
Number of Journals | 20 |
Number of Issues | 509 |
Number of Articles | 4,403 |
Article View | 8,264,243 |
PDF Download | 4,256,429 |
تعریف و واکاوی مفهوم سواد فضای مجازی و نسبت سواد رسانهای با آن | ||
دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
Article 6, Volume 28, ویژهنامه اول؛ دین، رسانه و سواد رسانهای, September 1400, Pages 157-127 PDF (908.88 K) | ||
Document Type: علمی-پژوهشی | ||
DOI: 10.30497/rc.2021.75913 | ||
Authors | ||
علی آزادی احمدآبادی* 1; سعید فتحعلی2; عبدالکریم خیامی3 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد پیوسته رشته معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیهالسلام و پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
2دانشجوی دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش رفتار سازمانی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات و پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام | ||
3استادیار دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیهالسلام | ||
Receive Date: 18 April 2021, Revise Date: 26 November 2021, Accept Date: 30 October 2021 | ||
Abstract | ||
همزمان با ورود به قرن 21 سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطی بهطور فزایندهای دچار پیچیدگی و همهجانبه گرایی شدند و کلیه نظامهای اجتماعی زندگی بشر را متأثر از خود کردهاند و اکنون با گسترش فضای مجازی و زندگی حقیقی، بهتدریج فضای مجازی تبدیل به زیست دوم انسانها و امتداد زندگی آنها شده است و به همین دلیل نیاز به سواد دیگری فراروی ما قرار دارد تا بتوان با بهترین رویکرد در مواجهه با آن قرار گرفت و آن سواد فضای مجازی است. اگرچه برخی از اندیشمندان حوزه سواد رسانهای معتقدند سواد فضای مجازی، همان و یا بخشی از سواد رسانهای است، لکن این دو مقوله کاملاً مشابه نیستند و در برخی وجوه افتراق دارند. تصور میشود که این اختلافنظر برآمده از تقلیل تعریف برخی اندیشمندان از فضای مجازی و خطای آنان در تقلیل تعریف فضای مجازی به رسانه است حالآنکه نظام رسانهای تنها ذیل یکی از نظامهای فضای مجازی یعنی نظام فرهنگی اجتماعی میگنجد. روش پژوهش حاضر تحلیل مضمون است که در دو مرحله احصاء مفاهیم و مضامین اساسی نظریات و تعاریف سواد رسانهای و سواد فضای مجازی با مطالعات کتابخانهای و استخراج نظام موضوعات و مسائل سواد فضای مجازی مبتنی بر تعریف مختار صورت گرفته است. مقاله حاضر خاطرنشان میسازد مفهوم سواد فضای مجازی متمایز از سواد رسانهای بوده و با احصاء نظام مسائل سواد فضای مجازی آن را مورد بررسی و مداقه قرار میدهد. | ||
Keywords | ||
سواد فضای مجازی; سواد رسانهای; نظام مسائل سواد فضای مجازی; نظامهای اجتماعی; خطمشی فضای مجازی | ||
References | ||
آقازاده، محرم (1394). سواد مالی برای کودکان، راهنمای آموزش سواد مالی برای اولیا. تهران: انتشارات مرآت.
آیتاللهی، ح و رمضانی، ا. (۱۳۹۳). سواد رسانهای مفاهیم و کلیات. سواد رسانهای. تهران: موسسه فرهنگ و هنر هدایت میزان، انتشارات فهم.
تراشیون، سید علیرضا (1398). والد سوم، تأثیر رسانهها بر تربیت فرزندان. تهران: نشر معارف.
حافظی، ا. و بختیاری، ز. (1383). نقش سواد اطلاعاتی مراجعان در بهرهگیری از منابع کتابخانهای کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی. In ا. حافظی و ز. بختیاری (Eds.)، همایش آموزش استفادهکنندگان و توسعه سواد اطلاعاتی در کتابخانهها، مراکز اطلاعرسانی و موزهها. سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.
حسینی، سیدبشیر (1399). کلاس سواد رسانهای، دوره کارشناسی، دانشگاه امام صادقعلیه السلام. نیمسال اول تحصیلی، جلسه دهم.
دانای طوسی، م. و کیامنش، ع. (1388). رویکردهای نظری زیربنای تعریف سواد: شواهدی از برنامه درسی کشورهای آمریکا، کانادا، انگلستان، سنگاپور، سنگال، اندونزی و ایران. نوآوریهای آموزشی، 1388(31).
