دانشگاه امام صادق علیه السلام
معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه امام صادق علیه السلام
سامانه جامع رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران
پرتال نشریات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری MSRT
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام - ISC
ISI Web of Science
Scopus Elsevier
SJR
پایگاه دوآج
پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی - SID
پایگاه مجلات تخصصی نور - Noormags
بانک اطلاعات نشریات کشور - Magiran
پرتال جامع علوم انسانی - Ensani
پایگاه مرجه دانش - Civilica
پایگاه مرجع مجلات علمی
مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری

 News

 Statistics

Number of Journals20
Number of Issues513
Number of Articles4,443
Article View8,475,926
PDF Download4,499,494
کریمی, ., فروغی, ., خلیل زاده, . (2023). مطالعه تطبیقی آزادی قراردادی در حقوق خانواده با تاکید بر ازدواج در فقه امامیه و حقوق فرانسه. Islamic Political Thought, 28(78), 59-77. doi: 10.30497/flj.2022.243693.1840
عباس کریمی; علیرضا فروغی; محمدرضا خلیل زاده. "مطالعه تطبیقی آزادی قراردادی در حقوق خانواده با تاکید بر ازدواج در فقه امامیه و حقوق فرانسه". Islamic Political Thought, 28, 78, 2023, 59-77. doi: 10.30497/flj.2022.243693.1840
کریمی, ., فروغی, ., خلیل زاده, . (2023). 'مطالعه تطبیقی آزادی قراردادی در حقوق خانواده با تاکید بر ازدواج در فقه امامیه و حقوق فرانسه', Islamic Political Thought, 28(78), pp. 59-77. doi: 10.30497/flj.2022.243693.1840
کریمی, ., فروغی, ., خلیل زاده, . مطالعه تطبیقی آزادی قراردادی در حقوق خانواده با تاکید بر ازدواج در فقه امامیه و حقوق فرانسه. Islamic Political Thought, 2023; 28(78): 59-77. doi: 10.30497/flj.2022.243693.1840

مطالعه تطبیقی آزادی قراردادی در حقوق خانواده با تاکید بر ازدواج در فقه امامیه و حقوق فرانسه

