زرنشان, ., کرمی, ., زندی, . (2023). کنکاشی در نسبت میان برخورداری از حق بر آموزش، کسب مهارت‌های زندگی و کاهش خشونت علیه کودکان. Islamic Political Thought, 28(78), 229-256. doi: 10.30497/flj.2023.244211.1884
شهرام زرنشان; موسی کرمی; ریحانه زندی. "کنکاشی در نسبت میان برخورداری از حق بر آموزش، کسب مهارت‌های زندگی و کاهش خشونت علیه کودکان". Islamic Political Thought, 28, 78, 2023, 229-256. doi: 10.30497/flj.2023.244211.1884
زرنشان, ., کرمی, ., زندی, . (2023). 'کنکاشی در نسبت میان برخورداری از حق بر آموزش، کسب مهارت‌های زندگی و کاهش خشونت علیه کودکان', Islamic Political Thought, 28(78), pp. 229-256. doi: 10.30497/flj.2023.244211.1884
زرنشان, ., کرمی, ., زندی, . کنکاشی در نسبت میان برخورداری از حق بر آموزش، کسب مهارت‌های زندگی و کاهش خشونت علیه کودکان. Islamic Political Thought, 2023; 28(78): 229-256. doi: 10.30497/flj.2023.244211.1884
کنکاشی در نسبت میان برخورداری از حق بر آموزش، کسب مهارت‌های زندگی و کاهش خشونت علیه کودکان
1دانشیار گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی
2دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم
3دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم
Receive Date: 11 January 2023,
Revise Date: 10 April 2023,
Accept Date: 09 April 2023
Abstract
کودکان به‌واسطة آسیب‌پذیری و به‌ویژه ضعف جسمانی و دیگر کاستی‌های خود، یکی از قشرهایی به شمار می‌روند که در معرض اِعمال انواع خشونت قرار می‌گیرند. افزون بر این، حق بر آموزش به‌سان یکی از حقوق بنیادین بشر و از جمله کودکان، نقش چشمگیری در توانمندسازی، رشد و پیشرفت شخصیت انسانی کودک ایفا می‌کند. در این زمینه، آموزش مهارت‌های زندگی از بایسته‌های تحقق موارد یادشده است. نگارندگان در این نوشتار، می‌کوشند تا با بهره‌گیری از شیوة توصیفی‌ـ‌تحلیلی و تکیه بر منابع کتابخانه‌ای، به این پرسش پاسخ دهند که چه نسبتی میان حق بر آموزش، مهارت‌های زندگی و کاهش خشونت علیه کودکان وجود دارد. به نظر می‌رسد میان بهره‌مندی از حق بر آموزش و تجهیز به مهارت‌های زندگی از یک سو و کاهش خشونت علیه کودکان از سوی دیگر، پیوندی مستقیم برقرار است. در واقع، از رهگذر اعمال و برخورداری کودکان از حق بر آموزش، امکان تجهیز آنها به مهارت‌های زندگی بالا می‌رود و به‌کارگیری این مهارت‌ها با رفع برخی علل روان‌شناختی و جامعه‌شناختی ارتکاب خشونت علیه کودکان، به نوبة خود، موجب کاهش احتمال مبادرت به اعمال چنین خشونت‌هایی می‌شود. به سخنی گویاتر، آموزش مهارت‌های زندگی می‌تواند با توانمندسازی کودکان، آنان را برای مقابله با خشونت علیه خود و نقض حقوقشان آماده کند. در این مسیر، افزون بر دولت که متعهدٌعلیه اصلی در قبال حقوق کودک و از جمله منع خشونت علیه اوست، می‌بایست کلیت جامعه و اعضای آن برای حمایت از حقوق کودکان در برابر خشونت و نقض حقوق ایشان به پا خیزند. گفتنی است که کودکان و به‌ویژه دخترانِ متعلق به گروه‌های غیرحاکم، همچون اقلیت‌ها و مردمان بومی، هم از نظر بهره‌مندی برابر از حق بر آموزش و در نتیجه، فراگیری مهارت‌های زندگی و هم به‌لحاظ قرار گرفتن در معرض خشونت بیشتر به‌خاطر آسیب‌پذیری مضاعف خود، نیازمند و شایستة توجه و حمایت ویژه‌اند.
