News
Statistics
| Number of Journals | 20 |
| Number of Issues | 513 |
| Number of Articles | 4,443 |
| Article View | 8,496,603 |
| PDF Download | 4,503,248 |
بیع نقدی دَین از منظر فریقین | ||
| پژوهشنامه فقه اجتماعی | ||
| Volume 8, Issue 2 - Serial Number 16, May 1399, Pages 207-230 PDF (8.72 M) | ||
| Document Type: مقاله پژوهشی | ||
| DOI: 10.30497/fiqh.2020.75601 | ||
| Authors | ||
| غلامعلی معصومی نیا1; سید صادق طباطبائی نژاد* 2; مرضیه سادات موسوی3 | ||
| 1دانشیار، گروه بانکداری اسلامی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2دانش آموخته حوزه علمیه، قم، ایران/ دانش آموخته دکتری، اقتصاد، دانشگاه عدالت، تهران، ایران | ||
| 3دانش آموخته سطح چهار، جامعة الزهراء(س)، قم، ایران | ||
| Receive Date: 02 March 2020, Revise Date: 15 June 2020, Accept Date: 01 July 2020 | ||
| Abstract | ||
| بیع دَین، تملیک کلی در ذمه مدت‌دار در قبال دریافت ثمن تعریف می‌شود این نوع از بیع به دلیل ساختار حقوقی خاص مورد توجه اندیشمندان مسلمان در گذر تاریخ فقه بوده است و از حیث حکم شناسی میان مذاهب فقهی شیعه و سنی اختلافی قابل توجه به چشم می‌خورد. اگرچه بطلان بیع دَین در مقابل دَین در صورتی که قبل از عقد دین باشد مورد اتفاق تمامی فقهای مسلمان است اما در مسئله بیع دین به غیر دین میان مذاهب فقهی اختلاف وجود دارد. این اختلاف فتوا با توجه به اثرگذاری این مبحث در ایجاد و توسعه بازار بدهی، بازپژوهی اقوال و ادله فقهای امامیه و اهل سنت را ضرورت می‌بخشد. این مقاله به روش کتابخانه‌ای ضمن تحلیل و بررسی این فرع فقهی بدون لحاظ نمودن آثار فتوا در فرایند استنباط جواز بیع دَین -چه حال و چه مؤجل- با نقد -به مدیون یا غیرمدیون، به مبلغ مساوى و یا کمتر- را با شروطی استنتاج می‌کند. | ||
| Keywords | ||
| تنزیل; فروش بدهی به غیر; ابراء دین; فروش نقدی دَین | ||
| References | ||
|
ابن ادریس حلی، محمد بن منصور (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى. قم: دفتر انتشارات اسلامى. ابن تیمیة الحرانی، أحمد بن عبدالحلیم (1416ق). مجموع الفتاوى. المدینة النبویة: مجمع الملک فهد. ابن حزم الأندلسی، أبومحمد علی بن احمد (بیتا). المحلى بالآثار. بیروت: دار الفکر. ابن قدامه، عبدالله (بیتا). المغنی. بیروت: دار الکتاب. ابن نجیم، زین الدین بن إبراهیم (بیتا). البحر الرائق شرح کنز الدقائق. بیروت: دار الکتاب الإسلامی. آبی أزهری، صالح (بیتا). الثمر الدانی. بیروت: مکتبة ثقافیة. اردبیلى، احمد بن محمد (1403ق). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان. قم: دفتر انتشارات اسلامى. انصارى، مرتضى (1415ق). کتاب المکاسب. قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى. ایمانی ملکی، صمد (1394). خرید و فروش دین و کاربرد آن در معاملات بانکی، پایان نامه سطح سه حوزه علمیه قم، قم، ایران. بجنوردى، سیدحسن (1419ق). القواعد الفقهیة. قم: نشر الهادی. بحرانى، یوسف بن احمد (1405ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة. قم: دفتر انتشارات اسلامى. بهوتی، منصور بن یونس (1418ق). کشاف القناع. بیروت: دار الکتاب العلمیة. بیهقی، احمد بن الحسین (1424ق). السنن الکبرى. بیروت: دار الکتب العلمیة. ثابت، سید عبدالحمید (1381). موضوع شناسى بیع دین. فقه اهل بیت(ع)، (31)، 138-208. جعفری خسروآبادی، نصراﷲ (1395). تحلیل فقهی و حقوقی مالیت استقلالی اوراق بهادار. پژوهش‌های فقهی، 12(3)، 509-536. حائرى، سیدکاظم (1423ق). فقه العقود. قم: مجمع اندیشه اسلامی. حر عاملى، محمد بن حسن (1409ق). تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة. قم: مؤسسه آل البیت(ع). حلی، حسن بن یوسف (1414ق). تذکرة الفقهاء. قم: مؤسسه آل البیت(ع). حلی، حسن بن یوسف (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة. قم: مؤسسه امام صادق(ع). خمینى، سید روحاللّه (1421ق). کتاب البیع. