News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,509,452 |
| PDF Download | 4,507,003 |
آدام اسمیت و اندیشه «تجارت آزاد استعماری»، تحلیل انتقادی خاستگاه تاریخی نضج یک ایده مغفول | ||
| مطالعات اقتصاد اسلامی | ||
| Volume 14, Issue 1 - Serial Number 27, July 1400, Pages 205-229 PDF (538.47 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ies.2022.240801.1960 | ||
| Authors | ||
| محمدرضا رضی بهابادی* 1; داوود منظور2 | ||
| 1دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 19 April 2021, Revise Date: 07 July 2021, Accept Date: 29 August 2021 | ||
| Abstract | ||
| فهم و نقد مکاتب رقیب از لوازم ضروری تولید اقتصاد اسلامی است. «آدام اسمیت» را پدر و کتابش «ثروت ملل» را اولین اثر مدون دانش اقتصاد لیبرال می‌دانند. مرور دقیق زمانه زندگانی اسمیت نه‌تنها بسترهای پیدایش اقتصاد سرمایه‌داری را روشن‌تر می‌سازد و از این طریق به جبران ضعف مطالعات تاریخی در فضای دانش اقتصاد کمک می‌کند بلکه به فهم بهتر بافت درونی اندیشه‌های اقتصادی نیز منجر می‌شود. تحقیق پیش‌ِرو با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای و مطالعه اسنادی و سپس مقایسة میان اسنادی به نکاتی تازه درباره دیدگاه‌های اقتصادی اسمیت و کتاب ثروت ملل دست یافته است. در ابتدا با تبدیل رویدادها به یک سیر زمانی، به روایتی کلان از تاریخ استعمار بریتانیا و بسترهای استعماری اقتصاد مدرن پرداخته شده است. نابودی آخرین بقایای حکومت اسلامی اندلس در 1492م. و اعزام کلمب به غرب و واسکو دا‌گاما به شرق در همین سال، آغاز این حرکت است که با استعمار متمادی سرزمینی که آمریکا نام گرفت و نیز هندوستان ادامه می‌یابد. غارت ماوراء بحار، پلانتوکراسی و برده‌داری از مهم‌ترین رویدادها و دوران‌هایی هستند که به شکل‌گیری نظام «تجارت استعماری» یا «مستعمراتی» منجر می‌شوند. ثروت ملل در چنین محیط تاریخی‌ای تدوین می‌گردد و به تجارت استعماری تعلقی عمیق دارد. مهم‌ترین استدلال، رجوع به خود کتاب ثروت ملل است. بازخوانی بخش‌هایی از جلد چهارم ثروت ملل که تاکنون در ایران ترجمه نشده و ازاین‌‌رو مغفول واقع شده است ـ نشان‌دهنده دیدگاه‌های اسمیت نسبت به این تجارت استعماری است. وی آشکارا استعمار را حق بریتانیا دانسته و میان «تجارت استعماری» و «تجارت استعماری انحصاری» تفکیک قائل می‌شود و با تأیید مزایای تجارت استعماری، مشکله خود را انحصاری بودن آن عنوان می‌کند. او معتقد است انحصاری بودن این تجارت قابل ادامه نبوده و به اندازه حالت طبیعی و آزاد آن سودمند نیست. راهکار او نه «تجارت آزاد» که «تجارت آزاد استعماری» است. | ||
| Keywords | ||
| اقتصاد اسلامی; دانش اقتصاد مدرن; آدام اسمیت; ثروت ملل; تجارت آزاد استعماری; تجارت انحصاری استعماری. طبقه‌بندی JEL: B12; N10; N40 | ||
| References | ||
|
آوینی، سیدمرتضی (1392)، توسعه و مبانی تمدن غرب، (چاپ سوم). تهران: واحه.
اسمیت، آدام (1357)، ثروت ملل، مترجم سیروس ابراهیم‌زاده، تهران: پیام.
اکتار، عدنان (1387)، تاریخ ناگفته و پنهان آمریکا، مترجم نصیر صاحب حق، تهران: هلال.
بارتولومه دلاس کاساس (1394)، افسانه سیاه، ترجمه و تحقیق محمد جواد مزینانی، قم: دفتر نشر معارف.
بختیاری، سعید و دیگران (1390)، اطلس جامع گیتاشناسی، تهران: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی.
پیغامی، عادل (1389)، اقتصاد هترودوکس (نگاهی به جریان‌های رقیب اقتصاد متعارف)، تهران: دانشگاه امام صادق ().
رافائل، دیوید (1387)، ادم اسمیت، مترجم عبدالله کوثری، تهران: طرح نو.
رضی، سید محمدرضا (1400)، روایت پیدایش دانش اقتصاد با تمرکز بر زندگی و زمانه آدام اسمیت، تهران: قصد.
زرشناس، شهریار (1396)، آدام اسمیت در یک نگاه کوتاه، تهران: انتشارات خبرگزاری تسنیم.
زریباف، سید مهدی (1391)، تحلیلی بر سیر شناخت و روش‌شناسی علم اقتصاد، تهران: دانشگاه امام صادق ().
شفیع‌زاده، حمید (1392)، تاریخ حضور مسلمانان و ایرانیان در آمریکا پیش از کریستف کلمب، قم: انتشارات شفیع‌زاده.
شهبازی، عبدالله (1383)، زرسالاران یهودی و پارسی؛ استعمار بریتانیا و ایران، جلد اول، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
شهبازی، عبدالله (1383)، زرسالاران یهودی و پارسی؛ استعمار بریتانیا و ایران: آریستوکراسی و غرب جدید، جلد سوم، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
شهیدی پاک، محمدرضا (1394)، تاریخ تحلیلی اندلس، قم: جامعه‌المصطفی.
