
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 518 |
Number of Articles | 4,516 |
Article View | 9,584,524 |
PDF Download | 5,345,872 |
محمد بن سلمان و گذار از پان وهابیسم به نظام سکولار در عربستان سعودی؛ ریشه ها و پیامدها | ||
نشریه «دانش سیاسی» | ||
Article 9, Volume 19, Issue 1 - Serial Number 37, January 1402, Pages 189-212 PDF (459.1 K) | ||
Document Type: علمی - پژوهشی (مطالعات منطقهای) | ||
DOI: 10.30497/pkn.2022.239810.2769 | ||
Authors | ||
عبدالرضا عالیشاهی* 1; ابراهیم برزگر2; محمدباقر خرمشاد2; عباسعلی رهبر3 | ||
1دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، جمهوری اسلامی ایران (نویسنده مسئول). | ||
2استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
3دانشیار علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، جمهوری اسلامی ایران. | ||
Receive Date: 30 October 2020, Revise Date: 07 June 2021, Accept Date: 10 August 2021 | ||
Abstract | ||
با حضور محمد بن سلمان در مقام ولیعهدی بسیاری از سیاستهای مبتنی بر تقدیس سنت و محافظهکاری در نظام عربستان با تطورات عمیقی مواجه شد، مانند: احیای حقوق بانوان، سند توسعه 2030، گستره دامنه روابط سیاسی با غرب و بهرهگیری از الگوهای توسعه غربی. پرسش نویسندگان این است که: تحولات نظام سیاسی عربستان در دوره بن سلمان را چگونه میتوان تجزیه و تحلیل کرد؟ یافته مقاله مبتنی بر نظریه جانسون، حکایت از آن دارد که تحولات نظام عربستان سعودی در دوره بن سلمان بسترساز گذار این کشور از یک نظام وهابی سنتی به نظامی سکولار شده که تجلی آن را می توان در سه مسئله کلان ملاحظه نمود: مصالحهناپذیری نخبگان ـ اعم علمای ارشد وهابی و شاهزادگان مدعی قدرت ـ و سلطنت، رکود قدرت در پساترامپ و ظهور ارزشهای جدید در نظام عربستان سعودی. | ||
Keywords | ||
پاتریمونیالیسم; توسعه; سکولاریسم; عربستان سعودی; محمد بن سلمان; نظریه ساختاری کارکردی; وهابیسم سنتی | ||
References | ||
آدمی، علی و بهادرخانی، محمدرضا (1397). «الگوی رفتاری عربستان سعودی در منطقه غرب آسیا و تأثیر آن بر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: بحران یمن)»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام. 7(4)، 23-1.
احمد جبریل، امجد (1442ق). صنع السیاسات العامه فی السعودیه (2015- 2019). قاهره: المعهد المصری للدراسات.
البرصان، حمد؛ الحمد، جواد و الرشدان عبدالفتاح (1441ق). آفاق السیاسه الخارجیه السعودیه فی عهد الملک سلمان بن عبدالعزیز. امان: دائره المکتبه الوطنیه.
الشطی، حسن (1436ق). النقول الشرعیه فی الرد على الوهابیه. امان: دار غار حراء.
الفقیه، احسان (1441ق). لهذا یقتلع بن سلمان السلفیه الوهابیه. دوحه: دارالفکر العربی.
اکوانی، حمدالله؛ عوضپور، مهدی؛ میراحمدی، منصور و سمیعی اصفهانی، علیرضا (1396). «نقش مدرنیته در توسعه بنیادگرایی در جهان اسلام»، فصلنامه دانش سیاسی. 13(25)، 69-41.
برزگر، ابراهیم (1374). «تحولات سیاسی اجتماعی عربستان سعودی»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه. (4)، 172-131.
بن عبدالوهاب، سلیمان (1441ق). الصواعق الالهیه فی الرد على الوهابیه. استانبول: مکتبه الاشیق.
بن غنام، حسین (1440ق). تاریخ نجد. بیروت: شرکه الصفحات الذهبیه.
بن مرزوق، ابی الحامد (1429ق). التوسل بالنبی و جهله الوهابیون. استانبول: مکتبه الاشیق.
جانسون، چالمرز (1363). تحول انقلابی. ترجمه حمید الیاسی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
حاجی یوسفی، امیرمحمد (1388). «هلال شیعی؛ فرصتها و تهدیدها برای جمهوری اسلامی ایران، اعراب و آمریکا»، فصلنامه دانش سیاسی. 5(9)، 192-152.
حسینی، سید محمدصادق و برزگر، ابراهیم (1392). «نظریه پخش و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر عربستان سعودی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی. 10(32)، 188-173.
خرمشاد، محمدباقر (1383). «بازتاب انقلاب اسلامی ایران در نظریههای انقلاب: تولد و شکلگیری نسل چهارم تئوریهای انقلاب»، فصلنامه جامعهشناسی ایران. 5(3)، 123-86.
دحلان، احمد زینی (1438ق). فتنه الوهابیه. بیروت: دارالفکر اسلامیه.