دانشور، میترا و دیگران (1396). تفکر و سواد رسانهای پایه دهم دوره دوم متوسطه. محل نشر: تهران.
زیبنده، حسین؛ برقعی، سیدامیررضا و آزادی احمدآبادی، جواد (1397). نظام مسائل حکمرانی فضای مجازی، دومین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی، تهران.
شربتیان (1389). تأملی بر ضرورت پایدار سواد رسانهای در جامع و راهکارهای لازم برای توسعه آن. مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، 17-18(5)، صص. 67–96.
شکرخواه (1385). سواد رسانهای؛ یک مقاله عقیدهای. رسانه، 68(17)، صص. 27–2.
شهوندپور و سالارکیا (1393). قرآن و سواد رسانهای با تأکید بر خبر و خبرنگاری. کتاب و سنت، 5(2)، صص. 51–82.
طلوعی، علی (۱۳۹۰). سواد رسانهای: درآمدی بر شیوه یادگیری و سنجش. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت مطبوعاتی و اطلاعرسانی، دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها.
عاملی، سعیدرضا (2018). مصاحبه با دکتر سعید رضا عاملی - فضای مجازی و رسانه. نشریه دنیا، 1(5)، 4–13.
فیروزآبادی، سید ابوالحسن و آزادی احمدآبادی، جواد (1399). تحلیل پیشینه حکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی ایران. نشریه علمی دانش سیاسی، 16(2)، 563-598.
Adams, D., & Hamm, M. (2001). Literacy in a multimedia age. Norwood Mass.: Christopher-Gordon Publishers.
Anderson, J. A. (1981). Receivership skills: An educational response. Education for the television age, 19–27.
Aufderheide, P. (1993). Media Literacy. A Report of the National Leadership Conference on Media Literacy: ERIC.
Baker, F. (2004). Celebrating national literacy month: Media literacy. School Library Media Activities Monthly, 21(1), 50–51.
Braun, V. & Clarke, V. (2006), “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2, Pp. 77-101.
BUCKINGHAM, D. (2005). Children and new media. In.: LIEVROUW, Leah e LIVINGSTONE, Sonia (eds.) Handbook of New Media: London: Sage.
Bygrave, L. A., & Bing, J. (2009). Internet governance: Infrastructure and institutions: Oxford University Press on Demand.
Christ, W. G., & Potter, W. J. (1998). Media literacy, media education, and the academy. Journal of communication, 48(1), 5–15.
CSTD (2015). Mapping of international Internet public policy issues.
Hobbs, R. (2007). Reading the media in high school: Media literacy in high school English: Teachers College Press.
Horton, F. W. (2008). Understanding information literacy a primer, an easy-to-read, non-technical overview explaining what information literacy means, designed for busy public policy-makes, business executives, civil society administrators and practicing professionals.
https://unctad.org/meeting/cstd-2015-2016-inter-sessional-panel
Jenkins, H., Purushotma, R., Clinton, K., Weigel, M., & Robison, A. J. (2008). The new media literacies. Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century.
Kurbalija, J. (2016). An Introduction to Internet Governance: 7th edition: DiploFoundation; DiploCentar. Retrieved from https://books.google.com/books?id=UgAtDwAAQBAJ
Livingstone, S., van Couvering, E., & Thumim, N. (2005). Adult media literacy: A review of the research literature.
Messaris, P. (1998). Visual aspects of media literacy. Journal of communication, 48(1), 70–80.
Nijboer, J., & Hammelburg, E. (2010). Extending media literacy: a new direction for libraries. New Library World.
Ruminski, H. J., & Hanks, W. E. (1995). Critical thinking lacks definition and uniform evaluation criteria. Journalism & Mass Communication Educator, 50(3), 4–11.
Sholle, D., & Denski, S. (1995). (1995). Critical Media Literacy: Reading, Remapping, Rewriting.
Silverblatt, A., Eliceiri, E. M. E., & Eliceiri, E. M. (1997). Dictionary of media literacy. Greenwood Publishing Group.
Taylor, J. (2006). Literacy: An introduction. Journal of Research in Reading, 29(1), 133–135. https://doi.org/10.1111/j.1467-9817.2006.00021_1.x | ||
Statistics Article View: 2,556 PDF Download: 1,171 |