News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,442 |
| PDF Download | 4,506,998 |
مفهوم‌شناسی مقاومت بر اساس نظریه اصل واحد | ||
| نشریه «دانش سیاسی» | ||
| Article 10, Volume 19, ویژه‌نامه اول؛ مقاومت, April 1402, Pages 169-192 PDF (618.13 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی (سیاست اسلامی) | ||
| DOI: 10.30497/pkn.2023.242944.2972 | ||
| Authors | ||
| حسین قاسمی* 1; علیرضا مظاهری1; محمدصادق نصرت پناه2 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
| 2استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
| Receive Date: 12 April 2022, Revise Date: 22 October 2022, Accept Date: 11 June 2023 | ||
| Abstract | ||
| مقاومت نظریه‌ای اثرگذار در عرصه سیاست خارجی به‌شمار می‌آید که لازم است بر پایه فهم روشمند و صحیح از مبادی قرآنی، متناسب با نیازهای روز بازطراحی و به‌روز شود. براین‌اساس مفهوم‌شناسی «مقاومت» یکی از نیازهای ضروری خواهد بود؛ چراکه فهم ناقص و یا اشتباه از این مفهوم، منجر به شکل‌گیری و کاربست نظریه‌های ناکارآمد خواهد شد. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که معنای قرآنی واژه «مقاومت» چیست؟ برای پاسخ به این پرسش، از نظریه اصل واحد علامه مصطفوی که در حوزه واژه‌شناسی قرآنی کاربرد دارد، استفاده‌شده و در فرایندی هفت مرحله‌ای، اصل معنایی و معنای جامع ریشه قرآنی «ق و م» استخراج‌شده و در قالب واژه «مقاومت» مفهوم‌شناسی شده است. طبق این نظریه، اصل معنایی واژه مقاومت، مشارکت مستمر در راستای ثبوت فعلیت شیء بر اساس عدالت است و این مفهوم‌شناسی نشان می‌دهد، مقاومت یک نظریه فعال و پیشران برای حرکت جامعه اسلامی است و باید راهبرد اصلی جامعه با آن تنظیم شود. | ||
| Keywords | ||
| استقامت; روش اصل واحد; سید حسن مصطفوی; قرآن کریم; مفهوم‌شناسی; مقاومت; نظریه روح معنا | ||
| References | ||
|
قرآن کریم.
ابن درید، محمد بن حسن (1988م). جمهرة اللغه. بیروت: دارالعلم للملایین.
ابن فارس، احمد بن فارس (1404ق). معجم مقاییس اللغه. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
افتخاری، اصغر(1399). مقاومت در اسلام:نظریه و الگو.تهران: موسسه اندیشه سازان نور.
الازهری، محمد بن احمد (1421ق). تهذیب اللغه. بیروت: دار احیاء التراث عربی.
بیگی، علیرضا و ندافان، مسعود (1400). «واکاوی تبیینی مفهوم مقاومت از منظر مقام معظم رهبری (دام‌ظله)»، دوفصلنامه دانش سیاسی. 3(5)، صص. 203-175.
جمالی، مصطفی (1395). مغنی الفقیه. علم صرف با مبانی فقهای شیعه. قم: انتشارات دارالفکر.
جمالی، مصطفی (1397). مغنی الفقیه. علم صرف در مسیر اجتهاد. قم: انتشارات دارالفکر.
جوهری، اسماعیل بن حماد (1376ق). الصحاح: تاج اللغه و صحاح العربیه. بیروت: دارالعلم للملایین.
حمزه‌ای، مهدیس؛ جانجانی، زهرا و حمزه‌ای، پردیس (1399). «طراحی الگوی مقاومت»، نشریه مطالعات علوم قرآن. 3(5)، صص. 203-175.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1374). کتاب المفردات. تهران: مرتضوی.
روحی، محمد و فیاض‌بخش، محمدتقی (1398). تفسیر واژگان قرآن کریم برگرفته از تفاسیر مجمع البیان و المیزان. تهران: انتشارات فردافر.
زاهدی تیر، اصغر (1398). نظام مقاومت در قرآن با رویکرد اجتماعی. (رساله دکتری). دانشگاه پیام نور استان قم، قابل بازیابی از گنج، پایگاه اطلاعات علمی ایران (ایرانداک ش. 597bbe8693c711fa12b3482ebfde2446)
زاهدی تیر، اصغر و امین ناجی، محمدهادی (1398). «بررسی مفهوم مقاومت با رویکرد اجتماعی در آیات قرآن کریم»، نشریه علمی مطالعات تفسیری. 10(38)، صص. 236-221.
زمخشری، محمود بن عمر (1417ق). الفائق فی غریب الحدیث. بیروت: دارالکتب العلمیه.
زمخشری، محمود بن عمر (1979م). أساس البلاغه. بیروت: دار صادر.
خامنه‌ای، سید علی (1398). بیانات مقام معظم رهبری در دیدار بسیجیان، 06/09/1398.
شیواپور، حامد (1390). بررسی و تحلیل نظریه روح معنا در تفسیر آیات متشابه قرآن. (رسال دکتری). دانشگاه تربیت مدرس، قابل بازیابی از گنج، پایگاه اطلاعات علمی ایران (ایرانداک ش. 81fb77a566d50440ca4a0aaeab81c6fd)
صالحی هفشجانی، محمدحسن؛ فراستی نیک، جابر و امین تاجی، محمدهادی (1396). «تحلیل و بررسی مبانی لغوی مصطفوی در التحقیق فی کلمات القرآن الکریم»، نشریه آموزه‌های قرآنی. (26)، صص. 204-183.
طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طریحی، فخرالدین بن محمد (1375). مجمع البحرین. تهران: مرتضوی.
عباسی مقدم، مصطفی؛ سازجینی، مرتضی و موسوی، سیدمحمد (1398). «واکاوی نظریه اصل معنایی در معجم مقاییس اللغه ابن فارس و التحقیق فی کلمات القرآن الکریم مصطفوی»، فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی. 4(13)، صص. 100-77.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409ق). کتاب العین. قم: نشر هجرت.
فرزانه، حسین و حیدری، داوود (1397). «نظریه روح معنا؛ تقریرها و نقدها»، آموزه‌های فلسفه اسلامی. (23)، صص. 137-113.
فیومی، احمد بن محمد (1414ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. قم: مؤسسه دارالهجره.
مصطفوی، حسن (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مصطفوی، حسن (۱۳۸۰). تفسیر روشن. تهران: مرکز نشر کتاب.
مصطفوی، حسن (۱۳۸۵). روش علمی در ترجمه و تفسیر قرآن مجید. تهران: مرکز نشر آثار علامه مصطفوی.
مهدی‌پور، آسیه (1398). «تبیین مدل مفهومی مقاومت در اندیشه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای»، دوفصلنامه دانش سیاسی. 2(30)، صص. 566-539. | ||
|
Statistics Article View: 889 PDF Download: 445 |
||