News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,499,012 |
| PDF Download | 4,503,738 |
جایگاه قوۀ واهمه در ادراک فیلم با نگاهی به ژانر وحشت و مکتب هنری اکسپرسیونیسم براساس آرای ابن‌سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Volume 26, Issue 68, July 1401, Pages 173-201 PDF (489.94 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2023.244166.1613 | ||
| Authors | ||
| نفیسه ترابی1; محمدرضا اسدی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفۀ اسلامی، دانشگاه علامۀ طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه علامۀ طباطبائی، تهران، ایران . | ||
| Receive Date: 08 January 2023, Revise Date: 29 April 2023, Accept Date: 01 May 2023 | ||
| Abstract | ||
| ماهیت اصلی فیلم، تصویر متحرک است و وجه بصری آن اهمیت فراوان دارد؛ اما ذهن انسان نیز دارای نقشی مهم در خلق و ادراک فیلم است و از این جهت، برخی نظریه‌پردازان، سینما را هنر ذهن نامیده‌اند. فیلم با برانگیختن احساسات و عواطف مخاطب، او را جذب و با ذهنش ارتباط برقرار می‌کند. درپی بررسی سِیر تحول آرای ابن‌سینا درمی‌یابیم برانگیختگی عواطف مخاطب که از انفعالات نفس نشئت می‌گیرد، با ادراک معانی جزئی که از کارکردهای قوۀ واهمه در نفس انسانی است، ارتباط دارد. در فلسفۀ بوعلی، نفس دارای قوای متعددی است که هریک از آن‌ها با توجه به کارکرد خود در ادراک فیلم یا خلق صحنه‌های آن نقش دارند. یکی از قوای مؤثر در خلق و ادراک فیلم، قوۀ خیال است؛ اما به‌دنبال بررسی آرای شیخ‌الرئیس درحوزۀ نفس‌شناسی به نقش مهم قوۀ واهمه در ادراک فیلم پی می‌بریم. قوۀ واهمه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قوای نفس با کارکردهای خود همچون ادراک معنای جزئی و خطای شناختی در درک فیلم نقش‌آفرینی می‌کند؛ به‌گونه‌ای که در ادراک فیلم ازسوی تماشاگر بر دیگر قوا چیرگی دارد. در این مقاله، نقش قوۀ واهمه در ادرک معنای جزئی، خطای شناختی، محاکات حالات درونی و صدور حکم جزئی در نسبت با فیلم را بررسی کرده و به‌عنوان نمونه‌ای عینی، کیفیت تأثیر و نقش این قوه در ژانر وحشت و مکتب اکسپرسیونیسم را که در این ژانر به‌کار گرفته می‌شود، تبیین کرده‌ایم. | ||
| Keywords | ||
| فیلم; واهمه; معنای جزئی; محاکات; عواطف; ابن‌سینا | ||
| References | ||
|
آرنهایم، رودلف (1361). فیلم به‌عنوان هنر (فریدون معزی مقدّم، مترجم). تهران: امیرکبیر.
ابراهیمی دینانی، غلام‌حسین (1372). قواعد کلی فلسفی در فلسفۀ اسلامی (جلد 3). تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1333). عیون الحکمة. تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1375). النفس من کتاب شفا (حسن حسن‌زادۀ آملی، محقق). قم: دفتر تبلیغات.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1376). إلهیات من کتاب شفا (حسن حسن‌زادۀ آملی، محقق). قم: دفتر تبلیغات.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات (محمدتقی دانش‌پژوه، مقدمه‌نویس و مصحح). تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1383). الإشارات و التنبیهات (نصیرالدین طوسی، شارح). قم: نشر البلاغة.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1386ق). الشعر من کتاب الشفاء. قاهره: الدار المصریة للتألیف و الترجمه.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1400ق). رسالۀ فعل‌وانفعال (مجموعۀ رسائل). قم: بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404ق). الشفا: الطبیعیات. قم: مکتبة آیت‌الله المرعشی النجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1405ق). الشفا: المنطق. قم: کتابخانۀ عمومی آیت‌الله مرعشی نجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1953). رسالة فی النفس و بقائها و معادها (مجموعۀ رسائل 2) (جلد 2). استانبول: دانشگاه ادبیات استانبول.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1973). فن الشعر من کتاب الشفا (عبدالرحمان بدوی، محقق). بیروت: دار الثقافة.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (2007). المجموع او الحکمة العروضیة. بیروت: دار الهادی.
افلاطون (1380). جمهوری (رضا کاویانی و محمدحسن لطفی، مترجمان). تهران: ابن‌سینا.
چری، بریجید (1398). ژانر وحشت (شاهین رحمانی، مترجم). تهران: نشر بیدگل.
دلوز، ژیل (1396). سینما 1: حرکت- تصویر (مازیار اسلامی، مترجم). تهران: مینوی خرد.
شریدر، پل (1377). سبک استعلایی در سینما (محمد گذرآبادی، مترجم). تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1363). مفاتیح الغیب. تهران: مؤسسۀ مطالعات فرهنگی.
فارابی، محمد بن محمد (1408ق). قوانین صناعة الشعرا در المنطقیات للفارابی (جلد 1) (محمدتقی دانش‌پژوه، محقق). قم: مکتبة آیت‌الله المرعشی النجفی.
کوری، گریگوری (1388). تصویر و ذهن (محمد شهبا، مترجم). تهران: مهر نیوشا.
لنگفورد، بری (1393). ژانر فیلم (حسام‌الدین موسوی ریزی، مترجم). تهران: سورۀ مهر.
مطهری، مرتضی (1367). مسئلة شناخت. تهران: صدرا.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1389). شرح الإشارات و التنبیهات (جلد 2). قم: دفتر نشر الکتاب.
نیل، استیو (1396). ژانر و هالیوود (شیوا قنبریان، مترجم). تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. | ||
|
Statistics Article View: 280 PDF Download: 301 |
||