News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,496,566 |
| PDF Download | 4,503,233 |
عوامل مؤثر بر آگاهی ایرانیان از حقوق شهروندی | ||
| تحقیقات حقوق شهروندی | ||
| Volume 2, Issue 2 - Serial Number 4, August 1396, Pages 207-238 PDF (532.22 K) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/hcr.2022.241453.1016 | ||
| Authors | ||
| سیدعلی میرلوحی1; طاها عشایری* 2; طاهره جهان پرور3 | ||
| 1کارشناس ارشد رشته معارف اسلامی و حقوق خصوصی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران. | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشکده علوم انسانی، گروه جامعه‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 3کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه کاشان، اصفهان، ایران | ||
| Receive Date: 29 October 2017, Revise Date: 14 December 2017, Accept Date: 16 December 2017 | ||
| Abstract | ||
| زمینه و هدف: حقوق شهروندی مجموعه‌ای از قواعد حاکم در اجتماع در ارتباط با سیاست، نهادها، دولت‌ها، جامعه مدنی و غیره است. هدف اصلی این پژوهش عوامل مؤثر بر آگاهی ایرانیان از حقوق شهروندی با استفاده از فراتحلیل (تحقیقات صورت گرفته 1383-1400) است. مکانیسم اجرای پژوهش فراتحلیل ـ کمی (cm2) است. هدف این روش کمی، انسجام‌بخشی، مرور نظام‌مند و یکدست‌سازی مطالعات صورت گرفته در یک حوزه معین پژوهشی است. جامعه آماری آن 32 پژوهش که 28 نمونه سند پژوهشی با هدف ترکیب و شناسایی میزان تأثیر آن انتخاب شدند. نتایج نشان میدهد که 14.28 درصد تحقیقات در شهر تهران و روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای 50 درصد روش اجرا بوده است. بیشتر پاسخ‌گویان (58 درصد) متأهل و مابقی (35 و 7 درصد) به ترتیب مجرد و مطلقه بودند. 46 درصد پاسخ‌گویان در گروه سنی 33-26 سال، 29 درصد در گروه سنی 25-18 سال و 21 درصد در گروه سنی 40-34 سال قرار داشتند. همچنین سطح تحصیلات 62 درصد از پاسخ‌گویان دانشگاهی و 38 درصد دیپلم و کمتر است. شغل 33 درصد پاسخ‌گویان آزاد، 23 درصد خانه‌دار، 20 درصد کارمند و 24 درصد بیکار و سایر بود. بر این اساس بین عوامل سیاسی (مشارکت سیاسی، گرایش سیاسی، آگاهی سیاسی، اعتماد سیاسی)، فرهنگی (آگاهی اجتماعی از حقوق، آموزش حقوق شهروندی، مصرف رسانه‌ای، سرمایه فرهنگی)، اجتماعی (اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی) و متغیر زمینه‌ای (سطح تحصیلات، سن، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی) با میزان آگاهی از حقوق شهروندی رابطه معنیداری وجود دارد. | ||
| Keywords | ||
| اعتماد سیاسی; حقوق شهروندی; سرمایه اجتماعی; فراتحلیل; آگاهی عمومی | ||
| References | ||
|
آبراهامیان، یرواند (1378). ایران بین دو انقلاب. ترجمه احمد گل‌محمدی و ابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی.
ابراهیمی، مازیار و حق‌زاد، آمنه (1397). «ارزیابی میزان آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی و قوانین شهری (مطالعه موردی: شهروندان شهر تنکابن)». بین‌المللی پژوهش ملل، 3(33)، شهریور، صص. 119-133.
احمدی سفیدان، حسین و کاظمی‌زاد، علیرضا (1398). «بررسی تأثیر انقلاب اسلامی در ارتقای آگاهی مردم از حقوق شهروندی و کرامت انسانی: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد تبریز». مطالعات معرفتی در دانشگاه آزاد اسلامی، سال بیست‌وسوم، (2)، تابستان، صص. 363-379.