طنطاوی، محمد (1392)، غروب آفتاب در اندلس، گروه ترجمه نشر معارف، قم: دفتر نشر معارف.
عبدالجبار، محمد (1378)، «حضور مسلمانان در قاره آمریکا در دوران پیش از کریستف کلمب»، ترجمه محمدتقی اکبری، فصلنامه مشکوه، شماره 62-65.
عطایی اصفهانی، محمدعباس (1385)، اعترافات، جلد اول، قم: انتشارات حضرت عباس ().
معاونت مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان (1391)، روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تاکنون: دوباره به آسمان نگاه کن، قم: دفتر نشر معارف.
معاونت مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان (1391)، روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تاکنون: من به قدرت رسید، قم: دفتر نشر معارف.
همایون کاتوزیان، محمدعلی (1394)، آدام اسمیت و ثروت ملل، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر.
هونکه، زیکرید (1386)، فرهنگ اسلام در اروپا (خورشید الله بر فراز مغرب زمین) (مترجم مرتضی رهبانی، قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
هیلی، الکس (1392)، ریشه‌ها، مترجم علیرضا فرهمند، تهران: امیرکبیر.
Abdul Jabbar, M (2009), The Presence of Muslims in the Americas in the Pre-Christopher Columbus Period, (Akbari, Mohammad Taghi, Translator), Meshkat Quarterly, No. 62-65, (In Persian)
Aktar, A (2007), Untold and hidden history of America (Sahib Hagh, Nasir, translator). Tehran, (In Persian)
Ataei I (2007), Confessions (vol. 1). Qom. Publications of Hazrat Abbas (AS) , (In Persian)
Avini, S (2014), Development and Foundations of Western Civilization (Third Edition). Tehran. Vaheh, (In Persian)
Bakhtiari, S (2012), Comprehensive Atlas of Geology. Tehran. Institute of Geography and Cartography of Geology, (In Persian)
Bartholomew Delas Kasas (2016), The Black Legend (Mazinani, Mohammad Javad, Translator and researcher), Qom, Maaref Publishing Office, (In Persian)
Cambridge University Press. Encyclopædia Britannica. (11th, ed.) https://www.britannica.com
Deputy of Studies and Research of the National Youth Organization (2012), Narrative of Thought, Culture and Civilization from the Beginning to the Present: Look at the Sky Again. Qom. Maaref Publishing Office.
Deputy of Studies and Research of the National Youth Organization (2012), Narrative of thought, culture and civilization from the beginning until now: "I" came to power. Qom. Maaref Publishing Office.
Glasgow University, (1976-83), Edition of the Works and Correspondence of Adam Smith, Oxford.
Haley, A (2014), Roots (Farahmand, Alireza, translator). Tehran. Amir Kabir, (In Persian) Homayoun Katozian, M (2016), Adam Smith and the Wealth of Nations (Fifth Edition). Tehran. Amir Kabir.Honke, Zickrid (1386), Culture of Islam in Europe (Sun of God over the West) (Rahbani, Morteza, translator). Qom. Islamic Culture Publishing Office, (In Persian)
http://oll.libertyfund.org/title/119, (In Persian)
Ian Simpson Ross(2010). The Life of Smith. New York, United States. Oxford University Press Inc.
Moradi, F (2009), Malcolm X. Tehran. Mirase hle Ghalam.
Online Library of Liberty. An Inquiry Into the Nature and Causes of the Wealth of Nations (Cannan ed.), vol. 2 PLL v6.0
Peyghami, (2011), Heterodox economies. Tehran. Imam Sadegh University, (In Persian) Rae, John, (1895), Life of Adam Smith. (reprinted with additional materials by Jacob Viner, New York, 1965)
Raphael (2009), Adam Smith (Kowsari, Abdullah, translator). Tehran. Tarhe Now, (In Persian)
Razy, S (2021), The Story of Creation of the Modern Economics with Focuse on the Life and Time of Adam Smith. Tehran. Ghasd, (In Persian)
Shafizadeh, H (2014), History of the presence of Muslims and Iranians in the United States before Christopher Columbus. Qom. Shafizadeh Publications, (In Persian)
Shahbazi (2005), Jewish and Persian Polotocrates; British and Iranian colonization (Vol. 1). Tehran. Institute of Political Studies and Research, (In Persian)
Shahbazi (2005), Jewish and Persian Polotocrates; British and Iranian Colonialism: The Aristocracy and the New West (Vol. 3). Institute of Political Studies and Research, (In Persian)
Shahidi Pak, M (2016), Analytical History of Andalusia. Qom. The Mustafa Society, (In Persian)
Smith, A (1978), The Wealth of Nations (Ebrahimzadeh, Sirus, Translator). Tehran. Payam, (In Persian)
Smith, Adam. (1904), An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations (Vol. 2, book IV) (edited with an Introduction, Notes, Marginal Summary and an Enlarged Index by Edwin Cannan). London. Methuen.
Tantawi, M (2014), Sunset in Andalusia (Maaref Publishing Translation Group, translator). Qom. Maaref Publishing Office, (In Persian)
The Rise of Banking and the Deepening of the Clyde. The History of Glasgow, Volume 3 - Chapter XXV.
Zaribaf, SM (2012), An analysis of the course of cognition and methodology of economics. Tehran. Imam Sadegh University, (In Persian)
Zarshenas, S (2018), Adam Smith; A Short review. Tehran. Tasnim, (In Persian) | ||
|
Statistics Article View: 505 PDF Download: 439 |
||