سلیمان البغدادی، داود بن سید (1428ق). المنحه الوهبیه فی الرد علی الوهابیه. استانبول: مکتبه الحقیقه.
شریف زنون، رفیع (1440ق). «تحدیات السیاسه الخارجیه السعودیه فی عهد الملک سلمان بن عبد العزیز»، المجله شؤون خلیجیه. العدد 2(1)، 118-97.
فرزینراد، رویا؛ فروزان، یونس و عالیشاهی، عبدالرضا (1398). «نئوپاتریمونیالیسم بن سلمان و تشدید چالش دولت ـ ملت در عربستان سعودی؛ ریشهها و پیامدها»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام. 8(1)، 77-51.
مسعودنیا، حسین (1388). «بررسی علل رفتار خشونتآمیز نیروهای اسلامی در پاکستان با تأکید بر طالبانیسم»، فصلنامه دانش سیاسی. 5(9)، 218-193.
مسعودنیا، حسین؛ فروزان، یونس و عالیشاهی، عبدالرضا (1395). «جابهجایی قدرت در عربستان سعودی: تأثیرات تغییر ولایت عهدی بر ساختار سیاست خارجی عربستان سعودی»، فصلنامه رهیافتهای سیاسی و بینالمللی. 8(47)، 172-137.
معراجالدین، حکیم (1431ق). الاصول الاربعه فی تردید الوهابیه. استانبول: مکتبه الاشیق.
نابلسی، عثمان (1440ق). الرویه الوهابیه للتوحید واقسامه عرض و نقد. امان: دار النور.
نعیمی، عباس؛ کریمی، شهناز و مرشدیزاد، علی (1392). «ارزیابی مقاله «ایران؛ استعمار سرخ و سیاه» بهعنوان عامل شتابزا در انقلاب اسلامی ایران) بر اساس تئوری تحول انقلابی چالمرز جانسون»، فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست. 2(6)، 60-39.
هوشنگی، حسین (1388). «نقش مدرنیته در توسعه بنیادگرایی در جهان اسلام»، فصلنامه دانش سیاسی. 6(11)، 210-181.
وردانی، صالح (1439ق). ثقافه الارهاب فی کتب الوهابیه. بیروت: دارالفکر الاسلامیه.
یلماز، اشرف (1441ق). رساله فی ابطال مذهب الوهابیه. استانبول: مکتبه الاشیق.
Alishahi, Abdolreza and Forouzan, Younes (2018). "The Islamic Revolution and the Pragmatist Policies of the Leaders of theArab World: A Comparison of the Policies of Saddam Hussein andMohammed Bin Salman", Journal of Political Sciences & Public Affairs. 6(4), 1-6. Bianco, Cinzia (2018). Mohammad Bin Salman’s Reforms: Obstacles, Opposition and Questions of Stability in Saudi Arabia. London: The opinions expressed herein are strictly personal and do not necessarily reflect the position of ISPI. DeLong-Bas, Natana (2010). Wahhabism. London: Oxford University Press. Hosseinpour, Zahra; Mihdipour, Atieh and Alishahi, Abdolreza (2019). "Sociology of the Crisis in Saudi Arabia; Characteristics of Civil Society in Saudi Arabia since Crown Prince Mohammed BinSalman", Journal of Public Administration. 1(2), 44-49. Hubbard, Ben (2020). MBS: The Rise to Power of Mohammed bin Salman. NewYork: Tim Duggan Books Koelbl, Sussane (2020). Behind the Kingdom's Veil: Inside the New Saudi Arabia under Crown Prince Mohammed bin Salman. NewYork: Tantor Audio. Nahouza, Nahouza (2018). Wahhabism and the Rise of the New Salafists: Theology, Power and Sunni Islam (Library of Modern Religion). London: I.B. Tauris Pempel, Toni (2011). "The legacy of Chalmers Johnson", Journal of Pacific Review, 24(1), 1-14. Qadhi, Yasir (2020). Salafism: Between Fact and Fiction. London: Oneworld Publications. Riedel, Bruce (2019). Kings and Presidents: Saudi Arabia and the United States since FDR (Geopolitics in the 21st Century). Washington, D.C: Brookings Institution Press. Robison, Richard (2011). "Fighting on all fronts: Chalmers Johnson's forty year intellectual war and his legacy", Journal of Pacific Review. 24(1), 15-26. Rundell, David (2020). Vision or Mirage: Saudi Arabia at the Crossroads. London: I.B. Tauris. Ulrichsen, Kristian (2019). Mohammed bin Salman and Religious Authority and Reform in Saudi Arabia. Houston: Rice University Press. Valentine, Simon (2015). Force and Fanaticism: Wahhabism in Saudi Arabia and Beyond. London: Hurst Publisher. Wald, Ellen (2018). Saudi, Inc.: The Arabian Kingdom's Pursuit of Profit and Power. Ohio: Dreamscape Media, LLC. Ward, Terence (2018). The Wahhabi Code: How the Saudis Spread Extremism Globally. NewYork: Arcade Publishing. | ||
Statistics Article View: 630 PDF Download: 975 |