News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,499,574 |
| PDF Download | 4,503,875 |
فیاض لاهیجی و قرائتی متفاوت از نظریه صور مرتسمه ابن سینا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 1, Volume 25, Issue 65, January 1400, Pages 5-30 PDF (427.31 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2021.240603.1519 | ||
| Authors | ||
| محمود رضا مهاجری1; عزیزالله افشار کرمانی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. MahmoudRezaMohajeri@gmail.com | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. k.afshar.a@gmail.com | ||
| Receive Date: 01 March 2021, Revise Date: 23 June 2021, Accept Date: 01 September 2021 | ||
| Abstract | ||
| علم الهی به مخلوقات پیشاز خلقت آنها، یکی از پیچیده ترین مباحث الهیات درباب صفات خداوند متعال محسوب می شود که دربارۀ آن، نظرات گوناگونی مطرح شده است. یکی از معروفترین این نظریات، نظریۀ صور مرتسمۀ ابن سیناست که در این مقاله، قرائت محقق لاهیجی از آن را بررسی و تحلیل می کنیم. محقق لاهیجی، ابتدا قرائت مشهور ابن سینا دربارۀ صور مرتسمه را پذیرفته است که بنابر این قول، خداوند متعال قبل از آفرینش اشیا، به آنها به واسطۀ صور مرتسمه ای علم دارد که قائم به ذات الهی هستند و این علم، فعلی و از لوازم ذات است. فلاسفه و متکلمین اسلامی پساز بوعلی سینا بر این نظر، انتقادات مختلفی وارد کرده اند؛ لذا محقق لاهیجی قرائتی متفاوت را دربارۀ نظریۀ صور مرتسمه به دست داده است تا از اشکالات این نظریه رهایی یابد. به عقیدۀ وی علم اجمالی، عین علم تفصیلی است و این تفصیل در تحلیل ذهن آدمی ریشه دارد؛ وگرنه علم خداوند متعال، عین ذات وی و ازنوع واحد و بسیط است و به همین جهت، قرائت متفاوت محقق لاهیجی به نظریۀ علم اجمالی درعین علم تفصیلی ملاصدرا نزدیک می شود. | ||
| Keywords | ||
| علم پیشین الهی به غیر; علم اجمالی; صور مرتسمه; ابن سینا; لاهیجی | ||
| References | ||
|
آشتیانی، سید جلالالدین (1388). منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران (چاپ 2). قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1339). الإشارات و التنبیهات (محمود شهابی، بهاهتمام). تهران: دانشگاه تهران.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1404ق). التعلیقات (عبدالرحمان بدوی، محقق). قم: مرکز نشر مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1418ق). الإلهیات من کتاب الشفاء (حسنزادۀ آملی، محقق). قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
بهمن یار بن مرزبان (1375). التحصیل (مرتضی مطهری، مصحح و تعلیقهنویس). تهران: دانشگاه تهران.
تفتازانی، سعدالدین (1409ق). شرح المقاصد (5ج). قم: رضی.
جوادی آملی، عبدالله (1372). شرح حکمت متعالیه (4ج) (شرح جلد 6 اسفار). تهران: الزهراء.
حسن زادۀ آملی، حسن (1386). دروس شرح اشارات و تنبیهات ابنسینا (نمط سوم، چهارم و هفتم). قم: آیت اشراق.
سهروردی، شهابالدین (1375). مطارحات: مجموعۀ مصنفات شیخ اشراق. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1383). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الاربعة. قم: دائرةالمعارف الإسلامیة.
طوسی، نصیرالدین (1375). شرح الإشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
عطایی نظری، حمید (1392). فیاض لاهیجی و اندیشههای کلامی او. قم: دفتر نشر معارف.
فارابی، ابینصر محمد بن محمد طرفان (1381). فصوص الحکمة (علی اوجبی، محقق) (چاپ 1). تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه تهران.
فارابی، ابینصر محمد بن محمد طرفان (1996م). الجمع بین رأیی الحکیمین (علی بوملحم، محقق) (چاپ 1). بیروت: دار المکتبة الهلال للطباعة و النشر.
کاپلستون، فردریک (1368). تاریخ فلسفه (جلالالدین مجتبوی، مترجم). تهران: سروش.
لاهیجی، عبدالرزاق (1388). گوهر مراد. تهران: نشر سایه.
لاهیجی، عبدالرزاق (1391). الکلمة الطیبة (حمید عطایی نظری، محقق). تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران.
لاهیجی، عبدالرزاق (1394). شوارق الإلهام فی شرح تجرید الکلام. قم: مؤسسۀ امام صادق علیه السلام.
میرداماد، محمدباقر (1367). تقویم الایمان. تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامی. | ||
|
Statistics Article View: 400 PDF Download: 297 |
||