچی. تهران: مولی.
بقلی شیرازی، روزبهان. 1374. شرح شطحیات. تهران: طهوری.
بقلی شیرازی، روزبهان. 2008. عرائس البیان فی حقائق القرآن، ج. ۲. بیروت: دار الکتب العلمیة.
السلمی، ابوعبدالرحمن محمد بن الحسین. 1424 ق. طبقات الصوفیة. بیروت: دارالکتب العلمیة.
الشعرانی، عبدالوهاب. 1426 ق. الطبقات الکبری المسمی لواقح الأنوار القدسیة فی مناقب العلماء و الصوفیة. قاهرة: مکتبة الثقافة الدینیة.
عشاقی، حسین. 1394. گامهای پسین در فلسفه برین، ج. ۱. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
فرهانیان، فاطمه، و سید صدرالدین طاهری. 1394. «معرفت ذات الهی از نظر شاه نعمت الله ولی». جاویدان خرد 28: 103-124.
فنایی اشکوری، محمد. 1393. درآمدی بر فلسفه عرفان: تحلیل و نقد دیدگاههای والتر استیس در کتاب «عرفان و فلسفه» بر مبنای فلسفه و عرفان اسلامی. قم: مؤسسه امام خمینی.
کاشانی، عبدالرزاق. 1422 ق. تأویلات. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
کاشانی، عبدالرزاق. 1426 ق. اصطلاحات الصوفیة. بیروت: دار الکتب العلمیة.
کدخدایی، علیرضا. 1396. «بررسی تطبیقی اتحاد عرفانی در الهیات عرفانی یهود، مسیحیت و اسلام با تأکید بر کتاب Mystical Union in Judaism, Christianity and Islam: An Ecumenical Dialogue». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم.
نسفی، عزیزالدین. 1379. بیان التنزیل. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
همدانی، عین القضات. 1341. تمهیدات. تهران: دانشگاه تهران.
همدانی، عین القضات. 1962. شکوی الغریب عن الأوطان إلی علماء البلدان. پاریس: دار بیبلیون.
یزدانپناه، سید یدالله. 1393. مبانی و اصول عرفان نظری (ویراست دوم). قم: مؤسسه امام خمینی (ره).
Böwering, Gerhard. 1988. Encyclopædia Iranica, »BAQĀʾ WA FANĀʾ« Vol. III. edited by Ehsan Yarshater, Routledge & Kegan Paul. Ebstein, Michael. 2020. “Human action, Godʼs will: Further thoughts on the Divine command (amr) in the teachings of Muḥyī al-Dīn Ibn al-ʿArabī.” In Intellectual interactions in the Islamic world: The Isma'ili thread, edited by Orkhan Mir-Kasimov. I. B. Tauris and The Institute of Ismaili Studies. Sells, Michael. 1989. “Bewildered tongue: The semantics of mystical union in Islam.” In Mystical union in Judaism, Christianity, and Islam: An ecumenical dialogue, edited by Moshe Idel, and Bernard McGinn. New York: Macmillan. Sells, Michael. 2001. in Encyclopaedia of the Qurʾān, »Ascension« Vol. 1, edited by Claude Gilliot, and Jane Dammen McAuliffe.Washington DC: Georgetown University. | ||
Statistics Article View: 525 PDF Download: 548 |