News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 515 |
| Number of Articles | 4,459 |
| Article View | 8,585,795 |
| PDF Download | 4,560,545 |
یکسانی روش‌شناختی معرفت علمی و معرفت دینی و پیامدهای آن | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 3, Volume 21, Issue 2 - Serial Number 42, July 1402, Pages 25-47 PDF (824.75 K) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2023.243246.1781 | ||
| Author | ||
| شهرام شهریاری* | ||
| پژوهشگر مرکز علم و الهیات، پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 12 June 2022, Revise Date: 23 August 2022, Accept Date: 19 September 2022 | ||
| Abstract | ||
| با پذیرش این که هدف فهم و تفسیر متن شناخت مقصود مؤلف است، باید به این پرسش پاسخ داد که باورهای محصول این فرایند چگونه توجیه می‌شود. من استدلال می‌کنم که فهم و تفسیر بر استنتاجی تبیینی مبتنی است. از آنجا که معنای قراردادی کلمات نمی‌تواند مقصود مؤلف را متعین کند، برای دریافت معنای مد نظر وی فرضیه‌هایی معنایی مطرح می‌کنیم که بتواند شواهد متنی را توضیح دهد. سپس، بهترین تبیین آن شواهد را به عنوان معنای متن تلقی می‌کنیم. این یعنی تفسیر نیز بر همان فرایند استنتاجی‌ای مبتنی است که روش‌شناسی علوم تجربی را تشکیل می‌دهد. بنابراین، از یک سو علوم تجربی و استنباط از متون مقدس هر دو بر استنتاج تبیینی از شواهد مبتنی‌اند، و از سوی دیگر شواهد موجود در هر دو (یعنی پدیده‌های طبیعی و متون مقدس) نیز از منظر دینی به خداوند منسوب‌اند. در نتیجه، تا دلیل مستقلی نباشد، فرد متدین نمی‌تواند برای یکی اعتباری بیش از دیگری قائل شود یا، به فرض بروز تعارضی آشتی‌ناپذیر میان آن دو، یکی را بر دیگری برتری دهد. | ||
| Keywords | ||
| استنباط از متن; نظریۀ تبیینی تفسیر; ابداکشن; علم و دین; طبیعی‌انگاری هرمنوتیکی | ||
| References | ||
|
جوادی آملی، عبدالله. 1393. منزلت عقل در هندسۀ معرفت دینی. قم: مرکز نشر اسراء.
سبحانی، جعفر. 1395. الموجز فی أصول الفقه. قم: مؤسسۀ الإمام الصادق (علیه السلام).
سروش، عبدالکریم. 1392. «تفسیر متین متن». در بسط تجربۀ نبوی، صص. 301-320. تهران: صراط.
سروش، عبدالکریم. 1393. قبض و بسط تئوریک شریعت. تهران: صراط.
سوئینبرن، ریچارد. 1381. آیا خدایی هست؟ ترجمۀ محمد جاودان. قم: دانشگاه مفید.
فروند، ژولین. 1387. نظریه‌های مربوط به علوم انسانی. ترجمۀ علی‌محمد کاردان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
کوون، تامس. 1392. تنش جوهری؛ جستارهایی دربارهٔ دگرگونی و سنت علمی. برگردان علی اردستانی. تهران: رخ‌داد نو.
لایکن، ویلیام جی. 1392. درآمدی به فلسفۀ زبان. ترجمۀ میثم محمدامینی. تهران: هرمس.
لیدیمن، جیمز. 1393. فلسفۀ علم. ترجمۀ حسین کرمی. تهران: حکمت.
مانتزاوینوس، کریسوستموس. 1395. هرمنوتیک طبیعت‌گرایانه. ترجمۀ علیرضا حسن‌پور و رقیه مرادی. انتشارات نقش و نگار.
مصباح یزدی، محمدتقی. 1394. تعدد قرائت‌ها. تحقیق و نگارش غلامعلی عزیزی‌کیا. قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مصباح یزدی، محمدتقی. 1395. رابطۀ علم و دین. تحقیق و نگارش علی مصباح. قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
واعظی، احمد. 1392. نظریۀ تفسیر متن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
هرش، اریک دونالد. 1400. اعتبار در تفسیر. ترجمۀ محمدحسین مختاری. تهران: حکمت.
همپل، کارل. 1380. فلسفۀ علوم طبیعی. ترجمۀ حسین معصومی همدانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
Belleri, D. 2014. Semantic under-determinacy and communication. London/Basingstoke: Palgrave Macmillan. Carston, R. 2002. Thoughts and utterances: The pragmatics of explicit communication. Oxford: Blackwell. Douven, Igor. 2021a. “Abduction,” The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/sum2021/entries/abduction/>. Douven, Igor. 2021b. “Peirce on Abduction (Supplement to Abduction),” The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/entries/abduction/peirce.html>. Føllesdal, Dagfinn. 1979. “Hermeneutics and the hypothetico‐deductive method.” Dialectica 33: 319-336. Harman, Gilbert H. 1965. “The inference to the best explanation.” Philosophical Review 74 (1): 88-95. Lipton, peter. 2008. “The inference to the best explanation”. In The Routledge Companion to Philosophy of Science, edited by Stathis Psillos & Martin Curd. New York: Routledge. Mantzavinos C. 2014. “Text interpretation as a scientific activity”. Journal for General Philosophy of Science 45 (1): 45-58. Mohammadian, Musa. 2021. “Abduction − the context of discovery + underdetermination = inference to the best explanation”. Synthese 198, 4205–4228. Psillos, Stathis. 2007. Philosophy of Science A–Z. Edinburgh: Edinburgh University Press. Okasha, Samir. 2000. “The underdetermination of theory by data and the ‘strong programme’ in the sociology of knowledge.” International Studies in the Philosophy of Science 14(3): 283-297. | ||
|
Statistics Article View: 541 PDF Download: 347 |
||