News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,496,164 |
| PDF Download | 4,503,191 |
تعدیل تفاوت های حقوقی زنان با تنقیح مناط والغای خصوصیت از مستندات فقهی تعدیل مهریه | ||
| فقه و حقوق خانواده | ||
| Article 7, Volume 26, Issue 75, August 1400, Pages 129-154 PDF (342.81 K) | ||
| Document Type: علمی - پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/flj.2021.241864.1719 | ||
| Authors | ||
| فائزه عظیم زاده اردبیلی* 1; علی صابرماهانی2 | ||
| 1دانشیار گروه فقه و حقوق. دانشگاه امام صادق(ع)، پردیس خواهران. تهران. ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری مطالعات زنان، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات. تهران. ایران | ||
| Receive Date: 27 August 2021, Revise Date: 14 November 2021, Accept Date: 15 November 2021 | ||
| Abstract | ||
| با هدف شناسایی و شناساندن امکان تعدیل حقوق زن و جایگاه قاعدة تنقیح مناط و الغای خصوصیت در تعدیل تفاوت‌های حقوقی زنان به بررسی مستندات فقهی تعدیل مهریه پرداخته شده و تعدیل در مهریه که توسط قول غالب در فقه و حقوق ایران پذیرفته و مستندسازی شده است، معیاری فرض شده که تنقیح مناط و الغای خصوصیت در مستندات آن می‌تواند امکان تعدیل در تفاوت‌های حقوقی زنان را نتیجه دهد. در این نوشتار، سعی شده است تا با استفاده از تنقیح مناط و الغای خصوصیت، اصل امکان تعدیل دیگر تفاوت‌های حقوقی زنان بررسی شود که در روش اسنادی ـ کتابخانه‌ای و در نوع توصیفی ـ تحلیلی و جامعة تحقیق آن منابع فقه و حقوق و اصول فقه می‌باشد؛ مسئلة اصلی عبارت است از اینکه مستنداتی که در تعدیل مهریه به آنها استدلال شده، اختصاص به مهریه دارند یا اینکه عمومیت و اطلاق دارند و می‌توان در دیگر تفاوت‌های حقوقی میان زنان و مردان از این ادله استفاده کرد؟ مستندات تعدیل مهریه عبارت‌اند از قاعدة لاضرر، نفی حرج، غبن حادث، شرط ضمنی، اصالت بقا، قیاس اولویت، جمع مهما امکن اولی من الطرح و تعذر وفا به مضمون عقد که مورد بررسی از ناحیة تنقیح مناط قرار گرفته و اصل پذیرش تعدیل تفاوت‌های حقوقی زنان از منظر مستندات فقهی به اثبات رسیده است و به این نتیجه رسیدیم که با تنقیح مناط و الغای خصوصیت، امکان تعدیل تفاوت‌های حقوقی زنان در حقوق اسلامی، خصوصاً حقوق مادی، وجود دارد. | ||
| Keywords | ||
| تعدیل حق; استیفای حق; تنقیح مناط; حقوق زنان; مهریه | ||
| References | ||
|
ـ القرآن الکریم.
ـ ابن منظور، محمد بن مکرم (1988 م). لسان العرب. بیروت: دار الفکر.
ـ بنایی اسکویی، مجید (1392). «تعدیل قرارداد درصورت حدوث تعذر مالی». مجلة مطالعات تطبیقی، 4(1).
ـ بهمن‌پور، عبدالله و جعفرپور، سهیلا (1391). «جایگاه فقهی و حقوقی مهریه در نظام حقوقی ایران با تأکید بر قانون حمایت خانواده». مجلة فقه و حقوق خانواده، 22(67).
ـ بیگدلی، سعید (1386). تعدیل قرارداد. تهران: میزان.
ـ جر، خلیل (1391). فرهنگ لاروس. تهران: امیرکبیر.
ـ جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1381). تئوری موازنه. تهران: گنج دانش.
ـ ـــــــــــــــ (1388). دایرة‌المعارف حقوق مدنی و تجارت. تهران: گنج دانش.
ـ جعفری فشارکی محمد و جعفری فشارکی، زینب (1398). «واکاوی تعدیل قضایی قرارداد در پرتو قاعدة العقود تابعه للقصود». فصلنامة فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی، 12(1)،
ـ خرازی، محسن (1422 ق). عمده الاصول. قم: مؤسسة درراه‌حق.
ـ خویی، سید ابوالقاسم (1417 ق). هدایه فی الاصول. قم: مؤسسة صاحب الامر.
ـ ـــــــــــــــ (1422 ق). مصباح الاصول. قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی.
ـ داکسبری، رابرت (1377). مروری بر حقوق قراردادها در انگلستان. ترجمة سید حسین میرمحمدصادقی. تهران: حقوق‌دان.
ـ دهخدا، علی‌اکبر (1372). لغت‌نامه. تهران: مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهـران.
ـ رشتی، حبیب‌الله بن محمدعلی (بی‌تا). بدائع الافکار. قم: مؤسسة آل‌البیت.
ـ سبحانی، جعفر (1383، الف). اصول فقه مقارن فی ما لا نص فیه. قم: مؤسسة امام صادق(ع).
ـ ـــــــــــــــ (1383، ب). رسائل اصولیه. قم: مؤسسة امام صادق(ع).
