News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,968 |
| PDF Download | 4,499,639 |
رابطه سواد رسانهای با میزان پذیرش شایعات در بین مخاطبان شبکههای اجتماعی | ||
| دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
| Article 5, Volume 28, ویژهنامه اول؛ دین، رسانه و سواد رسانهای, September 1400, Pages 126-94 PDF (1.2 M) | ||
| Document Type: علمی-پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/rc.2021.75912 | ||
| Authors | ||
| امیر عباس تقی پور1; محمودرضا محمدطاهری* 2; محمد سلطانی‌فر3 | ||
| 1دانشجوی دکتری تخصصی، گروه علوم ارتباطات، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی | ||
| 2استادیار، گروه علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار، عضو و مدیر گروه علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| Receive Date: 19 January 2021, Revise Date: 26 November 2021, Accept Date: 28 May 2021 | ||
| Abstract | ||
| هدف اصلی انجام این پژوهش، بررسی رابطه سواد رسانهای با میزان پذیرش شایعات در بین مخاطبان شبکههای اجتماعی است. پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه اعضای فعال شبکههای اجتماعی اینستاگرام و تلگرام است. برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری سهمیهای استفاده شد که 360 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از روش میدانی و کتابخانهای استفاده شد و ابزار مورداستفاده پرسشنامه بوده است. پرسشنامه سواد رسانهای قربانی، نیوشا و شاطریان (1395) که سه مؤلفه تنوع و مهارت استفاده، جمعآوری و تولید اطلاعات و نگاه انتقادی را مورد سنجش قرار می‌دهد و پرسشنامه پذیرش شایعات کیم و باک (2010) با 5 عامل انتقال شایعه، قوه استدلال، هیجانات منفی، اعتبار منبع، شکل‌گیری باور انتخاب شدند. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی محتوا و برای تعیین پایایی ابزار از آلفای کرونباخ استفاده شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده از شاخص‌های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، واریانس و انحراف معیار) و آزمون‌های آماری استنباطی (آزمون کلموگروف اسمیرنوف، t تک نمونهای، همبستگی پیرسون، رگرسیون، تحلیل واریانس یک‌راهه) استفاده به عمل آمد. نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه‌وتحلیل دادهها نشان داد: میزان سواد رسانهای کاربران شبکههای مجازی در حد متوسط است؛ میزان پذیرش شایعات بالاتر از حد متوسط است؛ بین سواد رسانهای و مؤلفههای آن با پذیرش شایعات در بین کاربران رابطه معنی‌دار و معکوس وجود دارد و ضریب تعیین به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که حدود 35 درصد از تغییرات پذیرش شایعات در بین کاربران ناشی از کمبود سواد رسانهای آنهاست. از بین مؤلفههای سواد رسانهای هر سه مؤلفه تنوع و مهارت استفاده، جمعآوری و تولید اطلاعات و نگاه انتقادی قدرت پیشبینی کنندگی پذیرش شایعات را دارند. | ||
| Keywords | ||
| رسانه; سواد رسانهای; شایعه; پذیرش شایعات; شبکههای اجتماعی | ||
| References | ||
|
امیرانتخابی، شهرود و رجبی، مسعود (1387). بررسی و تحلیل سطوح مختلف سواد رسانهای. ویژهنامه سواد رسانهای، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، شماره 22.
ایران زاده، سلیمان (1397). بازشناسی و پیش‌نیازهای سواد رسانهای در نظام اجرایی. فصلنامه علمی کاربردی مدیریت دولتی، شماره 33-34.
بیگدلی، زاهد. نصیری، ماریا (1392). تحلیل سواد رسانهای دانشجویان کارشناسی‌ارشد مجموعه رشته‌های علوم انسانی شهر اهواز بر اساس رویکرد نظری تامن. روانشناسی اجتماعی، 29 (1)، صص. 99-117.
پاتر، جیمز (1385). تعریف سواد رسانهای. ترجمه لیدا کاووسی، فصلنامه رسانه، 17 (4)، صص. 26-7.
پورآزادی، شیرین (1393). بررسی سواد رسانهای دبیران و خبرنگاران واحد خبر صداوسیمای مرکز کرمانشاه و نقش آن در برنامه‌سازی خبری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات اردبیل.
تامن، الیزابت (1380). مهارت‌ها و راهبردهای آموزش رسانهای. مترجم حسن نورایی بیدخت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
ترکمان، فرح؛ شهابی، زینب (1395). شایعه و عوامل اجتماعی مؤثر در پذیرش آن. راهبرد اجتماعی و فرهنگی، 5 (19)، صص. 215-191.
تقیزاده، عباس (1394). ارتقای سواد رسانهای زمینه کاهش آسیب‌های اجتماعی نوپدید فضای مجازی. فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 19.
حسینی، آسیه سادات (1394). بررسی روابط بین نفاق سازمانی، فرهنگ سازمانی و شایعه سازمانی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه ایلام.
