News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,476,109 |
| PDF Download | 4,499,972 |
یادآوری رنج‌های اولیای الهی در مقام تسلّی سوگوار: با نگاهی ویژه به مصائب حسین بن علی علیه‌السلام | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 13, Volume 20, Issue 1 - Serial Number 39, April 1401, Pages 91-98 PDF (570.61 K) | ||
| Document Type: کوتاه | ||
| DOI: 10.30497/prr.2022.76216 | ||
| Author | ||
| سجاد خاکی صدیق* | ||
| دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه دین، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم، ایران. | ||
| Receive Date: 24 February 2022, Revise Date: 21 April 2022, Accept Date: 05 May 2022 | ||
| Abstract | ||
| روان‌درمانگران و محققان معتقدند که بسیاری از افراد در دورۀ سوگ، زمانی که شخصی با از دست دادن عزیز خود احساسات و شرایط جدیدی را تجربه می‌کند، پنج مرحله روانی را از سر می‌گذارند. یکی از آن پنج مرحله را «خشم» نامیده‌اند. در این مرحله فرد سوگوار خشمگینانه به دنبال پاسخ پرسش‌هایی است که پس از فقدان عزیزش برای او به وجود آمده‌اند. او که خود را مستحق چنین رنجی نمی‌بیند، از خود و دیگران می‌پرسد چرا خداوند عزیزش را از او گرفته است؟ چرا زندگی را به کام او تلخ می‌کند؟ حالت روانی‌ای که فرد در مرحلۀ خشم تجربه می‌کند و پرسش‌هایی که به تبع این شرایط برای او مطرح می‌شوند رابطۀ او با خداوند را دچار چالش می‌کند. این وضعیت از نظر فیلسوفان دین نیز دور نمانده است. طبق یک تقسیم‌بندیِ کلاسیک، فیلسوفان دین مسئلۀ شر را در دو ساحت بررسی می‌کنند: نظری و وجودی. پرسش‌های فرد سوگوار و رنجی که به زعمِ او در قالب شری گزاف بر او رخ می‌نماید در ساحتِ وجودی شر مطرح می‌شود. حالاتی که در این ساحت تجربه می‌شود شک یا عدم باور به وجود خدا در فرد را تقویت می‌کند. بعضی از فلاسفه نظیر آلوین پلانتینگا معتقدند که بحث‌های فلسفی در ساحت وجودی شر نتیجه‌بخش نیست، بلکه به طور عملی باید مراقبت‌هایی معنوی صورت پذیرد. در همین راستا بحث‌های دامنه‌داری به نام الهیات شبانی در مسیحیت وجود دارد. به نظر می‌رسد که یادآوری رنج‌ها و مصیبت‌هایی که اولیای الهی متحمل شده‌اند به جهت‌دهی نگرش فردِ سوگوار کمک می‌کند. به بیان دیگر او با تأمل در این یادآوری‌ها می‌تواند معنایی برای سوگ خود بیاید و خاطرش کمی تسلی یابد. مصائب و رنج‌های حسین بن علی علیه‌السلام در ماجرای عاشورا را می‌توان بدین منظور یادآوری کرد. به نظر می‌رسد که در روایات و سنت عملی شیعیان مؤیداتی برای این نگاه به ماجرای عاشورا وجود دارد. | ||
| Keywords | ||
| الهیات عملی; مسئله وجودی شر; رنج; عاشوراپژوهی | ||
| References | ||
|
ابن بابویه، محمد بن علی. 1378 ق. عیون أخبار الرضا علیه‌السلام. تصحیح مهدی لاجوردی. نشر جهان.
ابن قولویه، ابوالقاسم جعفر بن محمد. 1390. کامل الزیارات. ترجمۀ سید علی حسینی. انتشارات اندیشه مولانا.
ایمانی‌نسب، علی، علی قاسمیان‌نژاد، و عارفه صالحی. 1399. تجربۀ نزدیک به مرگ و تسلی داغدیدگان و نگرشی نو به پیشامدهای ناگوار، به همراه گزارش‌های تجارب نزدیک به مرگ و مصاحبه با تجربه‌کنندگان. انتشارات راز نهان.
بحرانی، سید هاشم بن سلیمان. 1415 ق. البرهان فی تفسیر القرآن. ۵. ج. قم: مؤسسة البعثة، مرکز الطباعة و النشر.
پترسون، مایکل. 1397. خدا و شر: درسنامه مسئله شر. ترجمۀ حسن قنبری. قم: کتاب طه.
پورمحمدی، نعیمه. 1393. «الاهیات شبانی و پاسخ به مسئلۀ شر». پژوهش‌های ادیانی ۱(۳)8.
فینبرگ، جان. 1397. «مسئله دینی شر»، در درباره شر: ترجمۀ مقالات برگزیده در فلسفه و الاهیات شر، ج. ۲. به سرپرستی نعیمه پورمحمدی. قم: کتاب طه.
کولبر-راس، الیزابت. 1376. آشتی با مرگ. ترجمۀ مهدی قراچه‌داغی. انتشارات اوحدی.
Plantinga, Alvin. 1977. God, Freedom, and Evil. Wm. B. Eerdmans Publishing. VandenBos, Gary R. 2007. APA Dictionary of Psychology. American Psychological Association. | ||
|
Statistics Article View: 388 PDF Download: 324 |
||