احمدی، معصومه و ساعی ارسی، ایرج (1396). «تأثیر طبقه اجتماعی در میزان آگاهی از حقوق شهروندی (مطالعه موردی شهر بوشهر)». فصلنامه علوم رفتاری، (32)، صص. 9-28.
ارمه، گی (1376). فرهنگ و دموکراسی. ترجمه مرتضی ثاقب‌فر. تهران: انتشارات ققنوس.
استونز، راب (1379). متفکران بزرگ جامعه‌شناسی. ترجمه مهرداد میردامادی. تهران: نشر نی.
اسکافی، مریم (1386). «بررسی میزان آگاهی جوانان از حقوق و تکالیف شهروندی و عوامل مؤثر بر آن در شهر مشهد». مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال چهارم، (1)، صص. 1-33.
باقری بنجار، عبدالرضا و سپهوند، ابراهیم (1392). «بررسی میزان آگاهی از حقوق و تکالیف شهروندی و عوامل مؤثر بر آن در شهر خرم‌آباد». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 5(17)، صص. 177-214.
باقری بنجار، عبدالرضا و مرجانی، سجاد (1396). «تحلیل رابطه آگاهی از حقوق شهروندی با توسعه اجتماعی (مطالعه موردی: شهروندان شهر رشت)». دو فصلنامه مشارکت و توسعه اجتماعی، 3(5)، صص. 1-25.
بخارایی، احمد؛ شربتیان، محمدحسن و احمدی، اعظم (1394). «تحلیل رابطه جامعه‌شناختی سبک زندگی و گرایش به حقوق شهروندی (مطالعه موردی دانشجویان پیام نور خراسان جنوبی)». جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و ششم، 60(4)، صص. 87-108.
برتون، رولان (1380). قوم‌شناسی سیاسی. ترجمه ناصر فکوهی. تهران: نشر نی.
بهرامی، ولی؛ تاج مزیانی، علی‌اکبر و امیری، حسین (1396). «تحلیل میزان عوامل مؤثر بر آگاهی از شهروندی در بین دانش‌آموزان (موردمطالعه: شهرستان پلدختر)». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 8(31)، صص. 81-116.
بهرامی، ولی؛ نیازی، محسن و سهراب‌زاده، مهران (1398). «بررسی میزان آگاهی از حقوق شهروندی و عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: شهروندان استان لرستان)». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، بهار، (38)، صص. 35-74.
پیرهادی، علی‌اکبر (1385). حقوق شهروندی. تهران: انتشارات سروش تهران.
پین، مایکل (1380). فرهنگ اندیشه انتقادی. ترجمه پیام یزدان‌جو. تهران: نشر مرکز.
توسلی، غلامعباس و نجاتی حسینی، سیدمحمود (1383). «واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران». جامعه‌شناسی ایران، 5(2)، صص. 32-62.
حسین‌زاده، علی‌حسین؛ ایدر، نبی‌الله و عباسی، الهام (1391). «بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندی در بین شهروندان شهر خرم‌آباد». مطالعات شهری، سال دوم، (2)، صص. 59-82.
دسترنج، منصوره و ملاحی، مهدی (1398). «بررسی رابطه آگاهی از حقوق شهروندی با رفتار اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه پیام نور بندرعباس». توسعه اجتماعی، 13(3)، بهار، صص. 117-144.
ذکایی، محمدسعید (1381). «آموزش شهروندی». نامه انجمن جامعه‌شناسی ایران، سال پنجم، (19)، صص. 22-29.
ربانی، رسول؛ حقیقتیان، منصور و اسماعیلی، محمد (1385). «بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی بر میزان آگاهی افراد از حقوق شهروندی شهر اصفهان». فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال اول پیش‌شماره اول، صص. 85-106.
رمضان مقدم واجاری، یاسمن و جانیپور، مجتبی (1396). «رابطه عوامل اجتماعی و آگاهی از قوانین با آگاهی از حقوق شهروندی در بین شهروندان شهر رشت». مطالعات جامعه‌شناختی، سال نهم، (34)، صص. 33-49.
