
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,399 |
Article View | 8,252,276 |
PDF Download | 4,248,186 |
الهیّات عملی در بستر جامعۀ اسلامی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 3, Volume 20, Issue 1 - Serial Number 39, April 1401, Pages 9-16 PDF (540.66 K) | ||
Document Type: کوتاه | ||
DOI: 10.30497/prr.2022.76206 | ||
Author | ||
علی اردشیر لاریجانی* | ||
استادیار گروه فلسفه، دانشگاه تهران، ایران. | ||
Receive Date: 24 February 2022, Revise Date: 21 April 2022, Accept Date: 05 May 2022 | ||
Abstract | ||
گرچه الهیّات عملی بخشی از تأملات الهیدانان مسیحی است که در دو قرن اخیر، به ویژه با کاوشهای شلایرماخر در غرب، مطرح گردید، در گذشتۀ تمدن اسلامی -بدون بهره جستن از این واژگان- در سازمان روحانیت، چه شیعه و چه اهل سنت، وجود داشته است. هدف این مقاله آن است که چه موضوعاتی و چه اقداماتی در جوامع اسلامی به عنوان الهیّات عملی باید مورد نظر باشد و بلکه اولویت دارد. برای دقت بیشتر در کاوش، ابتدا جوامع اسلامی به دو بخش جوامع اسلامیِ تحت حکومتهای غیراسلامی و جوامع اسلامی تحت نظام یا حکومت اسلامی تقسیم و الهیّات عملی در هر یک مورد تأمل واقع میشود. در این دو بخش گرچه موضوعات مشترک وجود دارد، امور اختصاصی آن، به ویژه با تجربۀ عملی پس از انقلاب اسلامی، پراهمیت و قابل توجه است. از این رو تمرکز بیشتر را اولویتهای الهیّات عملی در متن جامعه ایرانی امروز قرار دادهایم. چند موضوعی که در این مقاله مورد واکاوی قرار گرفته مستقیماً به ماهیت موضوعات دینی ربط پیدا نمیکند، اما تأثیر زیادی بر باورهای دینی مردم گذاشته است. نکته نخست درباره نحوه ارتباط روحانیت با حکومت است؛ دومی به تأثیر فرهنگها و سنن قومی و ملی بر نحوه تبلیغ دین میپردازد؛ نکته سوم مربوط به مقتضیات زمان در فهم دین و تبلیغ آن است؛ چهارمین به ناقص بودن طرحها و عدم توفیق در ارائه طرحهای مناسب با ادعای حکومت اشاره دارد؛ و پنجمین نکته عدم وجاهت عقلانی برخی گفتارها و رفتارها در بخشهای حکومت را بررسی مینماید. همۀ این نکات در تلقی جامعه از باورهای دینی تأثیر گذاشتهاند. | ||
Keywords | ||
حکومت; باورهای دینی; روحانیت; تلقی جامعه | ||
References | ||
ابنسینا، حسین بن عبدالله. 1400 ق. رسائل ابن سینا: رساله سرّالقدر. قم: بیدار.
ابنسینا، حسین بن عبدالله. 1404 ق. الشفاء: الهیات. قم: مکتبه آیتالله العظمی مرعشی نجفی.
ابنسینا، حسین بن عبدالله. 1405 ق. الشفاء: المنطق، ج. 4: «کتاب الخطابه». قم: مکتبه آیتالله العظمی مرعشی نجفی.
ابن بابویه قمی. 1385 ق. علل الشرایع، ج. 12. نجف: مکتبه الحیدریه..
انصاری، شیخ مرتضی. 1419 ق. کتاب المکاسب، ج. 1. قم: کنگره بزرگداشت شیخ انصاری.
طوسی، محمد بن حسن. 1401 ق. التبیان فی تفسیر القرآن، ج. 3. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مجلسی، محمدباقر. بیتا. عین الحیوة. تهران: کتابفروشی اسلامیه.
نراقی، محمدمهدی. 1387. معراج السعاده. قم: هجرت.
نائینی، محمدحسین. 1382. تنبیه الامّه و تنزیه الملّه. به کوشش جواد ورعی. قم: بوستان کتاب.
مطهری، [شهید] مرتضی. 1393. یادداشتها، ج. 1. تهران: صدرا.
مطهری، [شهید] مرتضی. 1393. یادداشتها، ج. 19. تهران: صدرا.
مطهری، [شهید] مرتضی. 1381. مجموعه آثار، ج. 1. تهران: صدرا.
مطهری، [شهید] مرتضی. 1388. مجموعه آثار، ج. 21. تهران: صدرا.
مطهری، [شهید] مرتضی. 1395. مجموعه آثار، ج. 24. تهران: صدرا.
Osmer, Richard R. 2008. Practical theology: An introduction. Wm. B. Eerdmans Publishing. | ||
Statistics Article View: 477 PDF Download: 315 |