News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,496,519 |
| PDF Download | 4,503,223 |
بررسی مقایسه‌ایِ نظریۀ سعادت در فلسفۀ ارسطو و ابن سینا: تلاقی‌ها، جدایی‌ها و نقدها | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Volume 26, Issue 68, July 1401, Pages 203-226 PDF (394.32 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2023.243901.1607 | ||
| Authors | ||
| حسین سعادت* 1; امیرعباس علی زمانی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران . | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 30 October 2022, Revise Date: 22 February 2023, Accept Date: 20 February 2023 | ||
| Abstract | ||
| سعادت از مهم‌ترین مباحث حکمت عملی محسوب می‌شود که درطول تاریخ، ذهن فلاسفۀ یونان باستان تا فیلسوفان امروز را به خود مشغول کرده است و در دوره‌های مختلف، فیلسوفان براساس مبانی و رویکرد‌‌‌‌های متفاوت، این مسئله را بررسی کرده‌اند. یکی از شاخص‌ترین نظریات عرضه‌شده دربارۀ سعادت را ارسطو در کتاب ارزشمند خود، اخلاق نیکوماخوس مطرح کرده و شرح‌وبسط داده است. این نظریۀ وی بر فیلسوفان پس‌از او و ازجمله فیلسوفان مسلمان، بسیار مؤثر واقع شده و ابن سینا به‌عنوان مهم‌ترین فیلسوف مسلمان، به‌میزان زیادی در نظریۀ سعادت خود، متأثر از ارسطو بوده است. ازدیدگاه ارسطو، سعادت انسان در حیاتِ عقلانیِ توأم با فضایل اخلاقی است؛ همچنان‌که ابن سینا نیز برترین لذت و خیر را لذت عقلانی قلمداد کرده و سعادت انسانی را در رسیدن به مرتبۀ عقل مستفاد و مشابهت با عقل فعال و نیز حصول استیلای عقل بر امیال بدنی دانسته است. در این مقاله، نظریۀ سعادت در فلسفۀ ارسطو و ابن سینا را واکاوی و تحلیل می‌کنیم، با استفاده از روش مقایسه‌ای، وجوه اشتراک و افتراق نظریه‌های این دو فیلسوف را نشان می‌دهیم و با به‌کارگیری روش انتقادی، نقایص و نقاط ضعف هریک از این نظریات را بیان می‌کنیم. | ||
| Keywords | ||
| ارسطو; ابن سینا; سعادت; لذت; سعادت عقلانی; حیات تأملی; حدوسط | ||
| References | ||
|
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1363). المبدأ و المعاد (چاپ 1). تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1375). الإشارات و التنبیهات (چاپ 1). قم: نشر البلاغة.
ابن سینا،حسین بن عبدالله. نصیر الدین طوسی، محمد. شیروانی، علی (1399). بهجت و سعادت به‌روایت ابنسینا: ترجمه، تبیین و تحلیل نمط هشتم اشارات. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1400ق). رسائل ابنسینا: رسالة فی السعادة. قم: بیدار.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1404ق). الإلهیات من کتاب الشفاء. قم: مکتبة آیت‌الله مرعشی نجفی.
ارسطو (1398). اخلاق نیکوماخوس (سید ابوالقاسم پورحسینی، مترجم) (چاپ 4). تهران: دانشگاه تهران.
استیس، والتر ترنس (1379). تاریخ انتقادی فلسفۀ یونان (یوسف شاقول، مترجم) (چاپ 3). قم: دانشگاه مفید.
بروس، مایکل؛ و باربن، استیون (1398). فقط استدلال (میثم محمدامینی، مترجم) (چاپ 4). تهران: فرهنگ نشر نو.
بریه، امیل (1374). تاریخ فلسفه (علی‌مراد داوودی، مترجم) (جلد 1) (چاپ 2). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
پورحسینی، سید ابوالقاسم (1398). ترجمۀ اخلاق نیکوماخوس (چاپ 4). تهران: دانشگاه تهران.
جوادی، محسن (1380). سعادت. قبسات، 6(19)، 91-97.
جوادی، محسن (1382). تحلیل و نقد نظریۀ سعادت فارابی. نامۀ مفید، 39، 101-120.
خادمی، عین‌الله (1389). سعادت ازنظر ابنسینا. فلسفۀ دین، (5)، 113-140.
خندان، علی‌اصغر (1390). مغالطات (چاپ 7). قم: بوستان کتاب.
راس، دیوید (1377). ارسطو (مهدی قوام صفری، مترجم). تهران: فکر روز.
ری‌شهری، محمد (1419ق). میزان الحکمة (جلد 3) (چاپ 2). بیروت: مؤسسة دار الحدیث.
زیباکلام، فاطمه (1385). سِیر اندیشۀ فلسفی در غرب (چاپ 2). تهران: دانشگاه تهران.
سعیدی مهر، محمد؛ و ملاحسنی، فاطمه (1395). سعادت ازنظر ابنسینا: غایت جامع یا غالب؟. حکمت سینوی (مشکوة النور)، 20(55)، 81-96.
سیدقریشی، ماریه (1394). اخلاق عقلی و فلسفی (اخلاق ارسطویی). قم: دفتر نشر معارف.
شیروانی، علی (1399). بهجت و سعادت به‌روایت ابنسینا: ترجمه، تبیین و تحلیل نمط هشتم اشارات. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
فیاضی، غلام‌رضا (1389). علم‌النفس فلسفی (چاپ 1). قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
لگنهاوزن، محمد؛ و موسوی، سید محمود (1376). نقد و معرفی کدام عدالت، کدام عقلانیت؟، اثر السدر مک‌اینتایر. نقد و نظر، 2 و 3.
مصباح یزدی، محمدتقی (1395). شرح إلهیات شفا (جلد 5). قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مطهری، مرتضی (1386). انسان کامل. تهران: صدرا.
مک‌اینتایر، السدر (1379). تاریخچۀ فلسفۀ اخلاق (ان‌شاءالله رحمتی، مترجم) (چاپ 1). تهران: حکمت.
ملکیان، مصطفی (1379). تاریخ فلسفۀ غرب (جلد 1). قم: پژوهشکدۀ حوزه و دانشگاه.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1375). شرح الإشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
Hardi, W. F. R. (1967). The Final Good in Aristotle`s Ethics. In: Aristotle: A Collection of Critical Essays (J. M. E. Moravcsik, Editor). London: University of Notre Dame Press. Nagel, Th. (1980). Aristotle on Eudaimonia. In: Essays on Aristotle's Ethics (Rorty, Editor). Berkeley: University of California Press. | ||
|
Statistics Article View: 263 PDF Download: 366 |
||