News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,541 |
| PDF Download | 5,345,883 |
مشهد تا کربلا؛ مطالعه کیفیِ دو آیین پیاده‌روی زیارتی آخر صفر (مشهد) و اربعین (کربلا) | ||
| پژوهشنامه فرهنگ و رسانه (نامه فرهنگ و ارتباطات) | ||
| Article 4, Volume 5, Issue 1 - Serial Number 9, December 1399 PDF (1.73 M) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/lcc.2021.240032.1020 | ||
| Authors | ||
| محمدرضا پویافر* 1; سعیده داوری مقدم2; زینب محمدزاده3 | ||
| 1استادیار جامعه شناسی دانشگاه علوم انتظامی امین | ||
| 2کارشناس ارشد جامعه شناسی، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی | ||
| 3استادیار فقه و حقوق، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی | ||
| Receive Date: 29 November 2020, Revise Date: 25 April 2021, Accept Date: 03 April 2021 | ||
| Abstract | ||
| مقایسه بین الگوی تجربه زیارت در دو آیین زیارتی «پیاده‌روی اربعین» و «پیاده‌روی زیارتی آخر صفر به مشهد»می‌تواند شناخت مناسبی از الگوهای زیارتی شیعیان به‌ویژه ایرانیان به دست دهد. مقاله حاضر با پرسش از این تفاوت‌ها و شباهت‌ها، در چارچوب یک پژوهش کیفی با تکنیک‌های مشاهده مشارکتی و مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساخت یافته با زائران و خادمان در هردو آیین پیاده‌روی، انجام شده است. داده‌های پژوهش از دو مطالعه تجربی در مورد پیاده‌روی اربعین و پیاده‌روی آخر صفر به مشهد، هر دو در سال 1396 گردآوری شده‌اند. نتایج تحقیق نشان‌دهنده وجوه شباهت‌های بنیادین در الگوهای کلی سفر و تجربه زیارت ایرانیان در این دو آیین است. درعین‌حال، تفاوت‌های مهمی نیز بین تجربه زیارت زائران در این دو آیین وجود داشته که به‌ویژه در الگوی غالب سفر، نحوه خدمات رسانی به زائران و ساماندهی این فعالیت‌ها و همچنین الگوی ابراز هویت و تنوع فرهنگی موجود در بستر این دو آیین، قابل‌مشاهده است. | ||
| Keywords | ||
| زیارت; تجربه دینی; پیاده‌روی; اربعین; صفر; کربلا; مشهد | ||
| References | ||
|
- ابن بطوطه محمد بن عبدالله (1370)، رحله ابن بطوطه، تحفه النظار فی غرائب الأمصار و عجائب الأسفار مترجم محمد علی موحد، تهران: نشر آگاه، ج 2.
- اجتهد نژاد کاشانی، سیدسالار و نسرین السادات قوامی(1391) دوگانة زائر سیاح در تجربة زیستة سه نسل: مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه شهیدبهشتی، مجلة مطالعات اجتماعی ایران، دورة ششم، شمارة 3 و 4، 5-26
- ایمانی خوشخو، محمدحسین و مهدیه بد (1395)، گونه‌شناسی زائران کربلا بر اساس هدف و انگیزه از سفر مطالعة موردی پیاده‌روی اربعین، فصلنامة علمی - پژوهشی گردشگری و توسعه، سال پنجم، شمارة 9، صص 155-137.
- پویافر، محمدرضا (1399)، آیینِ نیکی؛ مطالعه جامعه‌شناختی خیر دینی در آیین پیاده‌روی اربعین، اصفهان: آرما، چاپ اول.
- پویافر، محمدرضا (1397)، پدیدارشناسی تجربه زیارت، مطالعه‌ای در حرم امام رضا (ع)، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبابی، سال 26، شماره 85، صص 200-165.
- پویافر، محمدرضا (1397)، پیمایش سنخ شناسی زائران پیاده‌روی اربعین، گروه پژوهشی دین و جامعه.
- پویافر، محمدرضا (1397)، پیاده‌روی مقدس؛ واکاوی تجربه زیارت پیاده امام رضا (ع) در آخر ماه صفر، مدیریت پژوهش و برنامه‌ریزی.
- تیموتی، دالن جی و دانیل اچ. اُلسن (1392)، گردشگری، دین و سفرهای معنوی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
- جوادی یگانه، محمدرضا و روزخوش، محمد (1398)، روایت پیاده‌روی اربعین، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
- حسام مظاهری، محسن (گردآوری و تدوین) (1397)، پیاده‌روی اربعین؛ تأملات جامعه شناختی (مجموعه مقالات)، اصفهان: نشر آرما.
- حسینی طهرانی، سید محمد حسین (1384)، اربعین در فرهنگ شیعه، قم: نشر عرش اندیشه.