شاه‌محمدی، عبدالرضا؛ هنجنی زاده، یگانه (1390). بررسی میزان سواد رسانهای دانشجویان کارشناسی‌ارشد ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی. فرهنگ ارتباطات، 1 (2)، صص. 25-38.
صفاری نیا، مهرناز؛ مزیدی، علی محمد؛ صفاری نیا، مجید (1395). مقایسه شایعه‌پراکنی اینترنتی و خودشیفتگی در بین کاربران فیسبوک، اینترنت و افراد غیر کاربر اینترنت. دوفصلنامه علمی- پژوهشی شناخت اجتماعی، 5 (1)، صص. 68-62.
صلحی، مهناز؛ جورمند، هانیه؛ گوهری، محمدرضا (1394). بررسی وضع سواد رسانهای و نگرش درباره مصرف خودسرانه مکمل‌های لاغری در دانشجویان دختر خوابگاهی. علوم مراقبتی نظامی، ۲ (۴)، صص. ۲۲۱-۲۲۸
عباسی قادری، مجتبی؛ میرعلی سیدی، زینب (1391). سواد رسانهای مخاطبان رسانه‌های نوشتاری در شهر تهران. مطالعات فرهنگ و ارتباطات، 13 (4)،صص. 68-92.
عباسی، حامد؛ نهاوندی، نسیم؛ سالاریه، نورا، (1392). طراحی مدل مفهومی و شبیه‌سازی روند گسترش شایعه سازمانی. یازدهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت.
قاسمی، طهمورث (1385). سواد رسانهای رویکرد جدید به نظارت. فصلنامه رسانه، 17 (4)، صص. 15-28.
قربانی، محمدرضا. نیوشا، بهشته. شاطریان، فاطمه (1395). ساخت و هنجاریابی آزمون سواد رسانهای جوانان شهر تهران، پژوهش‌های ارتباطی، شماره 88، صص. 98-73.
مقیمی، محمد؛ غفاری، رحمان (1395). بررسی پایبندی مدیران به اخلاق و مدیریت شایعه در سازمان‌های دولتی ایران. مدیریت فرهنگ سازمانی، 14 (1)، صص. 26-1.
هماصدر، صدیقه (1388). مدیریت شایعه؛ پذیرش و پایش. مجله تدبیر، سال 20، شماره 873، صص. 53-2.
Angell, H. M. (2015). What music videos teach at-risk adolescent girls: making a case for media literacy curriculum, a doctoral dissertation of Philosophy, University of Florida.
Christ, W. & Potter, W.J. (1998). Media literacy, media education and the academy. Journal of Communication, 48 (1), 5-13.
Cortés, C. (2001). Knowledge construction and popular culture: The media as multicultural educator. In J. Banks & C. McGee Banks (Eds.), Handbook of research on multicultural education (pp. 169-183). San Francisco: Jossey-Bass.
Difonzo, Nicholas; J. Bourgeoi, Martin; Suls, Jerry; Homan, Christopher; - Stupak, Noah; P. Brooks,Bernard; S. Ross, David & Bordia, Prashant. (2013). Rumor clustering, consensus, and polarization: Dynamic social impact and self-organization of hearsay. Journal of Experimental Social Psychology, 49(12), 378–399.
Dunn, J, (2003). Internet-based patient self-care: the Internet generation of health care delivery, JMIR, Vol. 5.
Kellner, D & Share, J. (2005). Toward critical media literacy: Core, Concepts, Debates, Organizations, and policy, Discourse Studies in the Cultural Politics of Education, 26(3), 369-386.
Liang, An Huo; Lin Tingting; Fan, Chongjun; Liu, Chen and Jun Zhao. (2015). Optimal control of a rumor propagation model with latent period in emergency event. Advances in Difference Equations: a Springer Open Journal.
Macdonald, H. (2011). Catching Up With E-Learning Implications for Education and Social Policy. Manila, the Philippines.
Mc Quail, D. (2004). Media policy paradigm shifts. European Journal of Communication, 18 (2): 181-207.
Piette, J. & Giroux, L. (2016). The theoretical foundations of media education programs. In R. Kubey (Ed.), Media literacy in the information age: Current Perspectives (pp. 89-134). New Brunswick, NJ: Transaction.
Moulin, C. (2010). Border languages: Rumors and (dis)placements of (inter)national politics. Alternatives. Global, Local, Political, 35(4), 347-371.
Rivero, O. A. (2013). Rumors in the Workplace Affecting Organizational Change Readiness. Global Journal of Management and Business Research Administration and Management. 1(13), 50-53.
Sudhir, S. (2018). Rumors in organizational communication: a nightmare for HR managers. Human Resource Management International Digest, 26(5), 18-21.
Voas, J. M. (2004). Corporate rumors and conspiracy theories. IT Professional, 4(2), 64, 62- 63. | ||
|
Statistics Article View: 832 PDF Download: 766 |
||