News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,475,826 |
| PDF Download | 4,499,217 |
رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| Article 12, Volume 19, Issue 1 - Serial Number 37, February 1400, Pages 247-268 PDF (11.76 M) | ||
| Document Type: پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/prr.2021.4721.1682 | ||
| Author | ||
| هاله عبدالهی راد* | ||
| دانش‌آموختۀ دکتری فلسفه دین، دانشگاه آزاد اسلامی، واحدعلوم وتحقیقات، تهران، ایران. | ||
| Receive Date: 23 May 2021, Revise Date: 25 September 2021, Accept Date: 09 October 2021 | ||
| Abstract | ||
| یکی از صفات مهم و متمایزکنندۀ انسان نسبت به پستان‌داران نخستین، به لحاظ زیستی-تکاملی، فرهنگ است که نهادهای سیاسی و اجتماعی، سنت‌های دینی و اخلاقی را در بر می‌گیرد. بنا بر مطالعات زیستی-ژنتیکی، ادیان به عنوان یک فرهنگ جهان‌شمول از میزان ارث‌پذیری بالایی برخوردارند، به طوری که خصیصهٔ دین‌داری از نسل میان‌سال به نسل جوان‌تر به ارث می‌رسد. دیوید ویلسون زیست‌شناس آمریکایی، دین را یک «تطابق چندسطحی» و محصول تکامل فرهنگی می‌داند که در جهت مشارکت و ایجاد همبستگی بین گروه‌ها شکل گرفته و آنچه باعث بقای ادیان در طول تاریخ و تنوع و تکثر آن در فرهنگ‌های مختلف بوده کارکرد تکاملی آنها در جهت همبستگی گروه‌های دینی بر مبنای واقع‌گرایی عملی است. در نظر ویلسون، بحث از واقع‌نمایی حقیقی و صدق گزاره‌های دینی هیچ وجهی ندارد و آنچه اهمیت دارد تنها جنبهٔ مفید بودن گزاره‌هاست. این نوع تبیین از علل پدید آمدن و بقای ادیان در طول تاریخ بشری به لحاظ معرفت‌شناختی چالش‌های فراوانی را پدید می‌آورد که به خصوص در ادیان گزاره‌محور و منتسب به وحی الهی قابل توجه است. در این نوشتار آرای ویلسون به تفصیل بیان می‌شود و مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد و بحث خواهد شد که شکل‌گیری معرفت دینی در یک دین‌دار باورمند تنها با نگاه کارکردگرایانۀ منفعت‌محور و با تکیه بر تبیین‌های تکاملی قابل تبیین نیست و نباید از نقش سایر مؤلفه‌های معرفتی-دینی، عقلی و احساسی غفلت کرد. | ||
| Keywords | ||
| ویلسون; نظریۀ تکامل; تکامل فرهنگی; کارکردگرایی; سیستم‌های متحدکننده | ||
| References | ||
|
طباطبایی. محمدحسین. 1383. تفسیر المیزان. ترجمه محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
کیوپیت. دان. 1389. دریای ایمان. ترجمه حسن کامشاد. تهران: طرح نو.
Atran, Scott. 2002. In gods we trust: The evolutionary landscape of religion. Oxford University Press. Ayala, Francisco J. 2007. Darwin's Gift: To Science and Religion. United Kingdom: National Academies Press. Ayala, Francisco J., and Camilo Cela-Conde. 2004. “Evolution of Morality,” pp. 171-190, in Handbook of Evolution: The Evolution of Human Societies and Cultures, edited by Christoph Antweiler, Franz M. Wuketits. Germany: Wiley-VCH. Boyer, Pascal. 2004. “Religion, evolution, and cognition,” pp. 430-433, in In gods we trust: The evolutionary landscape of religion, edited by Scott Atran. Oxford University Press. Bulbulia, Joseph, and Marcus Frean. 2009. “Religion as superorganism: On David Sloan Wilson, Darwin’s cathedral (2002),” in Contemporary Theories of Religion: A Critical Companion, edited by Michael Stausberg. New York: Routledge. Flint, Thomas P. 2010. “Providence,” pp. 329-336, in A Companion to Philosophy of Religion, edited by Charles Taliaferro, Paul Draper, Philip L. Quinn. Blackwell. Futuyma, Douglas J. 2005. Evolution. Sinauer Associates. Haught, John F. 2008. God and the new atheism: a critical response to Dawkins, Harris, and Hitchens. Westminster John Knox Press. Sober, Elliott, and David Sloan Wilson. 1998. Unto others: the evolution and psychology of unselfish behavior. Cambridge, MA: Harvard University Press. Sosis, Richard. 2003. "Darwin's Cathedral: Evolution, Religion, and the Nature of Society-By David Sloan Wilson." Evolution and Human Behavior 2(24): 137-143. Wilson, David Sloan, and Edward O. Wilson. 2007. “Rethinking the theoretical foundation of sociobiology.” The Quarterly review of biology 82(4): 327-348. Wilson, David Sloan. 2002. Darwin’s cathedral: evolution, religion, and the nature of society. The University of Chicago Press. Wilson, Edward Osborne. 1975. Sociobiology: The new synthesis. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University. Wilson, Edward Osborne. 1978. On human nature. Cambridge, MA: Harvard University Press. Wuketits, Franz M., and Christoph Antweiler (eds.). 2004. Handbook of Evolution: The Evolution of Human Societies and Cultures. Germany: Wiley-VCH. | ||
|
Statistics Article View: 1,463 PDF Download: 657 |
||