News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,455 |
| PDF Download | 5,345,747 |
تبیین و تحلیل راههای ارتباط و گفتگوی بین مذاهب در اندیشة فقهی امامیه (مطالعة موردی: مدارا با مخالفان مذهبی) | ||
| دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
| Volume 27, Issue 2 - Serial Number 58, December 1399, Pages 381-409 PDF (638.45 K) | ||
| Document Type: علمی-پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/rc.2021.75648 | ||
| Authors | ||
| سیدمهدی مرویان حسینی1; محمد تقی فخلعی2; محمد تقی قبولی3 | ||
| 1دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| Receive Date: 05 May 2020, Revise Date: 18 June 2020, Accept Date: 04 August 2020 | ||
| Abstract | ||
| ارتباطات میانمذهبی و گفتگوی پیروان مذاهب با یکدیگر از مهمترین ضرورتها در عصر حاضر است. بهرهگیری از دانش فقه به‌مثابه علم بیانگر وظیفة عملی مکلفان، نقش بسزایی در تبیین راههای این ارتباط و گفتگو دارد. از جمله گزارههای فقهی که میتواند به‌عنوان یکی از راههای گفتگوی بین مذاهب موردتوجه قرار گیرد، مدارا با مخالفان مذهبی به‌مثابه ملایمت، ملاطفت و نرمخویی در ارتباط با ایشان است. در اندیشة فقهی مشهور فقهای امامیه، مشروعیت رفتارهای مداراجویانه با مخالفان در قالب آموزة تقیه موردتوجه قرار گرفته و انجام رفتار مداراتی به شرایط اضطرار و خوف از ضرر و خطر منوط شده است. در مقابل، برخی دیگر از فقیهان اگرچه از رفتار مداراتی در قالب تقیه سخن گفتهاند، آن را متقوم به ضرر ندانسته و حتی خوف از حصول ضرر را در مشروعیت چنین رفتاری لحاظ نکردهاند. مقالة حاضر که یک پژوهش توصیفی - تحلیلی است باتوجه‌به اهمیت طرح گفتگوی پیروان مذاهب به‌عنوان یک اصل اولی و نه یک تاکتیک موقتی و مشروط به شرایط اضطراری، ادلة هر دو دیدگاه پیش‌گفته را به نقد کشیده و مقتضای روایات را انجام رفتارهای مداراجویانه و حسن معاشرت با مخالفان مذهبی به‌عنوان یک اصل اساسی و همیشگی در ارتباطات و گفتگوهای میانمذهبی دانسته است. | ||
| Keywords | ||
| مدارا; تقیه; مخالفان مذهبی; گفتگوی بین مذاهب; ارتباطات میانمذهبی | ||
| References | ||
|
قرآن کریم ابن اثیر، مبارک بن محمد. (بیتا) النهایة فی غریب الحدیث و الاثر. چ اول. قم: مؤسسه اسماعیلیان. ابن حیون، نعمان بن محمد. (1385ق) دعائم الاسلام. چ دوم. قم: مؤسسه آل البیت. ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414ق) لسان العرب. تحقیق: احمد فارس. چ سوم. بیروت: دارالفکر. اشتهاردی، علی‌پناه. (1417ق) مدارک العروة. چ اول. تهران: دار الاسوه. اشعری قمی، احمد بن محمد. (1408ق) النوادر. چ اول. ق: مدرسة الامام المهدی. انصاری، مرتضی. (1414ق) رسائل فقهیه. چ اول. قم: کنگره بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. بحرانی، یوسف. (1405ق) الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة. تحقیق: محمدتقی ایروانی. چ اول. قم: دفتر انتشارات اسلامی. برقی، احمد. (1371ق) المحاسن. چ دوم. قم: دارالکتب الاسلامیة. بشیر، حسن، و شعاعی شهرضا، محمدحسین. (1397ش) گفتگوی بین ادیان: مفاهیم، رویکردها و گونهشناسی، الهیات تطبیقی، سال نهم، شماره بیستم، 109-126. جوهری، اسماعیل بن حماد. (1410ق)، الصحاح. تحقیق: احمد عبدالغفور عطار. بیروت: دارالعلم. حسن بن علی عسکری، امام یازدهم. (1409ق)، التفسیر المنسوب الی الامام العسکری. قم: مدرسة الامام المهدی. حسینی دشتی، سید مصطفی. (1385ش). معارف و معاریف (دایرة المعارف جامع اسلامی). تهران: مؤسسه فرهنگی آرایه. حمدان، محمد. (1431ق) العقلانیة و الحوار من اجل التغییر و النهضة. بیروت: مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الاسلامی. خمینی، سید روح‌الله. (1420ق) الرسائل العشر. چ اول. قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. خوئی، سید ابوالقاسم. (1418ق) التنقیح فی شرح العروة الوثقی. تقریر: میرزاعلی غروی. چ اول. قم: بینا. داوری اردکانی، رضا. (1376ش) تساهل و تسامح، نامه فرهنگ، شماره 28. دهخدا، علی‌اکبر. لغت‌نامه دهخدا. نسخة الکترونیکی پایگاه اینترنتی واژهیاب. راغب اصفهانی، حسین. (1412ق) المفردات فی غریب القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داودی. چ اول. دمشق: الدار الشامیة. روحانی، سید صادق. (1412ق) فقه الصادق. چ اول. قم: دارالکتاب. صاحب بن عباد، اسماعیل. (1414ق) المحیط فی اللغة. تحقیق: محمدحسن آل یاسین. بیروت: عالم الکتاب. صدوق، محمد بن علی. (1403ق) معانی الاخبار. چ اول. قم: دفتر انتشارات اسلامی. صدوق، محمد بن علی. (1413ق) من لا یحضره الفقیه. چ دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامی. طباطبایی، سید محمدحسین. (1417ق) المیزان فی تفسیر القرآن. چ پنجم. قم: دفتر انتشارات اسلامی. طبرسی، فضل بن حسن. (1372ش) مجمع‌البیان. چ سوم. تهران: انتشارات ناصرخسرو. طریحی، فخرالدین. (1416ق) مجمع البحرین. تهران: کتاب‌فروشی مرتضوی. طوسی، محمد بن حسن. (1407ق) تهذیب الاحکام. چ چهارم. تهران: دار الکتب الاسلامیة. عمید، حسن. فرهنگ فارسی عمید. نسخة الکترونیکی پایگاه اینترنتی واژهیاب. فتح‌الله، احمد. (بیتا) معجم الفاظ الفقه الجعفری. دمام: مطابع المدوخل. فخر رازی، محمد بن عمر (1420ق) مفاتیح الغیب. چ سوم. بیروت: دار احیاء التراث العربی. فیومی، احمد بن محمد. (بیتا) المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر. چ اول. قم: منشورات دار الرضی. قلعجی، محمد. (1408ق) معجم لغة الفقها. چ دوم. دار النفائس کشی، محمد بن عمر. (1390ق) رجال الکشی. تحقیق: دکتر حسن مصطفوی. مشهد: مؤسسه نشر دانشگاه مشهد. کلینی، محمد بن یعقوب. (1429ق) الکافی. تحقیق: مؤسسه دارالحدیث. چ اول. قم: مؤسسه دارالحدیث. گلپایگانی، سید محمدرضا. (1413ق) ارشاد السائل. چ دوم. بیروت: دار الصفوة. مجلسی، محمدباقر. (1403ق) بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار. چ دوم. بیروت: دار احیاء التراث العرب. مجلسی، محمدباقر. (1404ق) مرآت العقول. چ دوم. تهران: دار الکتب الاسلامیه. محمود، عبدالرحمان. (بیتا) معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیه. بیجا، بینا. مشکور، محمدجواد. (1375ش) فرهنگ فرق اسلامی. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. مصباح یزدی، محمدتقی. (1391ش) فلسفه اخلاق. قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى. معین، محمد. فرهنگ فارسی معین. نسخة الکترونیکی پایگاه اینترنتی واژهیاب. مفید، محمد بن محمد. (1413ق) الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد. چ اول. قم: کنگرة شیخ مفید. مکارم شیرازی، ناصر. (1411ق) القواعد الفقهیه. قم: مدرسه امام امیرالمؤمنین. میشل الیسوعی، توماس. (2010م) بناء ثقافة الحوار. دمشق: دار الفکر. نراقی، احمد. (1415ق) مستند الشیعة فی احکام الشریعة. تحقیق: گروه پژوهش مؤسسه آل البیت. چ اول. قم: مؤسسه آل البیت. نیستانی، محمدرضا. (1391ش) اصول و مبانی دیالوگ. اصفهان: نشر آموخته. واحدی، علی بن احمد. (1411ق) اسباب نزول القرآن. بیروت: دار الکتب العلمیة.
Vatican Council for Interreligious Dialogue (1991) “Dialogue and Proclamation,” Bulletin of the Pontifical Council on Interreligious Dialogue,26 (2). | ||
|
Statistics Article View: 913 PDF Download: 748 |
||