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره). خمینى، سید روحاللّه (1422ق). استفتاءات. قم: دفتر انتشارات اسلامى. خمینى، سید روحاللّه (1425ق). تحریر الوسیلة. قم: دفتر انتشارات اسلامى. خویى، سید ابوالقاسم (بیتا). مصباح الفقاهة. بیجا: بینا. دسوقی، محمد بن عرفه (بیتا). حاشیة الدسوقی. بیروت: دار احیاء الکتب. رحمانی، محمد (1384). بیع دین به کمتر. فقه و اصول، 1(1)، 37 -60. زبیدى، محب الدین (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع. زحیلی، وهبه (1419ق). بیع الدین فی الشریعة الاسلامیة. جده: جامعة الملک عبد العزیز. سبزوارى، سید عبد الأعلى (1413ق). مهذّب الأحکام. قم: مؤسسه المنار. سرخسی، شمس الدین (1406ق). المبسوط. بیروت: دار المعرفه. سعدى، ابوجیب (1408ق). القاموس الفقهی لغة و اصطلاحا. دمشق: دار الفکر. سنهوری، عبد الرزاق (1958م). الوسیط فی شرح القانون المدنی. بیروت: دار احیاء التراث العربی. شربینی، محمد (1377ق). مغنی المحتاج. مصر: البابی الحلبی. شهید اول، محمد بن مکى (1417ق). الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة. قم: دفتر انتشارات اسلامى. شهید ثانی، زین الدین بن على (1410ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: کتابفروشى داورى. شهید ثانی، زین الدین بن على (1413ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة. صدر، سید محمدباقر (1401ق). البنک اللاربوی. بیروت: دار التعارف للمطبوعات. صنعانی، أبو بکر عبدالرزاق (1403ق). المصنف. هند: المجلس العلمی. طباطبایى، سیدعلى (1418ق). ریاض المسائل. قم: مؤسسه آل البیت(ع). طریحى، فخر الدین (1416ق). مجمع البحرین. تهران: کتابفروشى مرتضوى. طوسى، محمد بن حسن (1400ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوى. بیروت: دار الکتاب العربی. طوسى، محمد بن حسن (1407ق). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیة. طوسى، محمد بن حسن (1427ق). رجال الشیخ الطوسی. قم: دفتر انتشارات اسلامى. طوسى، محمد بن حسن (بیتا). الفهرست. نجف: المکتبة الرضویة. غدیرى، عبدالله عیسى (1418ق). القاموس الجامع للمصطلحات الفقهیة. بیروت: دار الرسول الاکرم(ص). فراهانی، سعید (1377). بررسی فقهی- اقتصادی تنزیل مجدد و اوراق قرضه. فصلنامه فقه اهل بیت(ع)، 4(15)، 63-93. فراهیدى، خلیل بن احمد (1410ق). کتاب العین. قم: نشر هجرت. کاسانی، ابوبکر بن مسعود (1409ق). بدائع الصنائع. پاکستان: مکتبة حبیبیة. لاحم، اسامة بن حمود (1433ق). بیع الدین و تطبیقاته المعاصرة فی الفقه الاسلامی. الریاض: دار المیمان للنشر و التوزیع. محقق حلى، جعفر بن حسن (1418ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیة. قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة. مروج، حسین (1379). اصطلاحات فقهى: شامل 6500 واژه و اصطلاح فقهى از طهارت تا دیات. قم: بخشایش. مصطفوى، سید محمدکاظم (1423ق). فقه المعاملات. قم: دفتر انتشارات اسلامى. معصومی‌نیا، غلامعلی (1385). تخفیف مبلغ بدهی در دیون مدت‌دار در برابر کاهش مدت سررسید. اقتصاد اسلامی، 6(24)، 131-152. موسوی، سید باقر (1381). خرید و فروش دین (تنزیل). اقتصاد اسلامی، 2(7)، 75-88. موسویان، سیدعباس (1387). ابزارهای مالی اسلامی (صکوک). تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. میسمی، حسین (۱۳۹۳). صکوک بیع دین: ابزاری نوین جهت سیاستگذاری پولی بانک مرکزی، فصلنامه تازه‌های اقتصاد، 11(143)، 118-119. نجاشى، احمد بن على (1407ق). رجال النجاشی. قم: دفتر انتشارات اسلامى. نجفى، محمد حسن (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. نووی، یحیی بن شرف (بیتا). روضة الطالبین. بیروت: دارالکتاب. هاشمی شاهرودی، سید محمود و دیگران (1426ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(ع). قم: موسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت(ع). | ||
|
Statistics Article View: 321 PDF Download: 282 |
||