
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,402 |
Article View | 8,263,014 |
PDF Download | 4,255,780 |
بازخوانی دیدگاه تامس نیگل درباره معنای زندگی با تکیه بر کارکرد زندگی | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
Article 9, Volume 19, Issue 2 - Serial Number 38, December 1400, Pages 177-200 PDF (731.31 K) | ||
Document Type: پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/prr.2022.241221.1689 | ||
Authors | ||
محمد مهدی ستوده1; محمدرضا بیات* 2 | ||
1دانشآموخته کارشناسی ارشد فلسفه دین، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه فلسفه دین، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
Receive Date: 21 June 2021, Revise Date: 01 December 2021, Accept Date: 12 December 2021 | ||
Abstract | ||
تامس نیگل، فیلسوف تحلیلی معاصر، با تکیه بر وجود گرایش و تمایل شدید در انسانها به هماهنگی با هستی معتقد است که این گرایش پرسشی واقعی را درباره ربط و نسبت انسانها با هستی پدید میآورد که باید بدان پاسخ داد. زیرا به گمان او اگر بتوان به این پرسش اساسی پاسخ داد میتوان معناداری زندگی انسانها را تبیین کرد و از بیمعنایی در زندگی رهایی یافت. او کوشیده با جستجو در دیدگاههای هیوم، کانت، سیجویک، سارتر، نیچه، افلاطون و آموزههای مشترک ادیان، پاسخ این پرسش را بیابد. او با ارزیابی این پاسخها هیچ یک از آنها را نپذیرفته و به این نتیجه رسیده که پرسش فوق پاسخ درخوری ندارد؛ در نتیجه، زندگی بیمعنا است. در این مقاله، با توضیح دیدگاه نیگل و نقدهای او بر پاسخهای فیلسوفان فوق و ادیان، به چهار مطلب اصلی پرداخته شده است: (1) میتوان با توجه به پرسش اساسی او درباره ربط و نسبت انسان با هستی، نظریهای درباره معنای زندگی ارائه کرد که بر «کارکرد زندگی» انسان استوار است. (2) بر خلاف دیدگاه او، میتوان برخی از پاسخهای فلسفی و دینی را پذیرفت. (3) اگرچه با تکیه بر پاسخهای فلسفی و دینی پذیرفتهشده میتوان کارکرد زندگی نوع انسان در هستی را تبیین کرد، ولی به مدد آنها نمیتوان درباره کارکرد زندگی هر فرد انسانی داوریای انجام داد، زیرا داوری درباره کارکرد زندگی هر فرد انسانی منوط به اتمام زندگی او در این جهان و اشراف کامل بدان است که در توان انسانها نیست. (4) حتی اگر مانند نیگل پاسخها به پرسش از ربط و نسبت انسان با هستی را نپذیریم، باز هم میتوان از معنای زندگی انسانها دفاع کرد، زیرا معنای زندگی هر فرد انسانی لزوماً در گرو پاسخ به پرسش اساسی فوق نیست و با تکیه بر کارکرد زندگی هر فرد انسانی در مجموعههای کوچکتر از هستی که دارای اهداف ارزشمندند نیز میتوان از معنای زندگی وی دفاع کرد. | ||
Keywords | ||
تامس نیگل; معنای زندگی; منظر آفاقی; گرایش دینی; کارکرد زندگی | ||
References | ||
باربور، ایان. 1379. علم و دین. ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی. تهران: نشر دانشگاهی.
بیات، محمدرضا. 1394. دین و معنای زندگی در فلسفه تحلیلی. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
دلوز، ژیل. 1390. نیچه و فلسفه. ترجمه لیلا کوچکمنش. تهران: رخداد نو.
کورنر، اشتفان. 1367. فلسفه کانت. ترجمۀ عزتالله فولادوند. تهران: خوارزمی.
طباطبایی، محمدحسین. 1393. بررسیهای اسلامی، ج. 1. قم: بوستان کتاب.
افلاطون. 1398. دورۀ آثار افلاطون، ج. 3. ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی.
نیچه، فریدریش. 1381. فریدریش نیچه و گزینگونههایش. ترجمه و تدوین پریسا رضایی و رضا نجفی. تهران: مروارید.
نیگل، تامس. 1382. «پوچی». ترجمه حمید شهریاری. نقد و نظر 29-30: 92-107.
نیگل، تامس. 1397. پرسشهای کشنده. ترجمه مصطفی ملکیان و جواد حیدری. تهران: نگاه معاصر.
هایدگر، مارتین. 1388. نیچه. ترجمه ایرج قانونی. تهران: آگه.
De Duve, Christian. 2002. Life Evolving: Molecules, Mind, and Meaning. New York: Oxford University Press. Edwards, Psul. 1967. "Meaning and Value of Life." In The Encyclopedia of Philosophy, vol.4, edited by Paul Edwards. New York: McMillan. Greene, John C. 1959. "Darwin and Religion." Proceedings of the American Philosophical Society 103(5): 716-725. Higgins, Kathleen Marie .1994. "On the Genealogy of Morals—Nietzsche's Gift." Pp. 49-62, in Nietzsche, Genealogy, Morality: Essays on Nietzsche’s Genealogy of Morals. Berkeley: University of California Press, 1994. Hume, David. 1989. Enquiries Concerning Human Understanding and the Principles of Morals. Edited by L. A. Selby-Bigge and P. H. Nidditch. Oxford: Oxford University Press. Kant, Immanuel. 1785. Groundwork for the Metaphysics of Morals. Translated by Mary Gregor. Cambridge: Cambridge University Press. Nielsen, Kai. 1981. "Linguistic Philosophy and the Meaning of Life." In The Meaning of Life, edited by E. D. Klemeke. New York: Oxford University Press. Metz, Thaddeus. 2007. New Developments in the Meaning of life. Philosophical Compass. Nagel, Thomas. 1971. "The absurd." The Journal of Philosophy 68(20): 716-727. Nagel, Thomas. 2010. Secular Philosophy and the Religious Temperament. Oxford University Press. Nozick, Robert. 1981. Philosophical Explanation. Harvard University Press. Sartre, Jean Paul. 1995. Being and Nothingness: An Essay in Phenomenological Ontology. Translated by Hazel Barnes. London: Routledge. Sidgwick, Henry. 2001. The Methods of Ethics. New York: The Macmillan Company. | ||
Statistics Article View: 609 PDF Download: 291 |