News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,400 |
| PDF Download | 5,345,578 |
نقش بدن در پیدایش ادراکات عقلی از منظر ابن سینا و ملاصدرا | ||
| حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
| Article 6, Volume 25, Issue 65, January 1400, Pages 133-152 PDF (325.79 K) | ||
| Document Type: علمی ـ پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/ap.2021.241384.1539 | ||
| Authors | ||
| محمد مهدی کمالی* 1; احمد شه گلی2; جواد پارسایی3 | ||
| 1استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی. بنیاد پژوهش های اسلامی . مشهد. ایران. | ||
| 2استادیار موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، ایران. | ||
| 3دانشجوی دکتری فلسفه و کلام دانشگاه باقر العلوم (ع)، قم، ایران. | ||
| Receive Date: 17 May 2021, Revise Date: 10 September 2021, Accept Date: 19 September 2021 | ||
| Abstract | ||
| تعقل یکی از مهمترین ویژگی‌های انسان است و به همین جهت، بحث دربارۀ ادراکات عقلی و کیفیت پیدایش آنها اهمیت بسیار دارد. ابن‌سینا پیدایش مفاهیم عقلی را حاصل تقشیر صور جزئی و اتصال با عقل فعال می داند؛ ولی ملاصدرا تعقل را حاصل مشاهدۀ ارباب انواع و اتحاد با حقایق عقلی قلمداد می کند. ازمنظر هردو فیلسوف، قوۀ عاقله و صور عقلی در اصل وجودشان مجرد از ماده و مستقل از آلات و قوای بدنی هستند و به همین جهت، تعقل به خودی خود، نیازمند جسم نیست؛ اما نفس به جهت تعلقی که بر بدن دارد، در تعقل، نیازمند به بدن و آلات منطبعه در آن است. بدن و قوای بدنی در پیدایش ادراکات عقلی همچون علل اعدادی عمل می‌کنند؛ با این تفاوت که طبق دیدگاه ابن‌سینا در ثنویت بدن و نفس، بدن به عنوان موجودی مجزا از نفس، زمینه را برای رشد و فعلیت آن فراهم می‌کند؛ اما براساس نظر ملاصدرا در اتحاد نفس و بدن، مرتبه‌ای از مراتب انسان، زمینه را برای رشد مرتبۀ دیگر فراهم می‌آورد. در این مقاله، به تبیین نقش اعدادی بدن و چگونگی زمینه‌سازی آن در پیدایش ادراکات عقلی، و مقایسه و بررسی دیدگاه های ابن‌سینا و ملاصدرا در این حوزه می‌پردازیم. | ||
| Keywords | ||
| ادراکات عقلی; عقل فعال; اتحاد عاقل و معقول; بدن; ابن‌سینا; ملاصدرا | ||
| References | ||
|
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1363). المبدأ و المعاد (چاپ 1). تهران: مؤسسۀ مطالعات اسلامى.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1371). المباحثات (چاپ 1). قم: بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1375). الإشارات و التنبیهات (چاپ 1). قم: نشر البلاغة.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). النجاة (چاپ 2). تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1400). رسائل ابن سینا. قم: بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404ق-الف). الإلهیات من کتاب الشفاء (سعید زاید، محقق). قم: مکتبة آیةالله المرعشی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404ق-ب). التعلیقات. قم: مکتب الاعلام الإسلامی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1405ق). الشفاء: المنطق. قم: مرعشى نجفى.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1417ق). النفس من کتاب الشفاء (حسن حسنزادۀ آملى، محقق) (چاپ 1). قم: مکتب الاعلام الإسلامى.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1418ق). الإلهیات من کتاب الشفاء (حسن حسنزادۀ آملى، محقق) (چاپ 1). قم: مکتب الاعلام الإسلامی.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1953م). رسائل ابن سینا 2. استانبول: دانشکدۀ ادبیات استانبول.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1354). المبدأ و المعاد (چاپ 1). تهران: انجمن حکمت و فلسفۀ ایران.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، (1360). اسرار الآیات (محمد خواجوى، محقق) (چاپ 1). تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفۀ اسلامی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1363). مفاتیح الغیب (چاپ 1). تهران: مؤسسۀ تحقیقات فرهنگى.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1366). تفسیر القرآن الکریم (چاپ 2). قم: بیدار.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1417ق). الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة (چاپ 1). بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1422ق). شرح هدایة اثیریة (چاپ 1). بیروت: مؤسسة تاریخ عربی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1981م). الحکمة المتعالیة فى الأسفار العقلیة الأربعة (چاپ 3). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (بی‌تا). الحاشیة على إلهیات الشفاء (چاپ 1). قم: بیدار.
طباطبایی، سید محمدحسین (1981م). تعلیقات اسفار (چاپ 3). بیروت: دار إحیاء التراث العربی. | ||
|
Statistics Article View: 936 PDF Download: 525 |
||