اسلامی ندوشن، محمدعلی (1372). ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم. تهران: آرمان یزد.
ــــــــــــــــ (1394). فرهنگ و شبه‌فرهنگ. تهران: شرکت سهامی انتشار.
اسلامی، رضا و بهروزی‌خواه، عباس (1393). «آموزش حقوق بشر برای نفی خشونت». پژوهش‌های حقوقی، 13(25)، ص6ـ33.
امیرارجمند، اردشیر (1378). «آموزش حقوق بشر». تحقیقات حقوقی، 2(25 و 26)، ص159ـ179.
انوری، حسن (1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن.
جعفری، رؤیا و ذاکریان، مهدی (1401). «نقش آموزش کودکان در مقابله با افراط‌گرایی». مجلة حقوقی بین‌المللی، 39(66)، ص291ـ316.
حججی نجف‌آبادی، مرضیه و پاپا، مسیمو (1398). «حق بر آموزش کودکان در اسناد بین‌المللی حقوق بشر». فصلنامة حقوق کودک، 3(1)، ص215ـ237.
دانش ناری، حمیدرضا و خبیری نوغانی، اکرم (1401). «تحلیل حقوقی‌ـ‌جرم‌شناختی تأثیر پاندمی کووید 19 بر خشونت خانگی». دوفصلنامة علمی فقه و حقوق خانواده، 27(77)، ص253ـ282.
عباسی کلیمانی، عاطفه (1395). حقوق کودک در نظام حقوقی ایران. تهران: میزان.
ـــــــــــــــ و اکبری، اسما (1400). «رویکردی بر حق تعلیم کودک توسط والدین در قوانین داخلی و اسناد بین‌المللی». دوفصلنامة علمی فقه و حقوق خانواده، 26(74)، ص229ـ249.
فراپا، هلن (1389). خشونت در تاریخ اندیشة فلسفی. ترجمة عباس باقری. تهران: فروزان روز.
قاری سیدفاطمی، سید محمد (1389). حقوق بشر در جهان معاصر (دفتر دوم): جستارهایی تحلیلی از حق‌ها و آزادی‌ها. تهران: شهر دانش.
ـــــــــــــــ (1390). حقوق بشر در جهان معاصر (دفتر یکم): درآمدی بر مباحث نظری: مفاهیم، مبانی، قلمرو و منابع. تهران: شهر دانش.
قربان‌نیا، ناصر (1392). «حقوق طبیعی و حقوق بشر». دوفصلنامة حقوق بشر، 8(1 و 2)، ص41ـ58.
کاشانی، هانیه (1396). حق آموزش کودک در حقوق ایران و فقه امامیه. پایان‌نامة کارشناسی ارشد حقوق خانواده، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری.
کریمی، صلاح‌الدین و همکاران (1394). «بررسی اکولوژیک خشونت علیه کودکان در استان‌های ایران: یک تحلیل خوشه‌ای». مجلة دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 25(130)، ص87ـ99.
کونانی، سلمان (1399). «روح حقوق کودک؛ نگاهی به اهداف حقوق کودک در رویکردی تطبیقی». فصلنامة حقوق کودک، 2(8)، ص147ـ181.
محمودیان، ساناز و بهنیا، مسیح (1401). «حق آموزش کودکان پناهندة افغان در ایران در پرتو نظام حقوق بین‌الملل ناظر بر پناهندگی». مجلة حقوقی بین‌المللی، 39(66)، ص317ـ338.
مدنی قهفرخی، سعید (1390). خشونت علیه کودکان در ایران. تهران: آشیان.