زیاری، کرامتالله؛ شیخی، عبدالله؛ باقرعطاران، مرضیه و کاشفی دوست، دیمن (1392). «ارزیابی میزان آگاهی‌های عمومی شهروندان پیرانشهر از حقوق شهروندی و قوانین شهری». پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 1(1)، صص. 59-77.
سام آرام، عزت‌الله و برزگرپاریزی، فاطمه (1395). «بررسی احساس برخورداری از حقوق شهروندی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در بین جوانان 15-29 ساله شهر سیرجان». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، (27)، صص. 75-116.
شارعپور، محمود و شعبانی، مریم (1395). «تحلیلی جامعه‌شناختی از میزان آگاهی شهروندی شهروندان نسبت به امور شهری». فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، 10(3)، صص. 29-66.
شیانی، ملیحه (1381). «شهروندی و رفاه اجتماعی». فصلنامه رفاه اجتماعی، سال اول (4)، صص. 7-24.
شیانی، ملیحه (1382). وضعیت شهروندی و موانع تحقق آن در ایران. (پایان‌نامه دکتری). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
شیانی، ملیحه (1382). وضعیت شهروندی و موانع تحققان در ایران. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
شیانی، ملیحه و داودوندی، طاهره (1389). «تحلیلی بر میزان آگاهی از حقوق شهروندی در میان دانشجویان». فصلنامه رفاه اجتماعی، (5)، صص. 35-60.
شیرعلیزاده، حسن؛ عظیمی، لیلا و رسول‌زاده اقدم، صمد (1393). «بررسی جامعه‌شناختی رابطه بین دین‌داری با آشنایی به حقوق شهروندی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال)». مطالعات علوم اجتماعی ایران، سال یازدهم، (41)، صص. 55-66.
صدرالسادات، سیدجلال و صدرالسادات، لیلا (1391). «رهنمودهایی در زمینه آموزش شهروندی دموکراتیک بر اساس حقوق و مسئولیت‌های شهروندی». فصلنامه مددکاری اجتماعی، (10 و 11)، صص. 69-75.
طالب‌زاده، محسن و فتحی واجارگاه، کوروش (1382). مباحث تخصصی برنامه‌ریزی درسی. تهران: نشر آییژ.
طلوعی، علی (1379). جامعه‌پذیری سیاسی جوانان با تأکید بر نقش تلویزیون. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
عنایتی، ترانه (1391). «رابطه آگاهی از حقوق شهروندی با رفتار اجتماعی دانشجویان». فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، سال هفتم، (2)، صص. 1-10.
غیاثوند، احمد (1390). گرایش به شهروندی سیاسی و عوامل مؤثر بر آن. (رساله دکتری). رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
فالکس، کیث (1394). شهروندی. ترجمه محمدتقی دلفروز. تهران: انتشارات کویر.
فرمیهنی فراهانی، محسن، (1389). تربیت شهروندی. تهران: انتشارات آییژ.
قهرمانی، مریم و داودپور، زهره (1394). «سنجش میزان آگاهی اساتید دانشگاه از حقوق شهروندی». مطالعات محیطی هفت حصار، سال چهارم، (11)، صص. 79-89.
کاظمی، امیر و مظفری، شاهین (1398). «بررسی رابطه تبلیغات شهری و آگاهی از حقوق شهروندی». مطالعات مدیریت شهری، سال یازدهم، (39)، پاییز، صص. 19-33.
کلدی، علیرضا و پوردهناد، نگار (1391). «بررسی میزان آگاهی و نگرش دانشجویان نسبت به حقوق شهروندی در تهران». فصلنامه مطالعات شهری، سال دوم، (4)، صص. 29-58.
کیویستو، پیتر (1387). اندیشه‌های بنیادی در جامعه‌شناسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1381). جامعه‌شناسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
لاریجانی، مهسا (1397). «عوامل اجتماعی مؤثر بر آگاهی زنان شهر ری از حقوق شهروندی». پژوهش‌های دانش انتظامی، سال بیستم، (4)، زمستان، صص. 93-113.
