News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,589,490 |
| PDF Download | 5,352,877 |
طراحی و اعتباریابی الگوی تعاملات والد- فرزندی مبتنی‌بر آموزه های قرآنی با تمرکز بر رویکرد سهم‌گذاری | ||
| علوم تربیتی از دیدگاه اسلام | ||
| Article 3, Volume 10, Issue 18, January 1401, Pages 63-89 PDF (797.59 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/esi.2022.242312.1508 | ||
| Authors | ||
| سکینه عسلی طالکوئی* 1; معصومه اسمعیلی2; احمد برجعلی3; محمد عسگری4 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| 2استاد گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| 3استاد گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| 4دانشیار گروه سنجش و اندازه کیری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 07 December 2021, Revise Date: 13 January 2022, Accept Date: 08 March 2022 | ||
| Abstract | ||
| هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل ویژگیهای محتوایی الگوی تعاملات والد- فرزندی مبتنی‌بر آموزه های قرآنی با تمرکز بر رویکرد سهم‌گذاری است. برای انجام‌دادن پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده کرده و گردآوری داده‌ها را با استفاده از اسناد مکتوب انجام داده‌ایم. جامعۀ تحقیق، قرآن کریم و تفسیر نور را شامل می‌شود. واحدهای تحلیل در این پژوهش، آیه های مرتبط با تعاملات والد- فرزندی هستند که ابتدا به‌شیوۀ هدفمند از قرآن و سپس از تفسیر نور انتخاب شده‌اند و برای تحلیل داده‌ها از شیوۀ تحلیل مضمون استفاده شده است. پس‌از انجام‌دادن کدگذاری‌ها با محور عاملیت انسان سهم‌گذار، دو مضون فراگیر مسئولیتهای والدین و مسئولیتهای فرزندان به‌دست آمد و بر همین اساس، شش مضمون سازمان‌دهنده، هجده مضمون پایه و 64 مصداق برای مسئولیتهای والدین استخراج شد. یافته‌ها نشان می‌دهد مضامین سازمان‌دهندۀ مسئولیتهای والدین درقبال فرزندان، شامل تکریم فرزند، تربیت دینی فرزند، توانمندسازی فردیِ فرزند، توانمندسازی اجتماعی فرزند، اعتقاد به تولید و توسعۀ نسل، و مراقبت از فرزند است؛ علاوه‌بر آن، دو مضمون سازمان‌دهنده، شش مضمون پایه و شانزده مصداق برای مسئولیتهای فرزندان استخراج شد. یافته‌ها نشان می‌دهد مضامین سازمان‌دهندۀ مسئولیتهای فرزندان درقبال والدین، شامل احسان و اطاعت هستند. واژۀ «احسان» به‌دلیل وسعت معناییِ چشمگیر آن، مضامینی همچون انفاق به والدین، دعاکردن برای والدین، قدرشناسی از والدین، تواضع دربرابر والدین، احترام‌گزاردن به والدین و گفتار کریمانه با والدین را دربر می‌گیرد. درنهایت، این مضامین به‌صورت شبکۀ تارنما ترسیم و روابط آن‌ها درقالب الگو نشان داده شده است. اعتباریابی درونی الگو نیز با استفاده از روش دلفی انجام شده است و نشان می‌دهد الگو از روایی محتوایی زیادی برخوردار است. | ||
| Keywords | ||
| الگوی تعاملات والد- فرزندی; آموزه های قرآنی; رویکرد سهم‌گذاری | ||
| References | ||
|
قرآن کریم (1367) (مهدی الهی قمشه‌ای، مترجم). تهران: بنیاد نشر قرآن.
اسمعیلی، معصومه (1393). ارائۀ الگوی خانواده‌درمانی سهم‌گذاری در حل تعارضات خانواده. فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 5(20)، 27-57.
باقری، خسرو (1399). عاملیت انسان: رویکردی دینی و فلسفی (چلد 1). تهران: نشر واکاوش.
باقری، خسرو (1400). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی (جلد 1). تهران: مدرسه.
باقری، فریبرز (1392). الگوی ارتباط والد- فرزندی: مدل فرزندپروری برمبنای هستی‌شناسی و انسان‌شناسی اسلامی. دوفصلنامۀ پژوهشى مطالعات معارف اسلامى و علوم تربیتى، 1(1)، 5-37.
پاک‌نیا، عبدالکریم (1382). حقوق متقابل والدین و فرزندان. قم: کمال‌الملک.
تجریشی. معصومه؛ عاشوری. محمد؛ افروز، غلام‌علی؛ ارجمندنیا، علی‌اکبر؛ و غباری بناب، باقر (1393). اثربخشی آموزش برنامۀ والدگری مثبت بر تعامل مادر با کودک کم‌توان ذهنی. فصلنامۀ توان‌بخشی، 16(2)، 129-131.
دهقان‌پور، علی‌رضا؛ و بخشی، ژیلا (1394). معناشناسی احسان در قرآن. پژوهشنامۀ معارف قرآنی، 5(17)، 61-82.
راست‌گو، کبری؛ و قربانی مادوانی، زهره (1399). کارکرد معنایی و بلاغی مفاهیم همنشین توافقی و تقابلی «انفاق» در قرآن کریم. پژوهشنامۀ قرآن و حدیث، 13(26)، 113-139.
شولتز، دوان؛ و شولتز، سیدنی الن (1391). نظریههای شخصیت (یحیی سیدمحمدی، مترجم). تهران: نشر ویرایش.
قرائتی، محسن (1383). تفسیر نور (چاپ 11). تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
کلینی، محمد بن یعقوب (1367). الکافی (چاپ 3). تهران: دار الکتب الإسلامیة.
نصری، عبدالله (1394). مبانی انسان‌شناسی در قرآن (چاپ 9). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
Dhariwala, H.; and Shwetha, T. S. (2020). Early Bonding, Parenting Styles and Development and Temperament: Association between Three-Generational Aspect of Parenting. Indian Journal of Public Health Research, 11(12), 25-44. Holt, Kand Carnes (2012). Child–Parent Relationship Therapy for Adoptive Families. The Family Journal, 20(4), 419-426. Williams, K.; and Ciarrochi, J. J. (2019). Perceived Parenting Styles and Values Development: A Longitudinal Study of Adolescents and Emerging Adults. JOURNAL OF RESEARCH ON ADOLESCENCE, 10(3), 1-18. | ||
|
Statistics Article View: 539 PDF Download: 549 |
||