News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,850 |
| PDF Download | 4,499,267 |
وجوه تشابه و تمایز پرنده نامه های ابن‌سینا، غزّالی و نجم رازی براساس نظریۀ کمبل | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 12, Volume 25, Issue 66, December 1400, Pages 265-289 PDF (517.16 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2022.241193.1547 | ||
| Authors | ||
| زینب شیخ حسینی1; مریم جعفرزاده* 2 | ||
| 1استادیار گروه زبان و ادبیات، دانشکدۀ حضرت نرجس (س)، دانشگاه ولی‌عصر (عج)، رفسنجان، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. | ||
| Receive Date: 18 August 2021, Revise Date: 26 January 2022, Accept Date: 16 December 2021 | ||
| Abstract | ||
| زبان مرغان و جنبه های رمزی آن از روزگاران بسیار کهن، توجه عدۀ زیادی از اندیشمندان را به خود جلب کرده است. نخستین کسی که در دورۀ اسلامی، رساله ای دربارۀ مرغان نگاشت، ابن‌سینا بود و پس‌از وی، فضلا و صاحبان اندیشه، زبان مرغان را وسیله ای برای بیان‌کردن اندیشه های عرفانی، سیاسی و اجتماعی خود قرار دادند. ازجمله این اندیشمندان میتوان غزّالی و نجم رازی را نام برد. جوزف کمبل با مطرح‌کردن کهن‌الگوی سفر قهرمان، نقش این مسئله در شکل گیری شخصیت قهرمان را بررسی کرده و آن را شامل سه مرحلة عزیمت، تحقق و بازگشت دانسته است. در پژوهش حاضر کوشیده‌ایم با استفاده از شیوة توصیفی- تحلیلی، وجوه تشابه و تمایز آثار این سه اندیشمند ایرانی را درخصوص مراحل سفر براساس الگوی کمبل نشان دهیم. بررسی های انجام‌شده در مقالۀ حاضر، بیانگر آن است که هر سه رساله در داشتن مرحلة جدایی و تشرف، مشترک‌اند؛ البته جزئیات این مراحل در رساله‌های موردنظر، متفاوت است. پس‌از آن، مسیر هریک از داستان ها در مرتبة بازگشت قهرمان از سفر جدا می‌شود و این امر، ایجاد تمایزاتی در ساختار و متن سه اثر را به‌دنبال دارد. این تمایزات را میتوان ناشی از بینش فلسفی، عرفانی و اجتماعی نویسندگان رساله‌ها دانست. نکتۀ قابل توجه، آنکه مراحل سفر در رسالة ابن‌سینا کامل‌تر از رساله‌های دو نویسندة دیگر است. | ||
| Keywords | ||
| رسالة الطیر; ابن‌سینا; غزّالی; نجم رازی; کمبل | ||
| References | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1391). شرح رسالة الطیر (ابن‌سهلان ساوی، شارح). تهران: نور محبت.
اطلاعات سیاسی- اقتصادی (1394). مقدمه بر رسالة الطیور: نجم رازی و رسالة الطیور، (300 و 301)، 300-305.
افلاطون (1350). مجموعۀ آثار افلاطون (محمدحسن لطفی، مترجم) (جلد 3). تهران: خوارزمی.
الفتی تبریزی، حسین بن احمد (1377). رشف الألحاظ فی کشف الألفاظ: فرهنگ نمادهای عرفانی در زبان فارسی (نجیب مایل هروی، مصحح). تهران: مولی.
برزگر خالقی، محمدرضا (1383). رسالة الطیر ابن‌سینا. مجموعۀ مقالات همایش بین‌المللی ابن‌سینا، همدان.
پورنامداریان، تقی (1375). رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی: تحلیلی از داستانهای عرفانی- فلسفی ابن‌سینا و سهروردی (چاپ 4). تهران: علمی و فرهنگی.
تاج‌دینی، علی (1382). فرهنگ نمادها و نشانهها در اندیشۀ مولانا. تهران: سروش.
خراسانی، شرف‌الدین (1350). نخستین فیلسوفان یونان. تهران: علمی و فرهنگی.
خیاطیان، قدرت‌الله (1379). سِیری در رسالة الطیرها و منطق الطیرهای فیلسوفان و عارفان. سمنان: دانشگاه سمنان.
رازی، نجمالدین (1362). رسالة الطیور نجمالدین رازی به‌انضمام رتبۀ الحیات (محمدامین ریاحی، مصحح و مقدمه‌نویس). تهران: توس.
سجادی، سید جعفر (1393). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. تهران: طهوری.
صمدی، کلثوم (1390). سِیر تحول و تطور رسالة الطیرها در ادب فارسی. (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
عطار، فریدالدین (1388). منطق الطیر (محمدرضا شفیعی کدکنی، مقدمه‌نویس و مصحح و تعلیقه‌نویس). تهران: سخن.
غزّالی، احمد (1357). داستان مرغان: متن فارسی رسالة الطیر خواجه احمد غزّالی (نصرالله پورجوادی، به‌کوشش). تهران: انجمن فلسفۀ ایران.
فولادی، محمد؛ و رحمانی، مریم (1397). بررسی و نقد داستان بیژن و منیژه براساس کهن‌الگوی سفر قهرمان جوزف کمبل. علوم ادبی، (13)، 87-107.
کمبل، جوزف (1385). قهرمان هزارچهره (شادی خسروپناه، مترجم). مشهد: نشر گل آفتاب.
کوپا، فاطمه (1390). بررسی تطبیقی روایت‌پردازی در رسالة الطیر غزّالی و منطق الطیر عطار. پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، 2(3)، 1-23.
لویمی، سهیلا (1397). تحلیل سفر عرفانی شهریار براساس نظریة جوزف کمبل. عرفان اسلامی، 14 (56)، 117-138.
مخلص، سهام؛ اکبری، رضا؛ رسولی شربیانی، رضا؛ و مقیمی، گیتا (1395). رسالة الطیر ابن‌سینا، فرارَوایتی نمادین از معنای زندگی. نشریۀ حکمت سینوی، 20 (56)، 103-118.
معقولی، نادیا؛ شیخ‌مهدی، علی؛ و قبادی، حسین‌علی (1391). مطالعۀ تطبیقی کهن‌الگوی سفر قهرمان در محتوای ادبی و سینمایی. نشریۀ مطالعات تطبیقی هنر، 2 (3)، 87-99.
یاسمی‌فر، معصومه؛ خسروی شکیب، محمد؛ و سپه‌وندی، مسعود (1399). تحلیل قصۀ شهر خاموشان با تأکید بر کهن‌الگوی سفر قهرمان جوزف کمپبل. فرهنگ و ادبیات عامیانه، 8 (34)، 97-124.
یونگ، کارل گوستاو (1383). انسان و سمبلهایش (محمد سلطانیه، مترجم). تهران: جامی.
Bishop, Paul) 1999). Jung in Contexts: A Reader. Landan: Routledge. | ||
|
Statistics Article View: 383 PDF Download: 266 |
||