- حسینی، سید نعمت الله (1385)، مردان علم در میدان عمل، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ج۲.
- رضوی زاده، ندا (1393)، ادراک و تجربه زیسته زائران پیاده ایرانی در عراق (موردمطالعه: پیاده روی اربعین آذر ۱۳۹۳- عراق)، مجله مطالعات اجتماعی گردشگری، دوره 2، شماره 4، صص 131-156.
- زردموی اوردکلو شاپور(1394) پدیدار شناسی تجربی زیارت، مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت، تهران، دانشگاه علم و فرهنگ (پایگاه اینترنتی سیویلیکا)
- سلیمانیه، مهدی (1394) اربعین؛ منظری اجتماعی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
- شریعتی مزینانی، سارا و غلامرضا کاشی، شیما (۱۳۹۴)، سیالیت و مناسک دینی (مطالعه موردی زیارت مزار سهراب سپهری)، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی ایران.
- طالبی ابوتراب، الهه براق علیپور(1394) گونه شناسی زیارت و دینداری زائران معنا کاوی کنش زیارت زائران امام رضا (ع)، فصلنامه علوم اجتماعی شماره 69، صص 75-106
- فرهادی محلی، مجتبی (1397)، پدیدارشناسی تجربه پیاده‌روی اربعین (موردمطالعه کاروان ایرانی زیارتی کربلاء)، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه گیلان.
- فولادی، محمد و نوروزی، محمد جواد (1394)، جایگاه زیارت در آیین کاتولیک و مذهب شیعه؛ بررسی و مقایسه، معرفت ادیان، شماره 25، ص 7-35.
- قاسم پور، داود و رضایی، شاهین (1389)، زندگی و مبارزات آیت الله العظمی سید محمود حسینی شاهرودی به روایت اسناد، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- قاضی طباطبائی، سید محمد علی (1383)، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا، تهران: نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- مکری زاده، فهیمه (1390)، پدیدارشناسی تجربه زیارت امام رضا (ع)، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد. - موسوی، انتصار (1397)، بررسی کیفی الگوی ابراز هویت زائران ایرانی و عراقی در آیین پیاده‌روی اربعین، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه آیت الله بروجردی.
- موسوی، سید محمد؛ یاری، خدیجه؛ باغ فلکی، بتول و نیکجو، ایرج (1395)، تاثیر برگزاری مراسم پیاده‌روی اربعین حسینی در کشور و افزایش شور و اشتیاق بین مردم و بخصوص نوجوانان و نقش سازنده آن بر روی تربیت نسل ارزشی در کشور، مجله مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، شماره 3، صص 101-114.
- نودهی فرامرز، حسین بهروان، علی یوسفی، احمد محمدپور (1394)، فراسوی دوگانه زائر گردشگر؛ گونه‌شناسی تجربه سفر زائران مرقد منور امام رضا (ع)، مجله راهبرد اجتماعی فرهنگی دوره 4 , شماره 15 صص 217-193.
- نوری، میرزاحسین (1395)، نجم ثاقب در احوال امام غایب (ع)، قم: انتشارات کتاب جمکران.
- همایون، محمدهادی و بد مهدیه (۱۳۹۵)، تبیین انگیزه‌های معنوی گردشگران در سفرهای معنوی مطالعه موردی رویداد پیاده‌روی اربعین، سمینار علمی جایگاه گردشگری در اقتصاد مقاومتی، تهران: انجمن علمی گردشگری ایران دانشگاه علم و فرهنگ.
- ورشوی، سمیه و بهراون، حسین و صدیق اورعی، غلامرضا (1397) تجربه پیاده‌روی مقدس؛ معنای دوگانه معنوی - دنیوی در تجربه سفر پیاده زائرین به مشهد در ایام شهادت امام رضا (ع)، فصلنامه راهبرد فرهنگ، شماره 41، صص 162-133.
- Gothoni, R. (1993). Pilgrimage = transformation journey. In The problem of ritual: based on papers read at the Symposium on Religious Rites held at Åbo, Finland, on the 13th-16th of August 1991
- Griffin, Kevin and Razaq Raj, (2017), The Importance of Religious Tourism and Pilgrimage: reflecting on definitions, motives and data, International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, V. 3, Issue 3, Available at:http://arrow.dit.ie/ijrtp/
- https://www.isna.ir/news/97081808401
- https://tn.ai/1578131 (خبرگزاری تسنیم، 28 آبان 1396)
- https://www.isna.ir/news/97081808401.
- https://www.arcworld.org/projects.asp?projectID=500) Mujtaba Huseinm, UmmeSalma (2018), A phenomenological study of Arbaeen foot pilgrimage in Iraq, Tourism Management Perspectives, No. 26, pp. 9-19
| ||
|
Statistics Article View: 816 PDF Download: 572 |
||