فقه و حقوق خانواده
Article 3, Volume 28, Issue 78, February 1402, Pages 59-77    PDF (577.96 K)
Document Type: علمی - پژوهشی
DOI: 10.30497/flj.2022.243693.1840
Authors
عباس کریمی1; علیرضا فروغی2; محمدرضا خلیل زاده* 3
1استاد گروه حقوق خصوصی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2استادیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه شهید مطهری تهران، تهران، ایران
3دکتری فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران
Receive Date: 30 August 2022,  Revise Date: 29 December 2022,  Accept Date: 31 December 2022 
Abstract
ازدواج در دو نظام حقوقی اسلام و فرانسه شکل اصلی و سنتی تشکیل خانواده است. در تحولات سال‌های اخیر حقوق خانوادة فرانسه، مفهومی با عنوان قراردادی‌سازی، کانون توجه حقوق‌دانان قرار گرفته است. قراردادی‌سازی فرآیندی است که طی آن، عرصه‌هایی از حقوق خانواده که قابل قرارداد نبوده‌اند، با تصویب قوانین جدید، قابل قرارداد می‌شوند. به نظر می‌رسد آزادی قراردادی در حقوق خانواده، دست‌کم با سه تفسیر مواجه است. مطالعة تطبیقی این تفاسیر در حقوق خانوادة فرانسه و فقه امامیه به‌عنوان خاستگاه حقوق خانوادة ایران، نشان می‌دهد که در حقوق خانوادة فرانسه، جریان قراردادی‌سازی بازتابِ نبودِ آزادیِ قراردادی با تفاسیر سه‌گانة مزبور در حقوق خانواده است. این در حالی است که در حقوق خانوادة ایران و فقه امامیه، به نظر نگارندگان، آزادی قراردادی با تفاسیر سه‌گانة طرح‌شدة جاری است. تفسیر اول عبارت از اصل عدم مخالفتِ متعلقِ توافق با قواعد آمرة حقوق خانواده در موارد مشکوک به مخالفت است. در حقوق خانوادة فرانسه، این اصل جریان ندارد. تفسیر دوم، امکان تعیین شروط ضمن عقد است که بیانگر آزادی جدی در اعمال توافقات زوجین است. به نظر نگارندگان، این تفسیر نیز در حقوق خانوادة فرانسه جریان ندارد. تفسیر سوم عبارت از تفسیر معروف در حقوق تعهدات است که این تفسیر نیز در حقوق فرانسه در مورد ازدواج اصولاً وجود ندارد.
Keywords
آزادی قراردادی; قواعد آمرة حقوق خانواده; عدم ازلی; قاعدة شروط; قراردادی‌سازی
Supplementary Files
References
  • قرآن کریم.
  • انصاری دزفولی، مرتضی بن محمد (1420ق). فرائد الأصول. قم: مجمع الفکر الإسلامی.
  • ـــــــــــــــ (1411ق). کتاب المکاسب (للشیخ الأنصاری، ط - القدیمه)، 3 جلد. قم: منشورات دار الذخائر، چاپ اول.
  • بروجردى، آقا حسین (1412ق). الحاشیه على کفایه الأصول. قم: انصاریان، چاپ اول.
  • ترحینی عاملى، سید محمدحسین(1427ق). الزبده الفقهیه فی شرح الروضه البهیه، جلد قم: دار الفقه للطباعه، چاپ چهارم.
  • حائرى یزدى، عبدالکریم (1418ق). درر الفوائد. قم: النشر الاسلامی، چاپ ششم.
  • حر عاملى، محمد بن حسن (1409ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام، چاپ اول.
  • حکیم، سید محسن (1408ق). حقائق الأصول. قم: بصیرتی، چاپ پنجم.
  • خامنه‌اى، سید على (1417ق). بحث حول الصابئه. قم: مؤسسة دایرة‌المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، چاپ اول.
  • خراسانى (آخوند)، محمدکاظم بن حسین (1406ق). حاشیه المکاسب. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، چاپ اول.
  • ـــــــــــــــ (1409ق). کفایه الأصول. قم: آل‌البیت، چاپ اول.
  • سبحانی، جعفر (1395). درس خارج اصول. مندرج در سایت eshia.ir.
  • ـــــــــــــــ (1424ق). إرشاد العقول الى مباحث الأصول. قم: مؤسسة امام صادق علیه‌السلام، چاپ اول.
  • ـــــــــــــــ (1382). تهذیب الأصول تقریرات اصول امام خمینی. قم: دار الفکر، چاپ اول.
  • سبزواری، سید عبدالاعلی(1413ق). مهذب الأحکام. قم: مؤسسة المنار.
  • شاهرودى، سید محمود بن على حسینى (1402ق). کتاب الحج. 5 جلد. قم: مؤسسة انصاریان، چاپ اول.
  • شبیری زنجانى، سید موسى (1419ق). کتاب نکاح، 25 جلد. قم: مؤسسة پژوهشى رأى‌پرداز، چاپ اول.
  • صدر، سید محمدباقر (1417ق). بحوث فی علم الأصول. قم: مؤسسة دایرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم‌السلام‏، چاپ سوم.
  • طوسى، محمد بن الحسن (1407ق). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم.
  • علیدوست، ابوالقاسم (1395). فقه و حقوق قراردادها: ادلة عام قرآنی. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، چاپ دوم.
  • کاتوزیان، ناصر (1383). قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. تهران: نشر میزان، چاپ دهم.
  • لنکرانی، محمدفاضل (1428ق). العروة الوثقى مع تعلیقات الفاضل، 2 جلد. قم: مرکز فقهى ائمة اطهار علیهم‌السلام.
  • مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (1404ق). مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول. تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم.
  • مراغى، سید میر عبدالفتاح بن على حسینى (1417ق). العناوین الفقهیه، 2 جلد. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، چاپ اول.
  • مغربی، ابوحنیفه نعمان بن محمد (1385ق). دعائم الإسلام. قم: مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام، چاپ دوم.
  • مکارم شیرازی، ناصر (1428ق). انوار الأصول. قم: انتشارات مدرسة امیرالمؤمنین علیه‌السلام، چاپ دوم.
  • موسوى خمینى، سید روح‌الله (1421ق). کتاب البیع. 5 جلد. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره، چاپ اول.
  • موسوی خویی، سید ابوالقاسم (1352). أجود التقریرات، تقریرات درس محقق نایینی . قم: مطبعه العرفان، چاپ اول.
  • ـــــــــــــــ (1418ق). مصباح الفقاهه. قم: کتابفروشی داوری.
  • نجم، اکبر (1395). «استصحاب عدم ازلی». مندرج در سایت https://mfeb.ir.
  • هدایت‌نیا، فرج‌الله (1387). «نکاح معاطاتی از منظر فقه». مطالعات راهبردی زنان، 10(40)، ص196ـ234.
  • یزدى، سید محمدکاظم طباطبایى (1410ق). حاشیه المکاسب. قم: انتشارات اسماعیلیان.
  • ـــــــــــــــ (1409ق). العروة الوثقى. 2 جلد. بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم.
  • Debard, Thierry; Guinchard, Serge (2017-2018). Lexique des termes juridiques; 28eédition, Dalloz.
  • Fenouill, Dominique; P. de Vareilles-Sommières(2001) .La contractualisation de la famille, P.aris: Economica.
  • Fulchiron, Hugues(2017), L’autonomie de la volonté dans les relations familiales internationales, « Disponibilité/indisponibilité: quelques réflexions de synthèse à la lumière d’une étoile morte » , Bruylant,Bruxelle.
  • Malaurie, P.hilippe; Fulchiron, Hugues(2020). Droit de la famille, 7ème édition,Paris: Lextenso.
  • Mazeaud, Henri et leon; Mazeaud, Jean; Chabas, Francois (1995). La famille; 7eédition, Montchrestien.
 

Statistics
Article View: 341
PDF Download: 728


Journal management system. designed by sinaweb