News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 518 |
| Number of Articles | 4,516 |
| Article View | 9,584,246 |
| PDF Download | 5,345,082 |
کنکاشی در مدلهای ذهنی جامعه مداحی ایران؛ تحلیل کیفی با رویکرد راهبردی | ||
| دین و ارتباطات (دانشگاه امام صادق/ نامه صادق) | ||
| Volume 27, Issue 2 - Serial Number 58, December 1399, Pages 81-115 PDF (889.15 K) | ||
| DOI: 10.30497/rc.2021.75637 | ||
| Author | ||
| مصطفی جعفری* | ||
| استادیار گروه مدیریت و حسابداری دانشگاه زنجان | ||
| Receive Date: 25 June 2020, Revise Date: 08 August 2020, Accept Date: 01 September 2020 | ||
| Abstract | ||
| هدف این پژوهش، استخراج و تحلیل مدلهای ذهنی بخشی از جامعه مداحی ایران امروز با رویکرد راهبردی است. مدلهای ذهنی تعیین‌کننده شیوه ادراک افراد از کارکرد هر سیستم – و در این پژوهش نظام مداحی – است. مدل ذهنی سه مؤلفه دارد: تصویر ذهنی، تصور و مفروض. مداح مذهبی – با مفاهیم معادل نائح، مرثیه‌سرا، مرثیه‌خوان، روضه‌خوان - فردی است که برای ائمه اطهار (ع) خاصه امام حسین (ع)، مدح می‌گوید یا در سوگ آنان نوحه می‌خواند و یاد و خصوصیات آنها را زنده نگاه می‌دارد. در فراز و فرود تاریخ مذهب شیعه، مداحان زیادی بوده‌اند که یاد و افکار [مدل ذهنی] ده‌ها تن از آنها زنده مانده است. در نیم‌هزاره اخیر، مداحی و مداحان در جامعه ایران رونق فراوانی یافته و اکنون، جامعه مداحان، یکی از نمودهای برجسته و نقش‌آفرین مذهبی– فرهنگی جامعه شیعه مذهب ایران است؛ لذا تحلیل شناختی افکار و اذهان این جامعه، خاصه با رویکرد پژوهش کیفی، یک اقدام پژوهشگرانه شایسته و بایسته است. این یک پژوهش کیفی داده‌بنیاد و اعضای جامعه هدف آن مداحان فعال در چهار استان شمال غرب ایران‌اند که با دو تکنیک نمونه‌گیری هدفمند و نمونه‌گیری قوی انتخاب و تعداد آنها بر اساس تکنیک اشباع، تعیین شد. داده‌ها از طریق مصاحبه ساخت‌یافته حاوی یازده سؤال بازپاسخ و طی دو ماه گردآوری و با تکنیک تحلیل مقایسه‌ای مداوم و تکنیک سنخ‌شناسی تحلیل و دسته‌بندی و با دو تکنیک کدگذاری توصیفی، و کد گذرای خصیصه، کدگذاری و مضمون‌ها استخراج شدند. هر سه نوع اعتبار «توصیفی، تفسیری و تئوری» احراز گردید. از تحلیل 700 گزاره اطلاعاتی، شانزده نتیجه حاصل و تعداد یازده مدل ذهنی استخراج شد. یافته‌ها نشان داد که مدلهای ذهنی مداحان از نظام مداحی و مداحان عمدتاً ساده، دقیق، شفاف، نسبتاً سطحی، ایستا، نسبتاً محدود، درون مذهبی و درون حرفهای است. به گذشته مداحی مفتخر و از آینده آن نگران‌اند. یک راهبرد تحول در مدلهای ذهنی جامعه مداحان، نیاز است. | ||
| Keywords | ||
| مدل ذهنی; مداح; مداحی; تحلیل راهبردی; پژوهش داده‌بنیاد; تصویر ذهنی; تصور; مفروض | ||
| References | ||
|
فهرست منابع کتاب‌ها آن ماری شیمل (1377). ابعاد عرفانی اسلام، مترجم: عبدالرحیم گواهی، چاپ سوم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. انصاف‌پور، غلامرضا (1374). فرهنگ فارسی، انتشارات زوار، چاپ دوم. تافلر، الوین (1383). شوک آینده، مترجم: حشمت‌الله کامرانی. نشر علم. تهران. جعفریان، رسول (1388)، تاریخ تشیع در ایران (از آغاز تا طلوع دولت صفوی)، چاپ سوم، تهران: نشر علم جعفری، مصطفی (1398). پژوهشهای کیفی در مدیریت، چاپ اول، ناشر: دانشگاه زنجان. رحمتی، محمدکاظم (1394)، مطالعاتی در تاریخ تشیع، چاپ اول، انتشارات شب‌افروز. سنگه، پیتر (1390). پنجمین فرمان (خلق سازمان یادگیرنده). مترجمان: حافظ کمال هدایت و محمد روشن. تهران؛ سازمان مدیریت صنعتی. صفا کیش، حمیدرضا (1390)، صفویان در گذرگاه تاریخ، تهران، انتشارات سخن. کسایی مروزی، اشعار و تحقیق در زندگانی او، مهدی درخشان، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1364. مصلح، علی‌اصغر (1393). فلسفه فرهنگ، تهران: نشر علمی. مجلات رئیس السادات، تهمینه (1395)، بررسی آیین‌های سوگواری در روزگار بوییان، فصلنامه علمی‌پژوهشی تاریخ نو، سال ششم، شماره چهاردهم، 1395 رمضان نرگسی، رضا (1385)، عزاداری در دوران قاجار، دوفصلنامه علمی‌پژوهشی تاریخ اسلام در آینه پژوهش، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، شماره 9. مقاله 3. فولادی، محمد (1385)، نخستین سوگنامه کربلا در شعر فارسی، نشریه شیعه شناسی، ناشر: مؤسسه شیعه شناسی، شماره 15، صص 84-71. قنبری، محمد الیاس (فاقد تاریخ). بررسی تحولات مداحی در دو دهه اخیر. مجله ویستا نجفی، مهدی؛ طغیانی اسحاق؛ خراسانی، محبوبه (1399)، هماهنگی وزن و محتوا در نوحه‌ها و مرثیه‌های یغمای جندقی، مجله شعر پژوهشی (بوستان ادب)، دانشگاه شیراز، سال 12، شماره اول. صص 261-234. نیکخواه قمصری، نرگس؛ دستوری، مژگان (1391). بازنمود تحولات فرهنگی در مناسک عزاداری زنانه، مجله مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره 8، شماره 26، 247-246. یوسفی غروی آیت‌الله (1396)، سابقه مداحان و مداحی در تاریخ اسلام، ماهنامه خیمه، شماره 123 پایان‌نامه‌ها جعفری، مصطفی (1387). تأثیر مدلهای ذهنی بر دیدمان پردازی مشترک در صنعت روی ایران. پایاننامه دکترا. دانشگاه شهید بهشتی، تهران: ایران. خبرگزاری‌ها ارجونی، یوسف [الف] (1398). آمار رسمی از جمعیت مداحان کشور، خبرگزاری شیعه نیوز. 9 /6/1398. کد خبر: 194977 ارجونی، یوسف [ب] (1398). سرانه تعداد مداح به جمعیت ایران، اقتصاد نیوز.10/6/1398. باقی، عمادالدین (1398). عصر مداحان، پژوهشی در تاریخ و سنت روضه و مداحی. خبرگزاری سازندگی. 17/6/1398. پایگاه خبری تحلیلی صراط.30 مهر 1398. خبرگزاری مهرنیوز، تعریف ویژگیهای مداح و حدود آن، 12 تیر 1390. سازگار (1393). کوتاهترین و مطمئن‌ترین راه برای مداح شدن چیست؟ باشگاه خبرنگاران جوان، 22/10/1393 سازور، حسین، آداب و اصول ذاکری، سایت مداحی. 6/1/1399. سنگری، محمدرضا (1390). مداح کیست و شاخصههای مداحی چیست؟ سایت خبر آنلاین، 12/10/1390 غلامرضایی، ابراهیم (1394). چه تعداد مداح در سطح کشور فعالیت میکنند. باشگاه خبرنگاران جوان، 24/5/1394. منابع انگلیسی
Abadis. Available at: https://dictionary.abadis.ir Creswell. J. (2008). Designing qualitative research, Sage Publication. chapter4: review the literature. p: 88-117. Flick.U. (2010). An Introduction to Qualitative Research (fourth edition), Sage publication. P: 214-253. Patton. M. (1990). Qualitative Evaluation and research methods, Bevely Hills, Ca: Sage Patton. M, Cohran, Q, (2004). A Guide to Qualitative to use Research Methodology, medicine sans frontiers (Reproduced with kind permission of Michael Quinn Patton). Mintzberg. H. Ahlstrand, B. Lampel, J (1998). Strategy safari, Prentice Hall. | ||
|
Statistics Article View: 959 PDF Download: 902 |
||