مکری قره‌قاج، پیمان (1396). بررسی جرم‌شناختی افعال خشونت‌آمیز علیه کودکان با توجه به تمهیدات آیین دادرسی کیفری سال 1392. پایان‌نامة کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه پیام نور مرکز کرج.
میرمحمدی، سید مصطفی (1393). حقوق کودک. قم: دانشگاه مفید ـ یونیسف.
ناصری، لیلا؛ عالی، آمنه و عباسی، محمود (1399). «تحلیل وضعیت حقوق کودک در جهان: استخراج دلالت‌هایی برای ایران». فصلنامة حقوق کودک، 2(6)، ص43ـ63.
نوراحمدی، انسیه و رضوانی مفرد، احمد (1401). «گستره و مبانی حق آموزش کودکان دارای معلولیت در فقه، حقوق و اسناد بین‌المللی». دوفصلنامة علمی فقه و حقوق خانواده، 27(77)، ص161ـ194.
نوری، سید مسعود (1386). «خشونت خانگی علیه کودکان: چیستی، چرایی و راهکارهای درمان آن در پرتو تلاش‌های حقوقی». حقوق بشر، 2(2)، ص35ـ54.
نیکفر، محمدرضا (1389). خشونت، حقوق بشر و جامعة مدنی. تهران: طرح نو.
Committee on the Rights of the Child (2011). General Comment No. 13: The Right of the Child to Freedom from All Forms of Violence. CRC/C/GC/13.
Convention against Discrimination in Education (1960)
Convention on the Rights of the Child (1989)
Council of Europe (2016). Addressing Violence in Schools Through Education for Democratic Citizenship and Human Rights Education; A Collaborative and Reflective Report on Sustainable Means for Addressing and Preventing Violence in Schools. Produced in cooperation with Greece, Hungary, Montenegro, Poland and Romania, Strasburg: Council of Europe.
CRIN (2009). Guide to Non-Discrimination and the CRC. First published, Child Rights Information Network.
Declaration of the Rights of the Child (1959)
Lee, Sh. 2013). Education as a Human Right in the 21st Century. Democracy and Education, 21(1), pp. 1-9.
Human Rights Council (2021). Annual Report of the Special Representative of the Secretary-General on Violence against Children. A/HRC/49/57.
Human Rights Council (2021). Annual Report of the Special Representative of the Secretary-General on Violence against Children. A/HRC/49/57.
Human Rights Council (2022). Children and Armed Conflict: Report of the Special Representative of the Secretary-General for Children and Armed Conflict. A/HRC/49/58.
International Covenant on Civil and Political Rights (1966)
International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (1966)
Joseph, S. and Kyriakakis, J. (2010). The United Nations and Human Rights. In: Sara Joseph and Adam McBeth (eds.). Research Handbook on International Human Rights Law. Cheltenham: Edward Elgar, 1-35.
Pollmann, A. (2011)."Embodied Self-Respect and the Fragility of Human Dignity: A Human Rights Approach. In: P.Kaufmann, H. Kuch, Ch. Neuhaeuser and E. Webster(eds). Humiliation, Degradation, Dehumanization. New York: Springer, 243-261.
Curren, R. & Dorn, Ch. (2018). Patriotic Education in a Global Age. Chicago: University of Chicago Press.
UN General Assembly (2021). Annual Report of the Special Representative of the Secretary-General on Violence against Children. A/76/224.
UNICEF (2017). Preventing and Responding to Violence against Children and Adolescents. New York:
UNICEF and Office of the Special Representative of the Secretary General on Violence Against Children (2013). Toward a World Free from Violence: Global Survey on Violence against Child. New York: UN.
Universal Declaration of Human Rights (1948)
V, P & R. Pillai, R. (2015). Impact of Life Skills Education on Adolescents in Rural School. International Journal of Advanced Research, 3(2), P.788-794.
WHO (2020). Life Skills Education School Handbook: Prevention of Non-Communicable Diseases-Introduction. Geneva: World Health Organization.
