
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 513 |
Number of Articles | 4,443 |
Article View | 8,475,868 |
PDF Download | 4,499,409 |
نسبت آگاهی با خودآگاهی: نقد دیدگاه کریگل با نظر به آرای ابن سینا | ||
حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
Article 6, Volume 25, Issue 66, December 1400, Pages 125-148 PDF (301.45 K) | ||
Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/ap.2022.241974.1565 | ||
Author | ||
حسین زمانیها* | ||
استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
Receive Date: 12 October 2021, Revise Date: 11 January 2022, Accept Date: 09 December 2021 | ||
Abstract | ||
کریگل در آثار خود، دیدگاهی رایج در فلسفۀ ذهن را نقد کرده است که براساس آن، رابطۀ مستقیم بین آگاهی و خودآگاهی وجود ندارد. وی مشکل این دیدگاه را از این جهت دانسته است که طرفداران آن نتوانستهاند بین انواع متفاوت خودآگاهی، تمایز قائل شوند. کریگل پساز متمایزکردن چهار نوع خودآگاهی به این نکته اشاره کرده است که نوعی خودآگاهی وجود دارد که مقدّم بر هرگونه خودآگاهی دیگر و ملازم با آگاهی است. این خودآگاهی، خودآگاهی حالت ذهنی غیرتراگذار نام دارد و درواقع، نوعی خودآگاهی است که بهصورت ضمنی، همراه با یک حالت ذهنی آگاهانه تحقق مییابد و ریشه و بنیان نگاه اولشخص است. این دیدگاه کریگل در تاریخ فلسفۀ غرب، سابقهای دیرینه دارد؛ چنانکه ریشههای آن را میتوان در اندیشۀ ارسطو یافت. ازنظر ارسطو موجود آگاه ازطریق یا درضمن آگاهی به غیر، به خودآگاهی میرسد. ابن سینا این دیدگاه ارسطویی را در آثار خویش نقد کرده و ضمن تقسیمکردن خودآگاهی بر دو نوع متفاوت، شامل شعور بالذات و شعور بالشعور تأکید کرده است که نوع اول خودآگاهی، عین ذات و وجود خاص موجود آگاه است؛ لذا به هیچ وجه از وی جدا نمیشود، وابسته به وجود هیچ غیری نیست و به همین دلیل، مقدّم بر هر آگاهی دیگری است. این نقد ابن سینا هرچند در اصل، متوجه دیدگاه ارسطویی است، میتوان آن را به دیدگاه کریگل نیز وارد دانست. | ||
Keywords | ||
کریگل; ارسطو; ابنسینا; خودآگاهی حالت ذهنی غیرتراگذار; آگاهی; تقدم خودآگاهی بر آگاهی | ||
References | ||
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1371). المباحثات (محسن بیدارفر، محقق و تعلیقنویس). قم: بیدار.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1375الف). الإشارات و التنبیهات (خواجه نصیرالدین طوسی و قطبالدین رازی، شارحان) (3ج). قم: نشر البلاغة.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1375ب). النفس من کتاب الشفاء (حسن حسنزادۀ آملی، محقق). قم: مکتب الإعلام الإسلامی، مرکز النشر.
ابنسینا، حسین بن عبدالله (1404ق). التعلیقات (عبدالرحمان بدوی، مصحح و محقق). بیروت: مکتبة الإعلام الإسلامی.
Aristotle (1995). The Complete Works of Aristotle (Jonathan Barnes, Editor). One Volume Digital Edition. New Jersey: Princeton University Press. Black Deborah, L. (2008). Avicenna on Self-Awareness and Knowing One Knows. In: The Unity of Science in the Arabic Tradition (Shahid Rahman, Editor). Tony Street, Hassan Tahiri, Netherlands: Springer, 63-87. Goldman, A. (1970). A Theory of Action. Princeton, NJ: Princeton University Press. Hume, David (2007). A Treatise of Human Nature (David Fate Norton and Mary J. Norton, Editors). Oxford: Oxford University Press. Kriegel, Uriah (2003a). Consciousness as Intransitive Self-Consciousness: Two Views and an Argument. Canadian Journal of Philosophy, 33, 103-132. Kriegel, Uriah (2003b). Consciousness as Sensory Quality and as Implicit Self-Awareness. Phenomenology and the Cognitive Sciences, 2, 1-26. Kriegel, Uriah (2004). Consciousness and Self-Consciousness. Monist, 87, 182-205. Owens, Joseph (1988). The Self in Aristotle. The Review of Metaphysics, 41(4), 707-722. Rosenthal, David M. (1990). A Theory of Consciousness. Perspectives in Theoretical Psychology and the Philosophy of Mind, No. 40 on MIND and BRAIN University of Bielefeld. Rosenthal, David M. (1993). State Consciousness and Transitive Consciousness. Consciousness and Cognition, 2, 355-363. Rosenthal, David M. (2005). Consciousness and Mind. Oxford: Oxford University Press. Ross, David (2005). Aristotle. Taylor and Francis E-library, London: Routledge. Van Gulick, R. (2009), Concepts of Consciousness. In: Oxford Companion to Consciousness (Tim Byne et al., Editors). Oxford: Oxford University Press. 163-167. | ||
Statistics Article View: 398 PDF Download: 352 |