News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,480 |
| PDF Download | 5,345,794 |
منافع ملی و راهبرد مقاومت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ رویکردی تقابلی یا هم‌افزا؟ | ||
| نشریه «دانش سیاسی» | ||
| Article 11, Volume 19, Issue 1 - Serial Number 37, January 1402, Pages 239-256 PDF (382.71 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی (مسایل سیاسی ایران) | ||
| DOI: 10.30497/pkn.2022.240444.2803 | ||
| Author | ||
| محمد محمودی کیا* | ||
| استادیار گروه اندیشه سیاسی در اسلام، پژوهشکده امام خمینی رحمت‌الله‌علیه و انقلاب اسلامی، تهران، جمهوری اسلامی. | ||
| Receive Date: 07 February 2021, Revise Date: 08 November 2021, Accept Date: 25 November 2021 | ||
| Abstract | ||
| چرخش در سیاست خارجی ایران پساانقلاب و تأثیر این تغییر رویکرد بر منافع ملی، منجر به پیدایش اختلاف نظرهایی در این رابطه شد.براین‌اساس، گروهی خواستار عمل وفق ارزش‌ها و هنجارهای پذیرفته‌شده جهانی بودند.در مقابل، برخی رسالت انقلاب را مقاومت در برابر منطق قدرت عریان حاکم بر نظام بین‌الملل می‌دانستند. رویکرد سوم به دنبال برقراری رابطه‌ای عقلانی و به‌دور از تفوق رابطه سلطه‌جویانه قدرت‌های هژمون بود. این نوشتار با کاربست چارچوب نظری واقع گرایی نئوکلاسیک، تلاشی است برای پاسخ به این سؤال که میان منافع ملی و راهبرد سیاست خارجی مقاومت‌جویانه چه ارتباطی وجود دارد؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که سیاست خارجی مقاومت‌جویانه با حفظ تمامیت ارضی و وحدت سرزمینی کشور، صیانت از ارزش‌های بنیادین نظام سیاسی، تقویت روحیه خودباوری و درنتیجه، دستیابی به استقلال و آزادی عمل در عرصه ملی و بین‌المللی به تقویت منافع ملی ایران انجامیده است. | ||
| Keywords | ||
| جمهوری اسلامی ایران; راهبرد; سیاست خارجی; مقاومت; منافع ملی; نظام بین‌الملل; واقع‌گرایی نئوکلاسیک | ||
| References | ||
|
ابراهیمی، شهروز (1388). «بررسی واسازانه نقش ایدئولوژی در سیاست خارجی ایران و پیوند آن با واقع‌گرایی و آرمان‌گرایی»، فصلنامه بین‌المللی روابط خارجی. 1(4)، صص.138-115.
حاجی‌یوسفی، امیرمحمد (1388). «هلال شیعی؛ فرصت‌ها و تهدیدها برای جمهوری اسلامی ایران، اعراب و آمریکا»، دانش سیاسی. 5(1)، صص. 192-152.
خلیلی، محسن (1387). «مجلس شورای اسلامی و روابط خارجی: نفوذپذیری ـ تصمیم‌گیری»، پژوهشنامه علوم سیاسی. (10)، صص. 95-69.
درخشه، جلال (1388). «بازتفسیر مفاهیم دینی و تأثیر آن بر شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران»، دانش سیاسی. 5(2)، صص. 121-87.
درویشی، فرهاد و فدری، محمد (1387). «مفهوم منافع ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ مطالعه موردی: دولت خاتمی(84-1376)»، فصلنامه ژئوپلیتیک. 4(3)، صص. 136-102.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1387). «سیاست خارجی رهایی‌بخش: نظریه انتقادی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، سیاست خارجی. 22(2).
سلیمی، حسین و شریعتی، مجتبی (1393). «منافع ملی جمهوری اسلامی ایران؛ تداوم و یا انقطاع حمایت از نظام کنونی سوریه؟»، مجله سیاست دفاعی. 23(89)، صص. 106-71.
طاهری، ابوالقاسم و کریمی‌فرد، حسین (1391). «هویت ملی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل. 5(18)، صص. 154-125.
قبادی، خسرو (1384). «ضرورت‌ها و بایسته‌های منافع ملی در نظام جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام). (26)، صص. 128-109.
گوهری‌مقدم، ابوذر و بیگی، علیرضا (1400). «تجزیه و تحلیل اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بیانیه گام دوم انقلاب»، دانش سیاسی. 17(1)، صص. 320-291.
محمودی‌کیا، محمد (1400). چالش‌های حقوق بشری ایران: چیستی، چرایی و راه‌کارهای برون رفت از آن. تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
محمودی‌کیا، محمد و دهشیری، محمدرضا (1399). «نسبت عملگرایی و ایدئولوژی در سیاست خارجی ایران، رویکردی راهبردی یا تاکتیکی؟»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست. 9(32)، صص. 34-9.
محمودی‌کیا، محمد و قربانی، ارسلان (1396). «مطالعه مقایسه‌ای الگوی کنشگر انتقادی هنجارگرا با نظریه سیاست خارجی امام خمینی»، جستارهای سیاسی معاصر. 8(1)، صص. 115-91.
مهدی‌پور، آسیه (1398). «تبیین مدل مفهومی مقاومت در اندیشه آیت‌الله العظمی خامنه‌ای»، دانش سیاسی. 15(2)، صص. 566-539.
نیاکویی، سید امیر و صفری، عسگر (1396). «راهبرد هسته‌ای متفاوت ایران؛ تبیین از دریچه واقع‌گرایی نئوکلاسیک»، فصلنامه سیاست جهانی. (2)، صص. 122-85.
Baldwin, D. A. (1993). Neorealism and Neoliberalism: The Contemporary Debate. Columbia University Press. Clark, I. (2013). “Theorising Hegemony, US Hegemony and the Post-Second World War Order”, World Affairs. 17(2), pp. 176-182. Finnemore, M. (2003). The Purpose of Intervention: Changing Beliefs About the Use of Force. Cornell University Press. Kiely, R. (2000). “Globalization: from Domination to Resistance”, Third World Quarterly. 21(6), pp. 1059-1070. Krasner, S. D. (1978). Defending the National Interest: Raw Materials Investments and U.S. Foreign Policy. Princeton University Press. Lobell, S. E. and et al. (2009). Neoclassical Realism, the State, and Foreign Policy. Cambridge University Press. Mahmoodikia, M. and Fozi, Y. (2021). Nuclear Iran: the Causes of Continiuing Challenges. Tehran: Mehr Publication. Moravcsik, A. (1997). “Taking Preferences Seriously: A Liberal Theory of International Politics”, International Organization. 51(4), pp. 513–553. Rose, G. (1998). “Neoclassical Realism and Theories of Foreign Policy”, World Politics. 51(1), pp. 172-144. Schweller, R. L. (2004). “Unanswered Threats: A Neoclassical Realist Theory of Underbalancing”, International Security. 29(2), pp. 159-201. Shuifa, H. (2019). “Principle of Justice in a Changing World Order”. Yearbook for Estern and Western Philosophy. 10(4), pp. 20-38 Wendt, A. (1999). Social Theory of International Politics. Cambridge Studies in International Relations. Cambridge: Cambridge University Press. | ||
|
Statistics Article View: 736 PDF Download: 697 |
||