News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,499,998 |
| PDF Download | 4,504,021 |
پویایی‌های نظری تحلیل بهره و ربا در اندیشه اقتصادی متفکران مدرسی (قرن 12 تا 17)؛ رهیافت‌هایی برای اقتصاد اسلامی | ||
| تحقیقات مالی اسلامی | ||
| Article 13, Volume 11, Issue 1 - Serial Number 21, August 1400, Pages 363-392 PDF (1.08 M) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی (بانکداری اسلامی) | ||
| DOI: 10.30497/ifr.2022.241941.1673 | ||
| Authors | ||
| محمدحسین بهمن‌پور خالصی1; محمدجواد شریف‌زاده* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری معارف اسلامی و اقتصاد، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 06 October 2021, Revise Date: 24 January 2022, Accept Date: 02 February 2022 | ||
| Abstract | ||
| مطالعه زمینه‌های شکل‌گیری نهادهای اقتصادی و همچنین پویایی‌های نظری تحلیل آن در مواجهه یک اندیشه دینی می‌تواند دلالت‌های قابل‌توجهی برای اقتصاد و مالیه اسلامی داشته باشد. بدین‌منظور مقاله حاضر به بررسی پویایی‌های نظری تحلیل بهره و ربا در اندیشه متفکران مدرسی می‌پردازد و دلالت‌های آن را برای اقتصاد اسلامی را موردبررسی قرار می‌دهد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که متفکران مدرسی نخستین از دو رویکرد «سابژکتیو» و «آبژکتیو» و نیز از دو شیوه «مکانیکی» و «غایت‌نگر» برای تحلیل ربا استفاده کرده‌اند. بااین‌وجود عواملی همچون گذار از صورت‌گرایی، افراط در نگرش غایت‌نگر، تحول جهان‌بینی و مواجهه عصری با احکام شریعت سبب گردید تا تحلیل ربا در اندیشه مدرسی چرخش قابل‌توجهی به سمت تحلیل‌های غایت‌نگر و سابژکتیو بنماید و بر این اساس انقلاب نظری تحلیل ربا در اندیشه مدرسی رغم بخورد. این انقلاب زمینه‌ساز گردش تحلیل‌های دینی از پدیده‌های اقتصادی به سمت تحلیل‌های مدرن شد. متفکرین مدرسی فهم قابل‌توجهی از تمایز بهره و ربا داشتند و بر این اساس بهره را عایدی تحمیل‌شده توسط عوامل برون‌زا تلقی می‌کردند و بر این اساس سه مؤلفه «ضرر»، «توقف سود» و «مخاطره» را به‌عنوان زمینه‌های اصلی أخذ بهره معرفی کردند. درنهایت نیز توجه به تحلیل و موضوع‌شناسی ربا به‌مثابه یک مأموریت برای متفکر دینی، توجه به رویکردهای تحلیلی سابژکتیو برای فهم انسانی از پدیده‌ها و نیز کاربست رویکرد غایت‌نگر در کنار رویکرد مکانیکی و ایجاد زمینه ورود هنجارهای دینی به تحلیل برای اقتصاد و مالیه اسلامی ازجمله مهم‌ترین دلالت‌های این مطالعه برای اقتصاد و مالیه اسلامی به‌حساب می‌آید. | ||
| Keywords | ||
| ربا; بهره; متفکران مدرسی; اقتصاد اسلامی | ||
| References | ||
|
آکوئیناس، توماس (۱۳۹۳). اصول الهیات. در وارن جی سمیوئلز و استیون جی مدما (محمد حسین وقار، مترجم). ایران: نشر مرکز (نشر اثر اصلی 1485م).
شومپیتر، جوزف آلویس (۱۳۷۵). تاریخ تحلیل اقتصادی. (فریدون فاطمی، مترجم). ایران: نشر مرکز (نشر اثر اصلی 1454م).
گیلسپی، مایکل آلن (۱۳۹۸). ریشه‌های الهیاتی مدرنیته. (زانیار ابراهیمی، مترجم). ایران: پگاه روزگار نو (نشر اثر اصلی 2008م).
وبر، ماکس (۱۳۹۲). اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری. (پریسا منوچهری‌کاشانی و عبدالکریم رشیدیان، مترجمان). ایران: علمی و فرهنگی (نشر اثر اصلی 1905م).
Aquinas, T. (2013). Principles of Theology. In Warren J. Samuels and Steven J. Medma (Muhammad Hussain Waqar, Trans.). Iran: Publishing Center (Published the Original work in 1485 (In Persian).
Aquinas, S. T. (2014). Nature and Grace: Selections from the Summa Theologica of Thomas Aquinas. Catholic Way Publishing.
Bernardine. D. (1745). Opera Omnia (Vol. 2).
Bonaventure, S. T. (1902). De Decern Praeceptis Collation. In Opera Omnia (Vol. 5).
