News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 508 |
| Number of Articles | 4,393 |
| Article View | 8,246,682 |
| PDF Download | 4,241,894 |
بررسی دیدگاه ابن‌سینا دربارۀ چگونگی ترکیب در اجسام مادّی برمبنای نظریۀ ماده- صورت‌گرایی | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 9, Volume 25, Issue 66, December 1400, Pages 195-222 PDF (445.97 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2022.242407.1572 | ||
| Author | ||
| حمیده مختاری* | ||
| دکتری تخصصی فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 26 December 2021, Revise Date: 09 April 2022, Accept Date: 11 April 2022 | ||
| Abstract | ||
| در این مقاله، دیدگاه ابن‌سینا دربارۀ ترکیب را ذیل نظریۀ ماده- صورت‌گرایی بررسی کرده‌ایم. ابتدا نشان داده‌ایم مسئلۀ ترکیب حقیقی بنابر تعاریف موجود، درخصوص چگونگی حضور اجزای مادّی در ترکیب، دچار مشکلات منطقی و متافیزیکی است؛ سپس ایده‌ای جدید از ترکیب حقیقی را به‌دست داده‌ایم که با دیگر مبانی موردنظر شیخ‌الرئیس همخوانی ندارد و بنابراین، دیدگاهی خالی از اشکال در این حوزه موجود نیست. در بخش دوم، ازطریق بازسازی استدلالی از مرحوم سبزواری نشان داده‌ایم ترکیب انضمامی بدان سبب که در قیاس با ترکیب اتحادی، دچار اشکال منطقی نیست، پذیرفتنی‌تر است. براساس نتایج دو بخش پیشین، در بخش سوم، ترکیب حقیقی را برمبنای وضعیت اجزای مادّی و صوری بررسی کرده‌ایم. در این مرحله، شش گزینۀ محتمل و متفاوت دربارۀ وضعیت متافیزیکی ماده و صورت را به‌دست داده و توسط آن‌ها دو مسئله را بررسی کرده‌ایم: نخست، آنکه دیدگاه ابن‌سینا به کدام گزینه نزدیک‌تر است؛ دوم، آنکه کدام گزینه پذیرفتنی‌تر می‌نماید. نهایتاٌ در بخش چهارم، از زاویه‌ای دیگر نشان داده‌ایم تحلیل ترکیب ازمنظر ابن‌سینا ازطریق تحقق‌بخشی رابطۀ حلول یا تعلق نیز امکان‌پذیر است؛ اما این بیان ابن‌سینا هم نمی‌تواند پاسخی مناسب برای مسئلۀ ترکیب باشد؛ زیرا اطلاع‌بخش نیست و به‌نوعی این‌همان‌گویی محسوب می‌شود. | ||
| Keywords | ||
| ابن‌سینا; ماده- صورت‌گرایی; ترکیب; ماده; صورت | ||
| References | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). النجاة من الغرق فی البحر الضلالات (محمدتقی دانش‌پژوه، مصحح). تهران دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404ق-الف). الشفاء: الإلهیات (سعید زائد و الأب قنواتی، مصححان). قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404ق-ب). الشفاء: الطبیعیات (سعید زائد، محقق). قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
ارسطو (1389). مابعدالطبیعه (متافیزیک) (محمدحسن لطفی تبریزی، مترجم). تهران: نشر نو.
شیرازی، سید رضی (1392). درس‌های شرح منظومۀ حکیم سبزواری. تهران: حکمت.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1981). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طباطبایی، سید محمدحسین (1391). نهایة الحکمة (علی شیروانی، مترجم و شارح). قم: دار الفکر.
عبودیت، عبدالرسول (1393). درآمدی به نظام حکمت صدرایی. تهران: سمت.
کاپلستون، فردریک چارلز (1396). تاریخ فلسفه: یونان و روم. تهران: علمی و فرهنگی.
مطهری، مرتضی (1369). مجموعۀ آثار (جلد 2: جامعه و تاریخ). تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (1371). مجموعۀ آثار (جلد 5: شرح منظومه). تهران: صدرا.
میرداماد، محمدباقر (1381). الایماضات: مصنفات میرداماد (عبدالله نورانی، به‌اهتمام) (جلد 1). تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
Banach, David (2007). What Killed Substantial Form?. Saint Anselm Journal, 5(1). Fine, Kite (1994). A Puzzle Concerning Matter and Form. In: T. Scaltsas; D. Charles; and M. L. Gill (Eds). Unity, Identity and Explanation in Aristotle’s Metaphysics. Oxford: Clarendon Press. pp. 13-40. Fine, Kite (1999). Things and Their Parts. Midwest Studies in Philosophy, XXIII. Hill, Benjamin (2007). Substantial Forms and the Rise of Modern Science. Saint Anselm Journal, 5(1). Koons, Robert (2014). Staunch VS. Faint-Hearted Hylomorphism. Toward an Aristotelian Account of Composition, Res Philosophical, 91(2), 151-177. Koslicki, Kathrin (2007). Towards a Neo-Aristotelian Mereology. Dialectica, 16(1), 127-159. Kripke, Saul (1972). Naming and Necessity. Cambridge, MA: Harvard University Press. Marmodoro, Anna (2013). Aristotle’s Hylomorphism without Reconditioning. Philosophical Inquiry, 36, 5-22. Pasnau, Robert (2011). Metaphysical Themes. Oxford: Oxford University Press. Scaltsas, Theodore (1994). Substances and Universals in Aristotle’s Metaphysics. Ithaca, NY Cornell University Press. Van Inwagen, Peter (1990). Material Beings. Ithaca, NY: Cornell University Press. | ||
|
Statistics Article View: 237 PDF Download: 249 |
||