لطف‌آبادی، حسین (1385). «آموزش شهروندی ملی و جهانی با تحکیم هویت و نظام ارزشی دانش آموزان». فصلنامه نوآوری آموزشی، (17)، صص. 11-44.
مالجو، محمد (1381). «حقوق شهروندی و تأمین اجتماعی». مجلس و پژوهش، (33)، صص. 51-68.
محمودی، ایرج؛ حبیب‌زاده ملکی، اصحاب و نوابخش، مهرداد (1398). «طراحی و ارائه الگوی رسانه حقوق شهروندی». مطالعات فرهنگی و ارتباطات، (59)، صص. 275-309.
معین، مصطفی (1387). فرهنگ فارسی. تهران: انتشارات فرهنگ نما.
مهدوی، سیدمحمدصادق و عاشوری، علی (1393). «بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر ارتقاء فرهنگ شهروندی (مورد مطالعه: شهر بوشهر)». مجله مطالعات توسعه ایران، سال ششم، (4)، صص. 23-36.
نبوی، سیدعبدالحسین؛ ارشاد، فرهنگ و فاضل، سیدحسام‌الدین (1389). «عوامل مؤثر بر احساس شهروندی در میان دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز». فصلنامه رفاه اجتماعی، (38)، صص. 89-104.
نیازی، محسن و جعفرپور، مرتضی (1395). «تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر فرهنگ شهروندی شهروندان تهرانی در سال 1393». فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال پنجم، (19)، صص. 97-122.
وثوقی، منصور و حضرتی، مرتضی (1391). «بررسی جامعه‌شناختی رابطه سرمایه نمادین و نگرش به حقوق شهروندی (مطالعه موردی شهر تبریز)». مطالعات جامعه‌شناختی، سال چهارم، (14)، صص. 141-157.
هابرماس، یورگن (1381). دگرگونی ساختاری حوزه عمومی کاوشی در باب جامعه بورژوایی. ترجمه جمال محمدی. تهران: نشر افکار.
هدایت‌زاده، حسام‌الدین؛ بشیرخداپرستی، رامین؛ باقری قره‌بلاغ، هوشمند و غلامی، محمدرضا (1397). «بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی، تعهد شهروندی افراد و مشارکت اجتماعی با حقوق شهروندی در بین شهروندان شهر سمنان». مطالعات جامعه‌شناختی شهری، سال هشتم، (28)، پاییز، صص. 289-216.
هزارجریبی، جعفر و امانیان، ابوالفضل (1390). «آگاهی زنان از حقوق شهروندی و عوامل مؤثر بر آن». مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال سوم، (9)، صص. 1-18.
همتی، رضا و احمدی، وکیل (1393). «تحلیل جامعه‌شناختی از وضعیت فرهنگ شهروندی و عوامل تبیین‌کننده آن». برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، (18)، صص. 139-182.
الهی‌امیرآباد، محمد و رشیدی‌زاده، افسانه و احمدی، سیروس (1398). «آیا اعتماد اجتماعی باعث افزایش پایبندی به تکالیف شهروندی می‌شود؟». مطالعات آفاق علوم انسانی، (34)، صص. 47-60.
Dahrendorf, R. (1994). citizenship and Byond:Byond:The. Social Dynamics of and idea, in B.S Turner and p. Hamilton (ed) citizen ship critical consept, london:Rontledge.
De la Paz, Gabriel (2008). Citizenship Identity and Social Inequality.
Lee, W. O. (1999). Qualities of Citizenship for the new century: Perception of Asian Educational Leaders, Paper Presented at the Fifth UNESCOACEID International Conference on Reforming Learning, Curriculum.
Marshall, TH (1994). Citizenship and social class in B.S. turner & Hamilton, citizenship:criticalcon sept, London: Roul ledge.
Oliver, dawn & Heater, dereck (1994). "The fonndations of citizenship, Great Britain": Har vester wh eatheeaf.
| ||
|
Statistics Article View: 325 PDF Download: 357 |
||