Bourbon, S. (1926). La tabula Exemplorum. (Welter, ed.).
Burke, J. A. (2014). The Scholastic Analysis of ZIRP: Justice, Usury, and the Zero Interest Rate Policy. Journal of Markets & Morality, 17(1).
Danby, H. (2012). The Mishnah: Translated from the Hebrew with introduction and Brief Explanatory Notes. Hendrickson Publishers.
De Azpilcueta, M. (2014). On Exchange: an Adjudicative Commentary. CLP Academic, Christian's Library Press.
De Courcon, R. (1902). Le traité “De usura” de Robert de Courçon. (G. Lefèvre, Corrector). Au Siège de l’Université.
De Roover, R. (1967). San Bernardino of Siena and Sant’Antonino of Florence: the Two Great Economic Thinkers of the Middle Ages. Baker Library, Harvard Graduate School of Business Administration.
Dempsey, B, W. (1943). Interest and Usury. American Council on Public Affairs.
Gillespie, M, A. (2018). Theological Roots of Modernity. (Zaniar Ebrahimi, Translator). Iran: Pegah Rozgar No (Original Work Published in 2008) (In Persian).
Gordon, B. (1975). Economic Analysis Before Adam Smith: Hesiod to Lessius. Springer.
Henry, H. (1484). Tractatus de Contractibus. In Gerson (ed.), (Gerson, ed.), Opera Omnia. 185-224.
Hostiensis (Henry Bartholomew of Susa). 1579. Summa aurea. Venice. Gilles Lessin
Houdt, T. V. (1998). ‘Lack of Money’: a Reappraisal of Lessius' Contribution to the Scholastic Analysis of Money-Lending and Interest-Taking. Journal of the History of Economic Thought, 5(1), 1-35.
Januard, P. (2021). Analysis Risk and Commercial Risk: the First Treatment of Usury in Thomas Aquinas’s Commentary on the Sentences. The European Journal of the History of Economic Thought, 28(4), 599-634.
Jewel, J. (1845). The Works of John Jewel, Bishop of Salisbury... (Vol. 2). Printed at the University Press. Jones, N. L. (1989). God and the Moneylenders: Usury and Law in Early Mode
Kirshner, J., & Smith, K. J. (1984). Peter John Olivi's Treatises on Contracts of Sale, Usury and Restitution: Minorite Economics or Minor Works?. Quaderni Fiorentini Per la Storia del Pensiero Giuridico Moderno, 13(1), 233-286.
Koyama, M. (2010). Evading the ‘Taint of Usury’: The Usury Prohibition as a Barrier to Entry. Explorations in Economic History, 47(4), 420-442.
Langholm, O. I. (1984). The Aristotelian Analysis of Usury. Oxford University Press, USA.
Lessius, L. (1999). De Justitia et Jure Caeterisque Virtutibus Cardinalibus Libri IV. Ex Officina Joannis Masii.
Luther, M. (2015). On Commerce and Usury (1524). Anthem Press.
McCall, B. M. (2008). Unprofitable Lending: Modern Credit Regulation and the Lost Theory of Usury. Cardozo L. Rev., 30, 549.
Molina, L. D. (2014). A Treatise on Money. Trans. by Jeannine Emery. Grand Rapids: Christian's Library Press.
Monsalve, F. (2014). Late Spanish Doctors on Usury, and the Evolving Scholastic Tradition. Journal of the History of Economic Thought, 36(2), 215-235.
Mosse, M. (1924). The Arraignment and Conviction of Usurie. J. Porter.
Noonan, J. T. (1957). The Scholastic Analysis of Usury.
Raymond of Pennaforte (1744). St. Summa Casuum Conscientiae. Verona.
Rothbard, M. N. (1995). An Austrian Perspective on the History of Economic Thought (Vol. 2). Ludwig von Mises Institute.
Schumpeter, J, A. (1375). History of Economic Analysis. (Ferydoun Fatemi, Translator). Iran: Center Publishing House (Published the Original Work in 1454) (In Persian).
Tutino, S. (2017). Uncertainty in Post-Reformation Catholicism: A History of Probabilism. Oxford University Press.
Vincent, J. (2014). Historical, Religious and Scholastic Prohibition of Usury: The Common Origins of Western and Islamic Financial Practices.
Weber, M. (2012). Protestant Ethics and the Spirit of Capitalism. (Parisa Manouchehri Kashani and Abdul Karim Rashidian, Translators). Iran: Scientific and Cultural (Original Work Published in 1905) (In Persian).
William, A. (1986). Summa Aurea. CNRS.
Wykes, M. (2003). Devaluing the Scholastics: Calvin's Ethics of Usury. Calvin Theological Journal, 38(1), 27-51. | ||
|
Statistics Article View: 1,844 PDF Download: 458 |
||