ـ ـــــــــــــــ (1388). الوسیط فی اصول الفقه. قم: مؤسسة امام صادق(ع).
ـ السنهوری، عبدالرزاق احمد (1382). الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید. ترجمة محمدحسین دانش. قم: دانشگاه قم.
ـ سیداشرفی، حسن (1385). نهایه الایصال. قم: قدس.
ـ سیدی بنایی، سید باقر (1390). «بررسی نکاح معاطاتی». پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، 7(23)،
ـ شهیدی، مهدی (1379). «نگاه قانون به مسئلة مهریة زنان به نرخ روز». مجلة روز زن، شمارة 1678.
ـ شفائی، محمدرضا (1376). بررسی تطبیقی نظریة تغییر اوضاع و احوال در قراردادها. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد حقوق. دانشگاه شهید بهشتی تهران.
ـ صدر، سید محمدباقر (1408 ق). مباحث الاصول. قم: مطبعه مرکز النشرـمکتب الاعلام الاسلامی.
ـ طباطبایی قمی، تقی (1371). آراؤنا فی اصول الفقه. قم: محلاتی.
ـ علی عبدالله، ناصر (1391). گفتگو روشی نوین در آموزش مکالمة عربی. تهران: مجد.
ـ عمید، حسن (1376). فرهنگ لغات عمید. تهران: امیرکبیر.
ـ فاضل موحدی لنکرانی، محمد (1425 ق). رسائل ثلاث. قم: مرکز فقهی ائمة اطهار.
ـ ـــــــــــــــ (1430 ق). داراسات فی الاصول. قم: مرکز فقهی الائمه الاطهار.
ـ کاتوزیان، ناصر (1371، الف). قواعد عمومی قراردادها. تهران: دانشگاه تهران.
ـ ـــــــــــــــ (1371، ب). ضمان قهری. تهران: دانشگاه تهران.
ـ کرباسی، محمدابراهیم بن محمدحسن (بی‌تا). اشارات الاصول. بیجا: بی‌نا.
ـ محقق داماد، سید مصطفی (1383). قواعد فقه. تهران: مرکز نشر علوم انسانی.
ـ ـــــــــــــــ (1398، الف). نظریة عمومی نفی دشواری در حقوق اسلامی. تهران: نشر اسلامی.
ـ ـــــــــــــــ (1398، ب). نظریة شروط در حقوق اسلامی. تهران: نشر اسلامی.
ـ ـــــــــــــــ (1391). قواعد فقه مدنی. تهران: نشر اسلامی.
ـ محمدی، علی (1379). شرح اصول استنباط. قم: دار الفکر.
ـ مرادی، خدیجه (1392). «تحلیل مبانی تعدیل قضایی در حقوق ایران و فقه امامیه». مجلة فقه و مبانی حقوق اسلامی، 46(2)، ص 321ـ344.
ـ مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی (1389). فرهنگ‌نامة اصول فقه. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم.
ـ مرکز الادارات العملیه، لجنه الفقه المعاصر (1442 ق). الفائق فی الاصول. قم: مرکز اداره الحوزات العلمیه.
ـ مشکینی، علی (1374). اصطلاحات اصول و معظم ابحاثها. قم: الهادی.
ـ مظفر، محمدرضا (1380). اصول الفقه. قم: بوستان کتاب.
ـ مکارم شیرازی، ناصر (1428 ق). انوار الاصول. قم: مدرسة علی ابن ابی‌طالب.
ـ موسوی بجنوردی، سید حسن (1341). قواعد الفقیه. قم: الهادی.
ـ موسوی الخمینی، روح‌الله (1418 ق). تنقیح الاصول. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ـ ـــــــــــــــ (1423 ق). تهذیب الاصول. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ـ میرحاج، کامران (1397). طرح امور موضوعی و آثار آن در دعوای مدنی. تهران: پژوهشگاه قوة قضائیة مجلة حقوقی.
ـ نایینی، محمدحسین (1352). اجود التقریرات. قم: مطبعه العرفان.
ـ نجفی (صاحب جـواهر)، محمدحسن (1410 ق). جـواهر الکـلام فـی شـرح شـرایع الاسـلام. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ـ وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمد اکمل (1378). الرسائل الفقهیه. قم: مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی.
ـ هدایت‌نیا، فرج‌الله (1385). حقوق مالی زوجه. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
ـ هاشم‌نژاد، زهرا و غلام‌پور، محمدرضا (1394). «بررسی فقهی و حقوقی تعدیل مهریه». فصلنامة فقه و تاریخ تمدن. 10(46)،
ـ یوسف زاده، احمد؛ سخنور، مهدی؛ رستم زاده اصلی، سروش (1397). تعدیل قضایی قرارداد بر مبنای عدم تعادل اقتصادی آن در حقوق ایران، حقوق آمریکا و اسناد بین المللی. نشریه دانش حقوق مدنی، 7(14)، ص75-86.
ـ آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸.
ـ آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹.
ـ قانون مدنی ایران مصوب ۱۳۰۷.
ـ قانون اساسی ایران مصوب ۱۳۵۸.
-Carbinnier jean. Droit.T.4. obligations. presses universtaire de France 1956.
-Marty Gabriel et Raynauld Pierre. Droit civil. T.sirey 1988.
| ||
|
Statistics Article View: 373 PDF Download: 364 |
||